Geografik o‘rni va chegaralari Tabiiy sharoiti va resurslari

Tarixi. Misr insoniyat sivilizatsiyasining eng qadimgi o‘choqlaridan biridir. Misr 6000 yillik tarixga ega. M.a.4-ming yillik oxirlarida bugungi Misr hududlarida ikkita davlat – janubda Nekxan va shimolda Buto davlatlari mavjud bo‘lgan. M.a. IV asr 2-yarmida, ya’ni 341-yili Misr forslar tomonidan istilo qilingan. M.a. 332-yilda Aleksandr Makedonskiy forslarni bu yerlardan quvib chiqarib, o‘z hukmronligini o‘rnatdi va m.a. 331-yilda Aleksandriya shahriga asos soldi. Ellin davri Misr tarixida Ptolemey va uning avlodlari hukmronligi yillarida m.a. 31-yilgacha davom etdi. Shundan so‘ng Misr qadimgi Rim imperiyasining istibdodiga tushib qoldi. 395-639-yillarda Misr Vizantiya imperiyasi tarkibida bo‘ldi. VII-VIII asrlarda mamlakatni musulmon arablar bosib oldi. Fotimiylar sulolasi hukmronligi yillarida (969-1171) Misrning siyosiy- iqtisodiy mavqeyi oshdi. Shu davrda Qohira shahri mamlakat poytaxtiga aylandi. Ayubiylar (1171-1250) sulolasidan so‘ng Mamluk sultonlari davrida Misr qudratli davlatga aylandi. 1517-yildan Usmonli Turklar imperiyasi tarkibiga kirdi. 1798-1801-yillarda Napoleon Bonapard bu yerda harbiy harakatlarni amalga oshirdi. Misr 1914-yilgacha Usmonlilar imperiyasining tarkibiy qismi bo‘lib qolgan bo‘lsa-da, amalda 1805-yildan mustaqil edi. 1882-yilda inglizlar Misrni bosib olishdi. Shu davrdan boshlab mamlakatni ingliz konsuli boshqaradi. 1914-yili I jahon urushining boshlanishidan foydalangan Angliya Misrda o‘z hukmronligini o‘rnatdi. 1922-yil Misr o‘zini mustaqil davlat deb e’lon qilgan bo‘lsa-da, harbiy va siyosiy sohalarda ingliz nazorati saqlanib qoldi. Jamol Abdul Nosir boshchiligidagi “Ozod ofitserlar” maxfiy tashkiloti 1952-yil 22-24-iyul kunlari davlat to‘ntarishini amalga oshirdi. Natijada qirol Farrux ag‘darildi. 1953-yil Misr respublika deb e’lon qilindi. Shu yili ingliz qo‘shinlari Misrdan chiqib ketdi. 1956-yil Suvaysh kanali davlat tasarrufiga o‘tkazildi. 1967-yil Misr va Isroil o‘rtasidagi urush harakatlari Misrning mag‘lubiyati bilan yakunlandi. Ikki davlat o‘rtasidagi nizoga barham berish maqsadida 1979-yil AQSHning Kemp-Devid shaharchasida Misr prezidenti Anvar Saodat AQSH va Isroil bilan Kemp-Devid shartnomasini imzoladi. Bu shartnoma arab davlatlarida norozilik harakatlariga sabab bo‘ldi. 1981-yil Anvar Saodat suiqasd natijasida otib o‘ldirildi. Uning o‘rniga prezidentlik lavozimini Husni Muborak egalladi.