Geografiya va tabiiy resurslar fakulteti tabiiy geografiya kafedrasi

Pensiya fondlari hajmi
Pensiyaning o‘rtacha va eng kam miqdorlari
Tovar aylanishi hajmi	Aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan tovar aylanishi
Bajarilgan xizmatlar hajmi	Aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan xizmatlar salmog‘i
Uy–joy fondining hajmi	Bir kishiga to‘g‘ri keladigan uy–joy hajmi (kv.m., xona)
Iqtisodiyot tarmoqlarida ish bilan band aholining soni	Iqtisodiy faol aholi tarkibida bandlar va ishsizlar salmog‘i
Aholining jamg‘armalari	Jamg‘armaning o‘rtacha miqdori
Aholining tabiiy ko‘payishi	Yashash davri

Aholi ehtiyojlari va turmush darajasiga ta’sir etuvchi omillar
Iqtisodiyotda bir-biriga bog‘liq bo‘lgan munosabatlar borki, ularni hal qilmasdan mamlakatning farovonligini oshirish mumkin emas. Shular qatorida:

• 
  aholi daromadlarining pasayishi;
  
• 
  ishsizlikning paydo bo‘lishi;
  
• 
  inflyatsiya va hokazo.
  

Hozirgi davrda O‘zbekistonda korxonalarning aksariyat qismi davlat tasarrufidan chiqarilgan. Lekin asosiy daromad keltiruvchi manbalar davlat qo‘lida. Murakkab va ko‘p xarajatlar talab qiladigan tadbirlarni amalga oshirish uchun davlat sektorining ahamiyati kuchaya boradi. Soliq tizimini to‘g‘ri yo‘lga qo‘yish, daromadi ko‘p bo‘lgan korxonalardan yuqori soliq undirilib, kam rivojlanayotgan sohalarni oyoqqa turg‘azish zarurati paydo bo‘ladi.
Bozor iqtisodiyotiga o‘tishning O‘zbekiston modeliga muvofiq ichki bozorda tovarlar narxi va xizmatlar tarixi boshqa hamdo‘stlik mamlakatlaridagi singari birdaniga erkinlashtirilmadi, bosqichma-bosqich amalga oshirildi. Birinchi bosqich 1991 yilning ikkinchi yarmidan 1994 yil iyul oyigacha, ya’ni milliy valyuta kiritilgunga qadar, yumshoq pul-kredit va byudjet siyosati zaminida daromadni shakllash sohasida liberal siyosat amalga oshirilgan davrni o‘z ichiga oladi. Daromadlar siyosati nuqtai nazaridan birinchi-bosqich quyidagi asosiy xususiyatlar bilan belgilanadi:

• 
  aholi pul daromadlari ustidan zaif nazorat;
  
• 
  aholi yalpi daromadlarida iste’mol subsidiyalarining salmoqli vazni;
  
• 
  fuqarolar tomorqa maydonlarining kengayishi hisobiga aholi natural daromadlari yangi manbalarining shakllanishi;
  
• 
  norentabel ishlab chiqarish sohalarida band bo‘lganlarni «avaylab» olib chiqish hisobiga rasmiy ishsizlik darajasini sekin o‘sish hamda «Bankrotlik to‘g‘risida» qabul qilingan Qonunning samarali ta’sir o‘tkazmasligi.