Geografiya kafedrasi

Tadbirokarlik turizmi
. Turizmning Ushbu turida turistlar ma‘lum bir maqsad yuzasidan bir 
mamlakatdan ikkinchi mamlakatga boradilar. Ish yuzasidan amalga oshiriladigan turistlarga 
davlat yoki biror bir tashkilot tomonidan safar xarajatlari to‘lanadi. SHu sababli ko‘pChilik 
davlatlar o‘zlarida ko‘proq xalqaro yig‘ilishlar o‘tkazishga harakat qiladilar. Tadbirokor 
turizmida savdo-sotiq ishlarini tashkil qilish, ilmiy kongres, anjuman, ishlab chiqarish 
seminarlari, stanoklarining Yangi texnologik linyalarini ishga tushirish, xalqaro ko‘rgazmalar, 
shartnomalarni imzolash ishlari amalga oshiriladi. Ushbu turizmga umumiy turistlar oqimining 
10-20 foizi to‘g‘ri keladi. (M.Efrimova, 1998 y) 
Ilmiy turizm
. Bir mamlakatdan ikkinchi mamlakatga o‘qish malakasini oshirish uchun 

---

11 
boriladigan turistlar ilmiy turizm deb ataladi. Ilmiy turizm turlaridan bir tilni o‘rganish uchun 
tashkil qilinadigan turizmdir. Turizmning ushbu turi Buyuk Britaniyada rivojlangan. 
Sport turizmi
. Turizmning Ushbu turi sportchilarning turli musobaqalarda qatnashishi, 
ma‘lum sport turi bo‘yicha tayyorgarlik ko‘rish uchun joy mamlakatlarga borishidir. 
Shop turizmi
. Rossiya va boshqa xamdo‘stlikdagi mustaqil davlatlarning xalqlari uchun xos 
bo‘lib, ular xorijiy mamlakatlarga har xil tovarlar sotib olishi va uni o‘z mamlakatida sotishi 
uchun borishadi. Jumladan turistlar Turkiya, Italiya, Portugaliya va Suriyaga poyafzal, trikotaj va 
boshqa tovarlar sotib olish uchun borsa, Hindistonga to‘qimaChilik mahsulotlarini sotib olish 
uchun Gretsiya va Argentinaga mo‘yna, po‘stin sotib olish uchun, Italiyaga radio sotib olish 
uchun borishadi. Turizmning ushbu turi hisobiga tovar sotuvchi mamlakatlar katta foyda 
oladilar. Jumladan, Turkiya turistlarga tovar sotish evaziga yiliga 8-10 mlrd dollar foyda oladi. 
Tasodiflar turizmi. Turizmning Ushbu turi yovvoyi hayvonlarni ov qilish, baliq ovlash, 
qadimgi boyliklarni izlab topishga qaratilgan ishlarni amalga oshiradi. Tasoddiflar turizmi 
quyidagi turlarga bo‘linadi.
a) paxodlarga chiqish; 
b) ovga chiqish (ov qilish,baliq ovlash, kapalak tatish); 
v) dengizda yelkanli kemada suzish. 
Turizmning bunday turi ko‘p hollarda guruhlar asosida amalga oshiriladi. Turizmning Ushbu 
turi uchun maxsus ruxsatnomalar sotib olinadi. Bundan tashqari turizmning Ushbu kishi hayoti 
uchun xavfli bo‘lganligi sababli yuksak malakali instruktorlar jalb qiladi. Tasodiflar turizmi juda 
qimmatga tushadi. Shu sababli uni elletar dam olish turiga kiritiladi.