Geografiya kafedrasi

ulushi 

% 

2008 йил 

2009 йил 

2010 йил 

O‘zbekiston 

Respublikasi 

73,1 

73,9 

74.3 

Qoraqalpog‘iston 

Respublikasi 

69,9 

70,5 

71,2 

Viloyatlar: 

 

 

 

Andijon 

80,3 

81,0 

81,2 

Buxoro 

75 

76,3 

76,3 

Jizzax 

76,8 

77,3 

78.0 

Qashqadaryo 

73,3 

74,4 

74,9 

Navoiy 

55,3 

55,9 

55,9 

Namangan 

77,1 

77,8 

78,4 

Samarqand 

80 

80,8 

81,2 

Surxondaryo 

73,8 

74,3 

75,0 

Sirdaryo 

76,2 

76,9 

77,8 

Toshkent 

71,8 

72,6 

73,0 

Farg’ona 

77 

77,5 

77,5 

Xorazm 

76,5 

77.5 

78,0 

Toshkent sh. 

56,5 

56,5 

56,6 

 

Buning natijasida respublikada yaratilayotgan yangi ish o‘rinlari asosan kichik biznes va 

xususiy tadbirkorlik sohasiga to‘g‘ri kelmoqda. 

---

 

28 

 

-rasm. O‘zbekistonda 2010 yilda yaratilgan ish o‘rinlari tarkibi 

 

Mamlakatimizda  kichik  biznes  va  xususiy  tadbirkorlikning  bu  afzalliklaridan  samarali 

foydalanilmokda  hamda  2010  yilda  iqtisodiyotning  bu  sektorida  476  mingtadan  ko‘prok  yangi 

ish o‘rni tashkil etildi.  

 

-rasm. Kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sohasida yaratilgan  

ish o‘rinlari 

 

2007-2010  yillar  davomida  respublikada  kichik  biznes  va  xususiy  tadbirkorlik  sohasida 

yaratilgan  yangi  ish  o‘rinlari  soni  bir  me’yorda  ortib  borgan,  ya’ni  o‘tgan  to‘rt  yilda  ularning 

soni 82,6 foizga oshgan. 

Shunday  qilib,  mamlakatimizda  mehnatga  layoqatli  aholining  bandligini  ta’minlash 

maqsadida  qator  ijobiy  tadbirlar  amalga  oshirilmoqda.  Bunday  tadbirlar,  ayniksa,  mehnatga 

layoqatli  aholini  yangi  ish  o‘rinlari  bilan  ta’minlash,  iqtisodiyotimiz  uchun  istiqbolli  va  zarur 

bo‘lgan tarmoqlar uchun yangi kasb va mutaxassisliklarga o‘kitish, ularning malakasini oshirish 

tizimini takomillashtirish muhim o‘rin egallaydi. 

“O‘ylaymanki,  bugungi  kunda  kichik  biznes  va  tadbirkorlikni  kengaytirish  uchun 

biznesning  yangi  tashkiliy-huquqiy  shakli  sifatida  oilaviy  biznesni  qonuniy  belgilab  qo‘yish 

---

 

29 

vaqti keldi. Mamlakatimizda biznesni tashkil qilishning ushbu shakli biznesni yuritishda yuzaga 

kelgan milliy an’analarimizga, xo‘jalik yuritish faoliyatining mavjud holatiga to‘la mos keladi. 

Ishonchim  komilki,  bunday  biznesni  tashkil  qilishning  qonunchilik  bazasi  yaratilsa,  oilaviy 

biznesning  huquqiy  kafolatlarini  kuchaytirish,  iqtisodiyotning  turli  sohalarida  uning  jadal  va 

keng  rivojlanishi  va  yangi  ish  o‘rinlarining  ochilishiga  sharoit  tug‘iladi”

4

,  deb  ta’kidlaydi 

Prezidentimiz Islom Karimov. 

Prezidentimiz o‘z ma’ruzasida bugungi kunda kichik biznes va tadbirkorlikni kengaytirish 

uchun  biznesning  yangi  tashkiliy-huquqiy  shakli  sifatida  oilaviy  biznesni  qonuniy  belgilab 

qo‘yishga  alohida  e’tibor  qaratdi.  Mamlakatimizda  biznesni  tashkil  qilishning  ushbu  shakli 

biznesni yuritishda yuzaga kelgan milliy an’analarimizga, xo‘jalik yuritish faoliyatining mavjud 

holatiga  to‘la  mos  kelishi,  bunday  biznesni  tashkil  qilishning  qonunchilik  bazasi  yaratilsa, 

oilaviy  biznesning  huquqiy  kafolatlarini  kuchaytirish,  iqtisodiyotning  turli  sohalarida  uning 

jadal va keng rivojlanishi va yangi ish o‘rinlarining ochilishiga sharoit tug‘ilishini ta’kidladi.  

Shu  o‘rinda  ta’kidlash  lozimki,  biznesni  tashkil  etish  turlicha,  masalan,  yakka,  xususiy, 

kooperativ  (hamkorlikdagi)  tadbirkorlik,  sherikchilik,  mas’uliyati  cheklangan  jamiyat, 

aksiyadorlik jamiyatlari, yirik xo‘jalik birlashmalari, uyushmalari va boshqa shu kabi tashkiliy-

huquqiy shakllarda amalga oshirilishi mumkin. Bunda ko‘plab omillar, shart-sharoitlar bilan bir 

qatorda  muayyan  tashkiliy-huquqiy  shaklning  biznes  tashabbuskorlari  iqtisodiy  manfaatlarini 

naqadar to‘la va samarali ro‘yobga chiqara olishi darajasi inobatga olinadi. Shunga ko‘ra, ham 

nazariy,  ham  amaliy  jihatdan  biznesda  eng  mustahkam  tashkiliy-huquqiy  shakllardan  biri  – 

oilaviy biznes hisoblanadi. Chunki, oila – bu qondoshlik aloqalari orqali mustahkam bog‘langan 

kishilar  guruhidir.  Oila  a’zolari  o‘rtasida  biznes  uchun  zarur  bo‘lgan  eng  muhim  belgi  va 

tamoyillar  yaqqol  mavjud:  o‘zaro  ishonch,  bir-birlarining  aqliy  va  jismoniy  salohiyat  va 

imkoniyatlarini  bilish,  o‘zaro  hurmat,  samarali  mehnat  taqsimotini  amalga  oshirish 

imkoniyatlari,  qat’iy  mas’uliyat  va  javobgarlik  va  h.k.  Bu  esa  oilaviy  biznesni  shaklining 

iqtisodiy jihatdan samarali va istiqbolli ekanligini namoyon etadi. 

 

 

2.2. Qashqadaryo viloyatida aholi bandligini ta’minlashda kichik biznes va xususiy