Gerontologiya va um um iy geriatriya

99. Ekstrasistoliyada asosiy muammolar.
1) Yurak to ‘xtab-to‘xtab urishi
2) T o‘sh orqasida og‘riq
3) Yurak to\xtab qolish hissi
4) Yurak sohasida simillovchi doimiy og'riqlar
5) T o‘sh orqasida, ora-orada og‘riq
A. 1, 3
B. 1, 2
C. 1, 4
D. 2, 4
E. 4, 5
100. Paroksizmal taxikardiyada muammolar.
1) Yurak tez urishi
2) Yurak to\xtab qolishi
3) Ko‘krak qafasi sezishi
4) Keskin charehash
5) Birdan oyoqlarda tortishish va bosh aylanishi
A. 1, 3, 4
B. 2, 3, 4
C. 1, 4, 5
D. 3, 4, 5
E. 1, 2. 4
155

---

XULOSA
1000 yillar aw al ulug‘ vatandoshimiz Ibn Sino (Avitsenna) 
birinchi marotaba gerontologiya amaliyoti haqida “ Продвинутые 
годы” 
degan alohida fikrlami berib ketgan, uning ko‘rsatmalari 
hozirgi zamon tibbiyotida qo‘llanilmoqda.
Gerontolog shifokoming asosiy naqli “Sog‘lom kasallik”, “ Baxtli 
uzoq umr ko‘rish”. Bu borada bizning asosiy aytadigan maslahatimiz 
awalo kasalliklami oldini olish va undan so‘ng zamonaviy usullarni 
qo‘llab, keksalami to ‘g‘ri davolashga intilish. Umumiy shifokoming 
asosiy vazifasi: qariyani qadamma-qadam qunt bilan davolab, 
sog‘lig‘ini tiklashga harakat qilish. Bu borada katta mas’uliyat 
diagnostika markazlariga, klinik davolash, sanatoriyalarda sog‘liqni 
tiklash, fizik muolajalar o ‘tkazish dispanserlarga yuklanadi.
Gerontologik kasallarimiz eng yaxshi, zamonaviy klinikalarda 
davolanishlari lozim, albatta gerontolog ko‘rigidan o‘tib, umumiy 
shifokor nazoratida bo‘lishi kerak. Albatta birinchi navbatda 
keksalaming to‘g‘ri ovqatlanishini birinchi o‘ringa qo‘yish zarur. 
Oxirgi 5 yilda ko‘p diagnostik markazlarda gerontolog xonalari 
ochildi. Toshkent shifokorlar malakasini oshirish institutida maxsus 
kurslar ochilib, gerontologiya asoslari o‘rgatilmoqda. Respublika 
Vazirlar Mahkamasi qoshida 2014-yilda gerontologlar assotsiatsiyasi 
ochildi, unda muammo komissiyasi ish olib borishni boshladi. 2015-yil 
“Qariyalami e’zozlash” yili deb e’lon qilinishi, gerontolog-shifokorlar 
zimmasiga yanada katta xizmatlar yukladi. Bu jarayondagi ba’zi 
raqamlami keltirib o‘tamiz: yanvar oyining ikkinchi yarmidan boshlab, 
hamma hududlarda alohida oliy toifali shifokorlar, kafedralarda dotsent- 
professorlaming ishtirokida profilaktik ko‘riklar boshlandi; yilning 
o‘rtasiga qadar 45000 dan ortiq qariya ko‘rikdan o‘tkazildi. Zamonaviy 
tekshirish usullaridan foydalanib sogMiqlari aniqlandi. 17000 dan orliq 
keksalarga nafaqa belgilangan bo‘lib, ularga kompensatsiya belgilandi. 
14000 dan ortiq pensionerlarga sanatoriyalarga bepul yo‘llanma berish, 
56000 ortiq keksalarga birinchi marotaba taqdirlash pullari berildi. 
1941—1945-yillarda Vatan umshi qatnashchilariga alohida “70 yillik” 
medal va 700000 so‘mdan premiyalar berildi. Urush davrida mehnat 
qilgan, 80 dan oshgan keksalarga ham 300000 so‘mdan pul va alohida 
taqdirlov sovg‘alari berildi.
156

---

ADABIYOTLAR