Geometriya 7-sinf

3. Jadvalda keltirilgan xossalar va talqinlarga mos keluvchi geometrik 
tushunchalarni daftaringizni yozing.
1.
Umumiy nuqtaga ega bo4lmagan to4g4ri chiziqlar
2.
To4g4ri burchak ostida kesishadi
3.
Nuqtadan to4g4ri chiziqqa faqat bitta tushirish mumkin
BOB BO‘YICHA TAKRORLASH
39
92

---

93
4
. 
B
irinchi ustunda berilgan geometrik tushunchaga ikkinchi ustundan tegishli 
xossa yoki talqinni mos qo4ying.
Geometrik tushuncha
1. Parallel to4g4ri chiziqlar
2. Perpendikulyar to4g4ri chiziqlar
3. Kesuvchi ikki to4g4ri chiziqni 
kesganda
4
. Almashinuvchi 
burchaklar
5. Teskari 
teorema
6. Bir tomonli burchaklar 
Xossalar, talqinlar
A. Har doim ham to4g4ri emas.
B. Kesishmaydi.
C. Kesishganda to4g4ri burchaklar hosil bo4ladi.
D. Almashinuvchi, mos va bir tomonli burchaklar 
hosil bo4ladi.
E. Bitta yarimtekislikda yotadi.
F. Teng bo4lsa, to4g4ri chiziqlar parallel bo4ladi.
5. Masalalar.
1. 1-rasmdagi 
x
burchakni toping. 
2. 2-rasmda

4
+ 

5 =180
0
bo4lsa, 
a||b
bo4ladimi? 
3. 2-rasmda

2 = 

6 bo4lsa, 
a||b
bo4ladimi?
4
. 2-rasmda

1 = 

5 = 118
0
bo4lsa, qolgan 
burchak larni toping.
5. 2-rasmda

2 = 71
0
va

7 = 119
0
bo4lsa, 
a||b
bo4ladimi?
6. 3-rasmdagi noma’lum burchaklarni toping. 
7. Ikki to4g4ri chiziqni uchinchi to4g4ri chiziq bilan 
kes ganda hosil bo4lgan burchaklardan biri 
4
7
0
ga 
teng. Unga mos burchak necha gradus bo4lganda 
bu ikki to4g4ri chiziq parallel bo4ladi?
8. Ikki parallel to4g4ri chiziqni kesuvchi bilan 
kesganda hosil bo4lgan ichki almashinuvchi 
burchaklar yig4in disi 8
40
. Qolgan burchaklarni 
toping.
9. Ikki parallel to4g4ri chiziqni kesuvchi bilan 
kesganda hosil bo4lgan burchaklardan biri 
ikkinchisidan 8 marta katta. Hosil bo4lgan barcha 
burchaklarni toping.
108
0
72
0
a
b
125
0
x
1
128
0
52
0
52
0
x
3
A
B
C
D
59
0
4
x
2
1
3
5
8
7
6
4
2
a
b
c
4
.
Nuqtadan to4g4ri chiziqqa istagancha tushirish mumkin
5.
Shart va xulosa qismi almashgan
6.
Ikkita to4g4ri chiziqni kesuvchi bilan kesganda hosil bo4ladigan 
burchaklar
10. Ikki parallel to4g4ri chiziqni kesuvchi bilan kesganda hosil bo4lgan bir tomonli 
burchaklar ayirmasi 30
0
. Bu burchaklarni toping.
11. 
4
-rasmdagi noma’lum burchakni toping. 
12. Mos tomonlari parallel to4g4ri chiziqlarda yotgan burchaklar ayirmasi 36
0
ga 
teng. Bu burchaklarni toping.