Geografik kashfiyotlarning ilmiy ahamiyati. Buyuk geografik kashfiyotlar

Vasko da Gama sayohati

Ispan-portugal davri (15-asr oxiri-16-asr o'rtalari). Bu davrda eng muhim kashfiyotlar: Amerikaning kashf qilinishi (1492 y. Kolumbning birinchi ekspeditsiyasi); Hindistonga dengiz yo'lining ochilishi - Vasko da Gamma (1497-1498); F. Magellanning dunyo bo'ylab birinchi aylanishi (1519-1522).

Rossiya va Gollandiya kashfiyotlari davri (16-asr o'rtalari-17-asr o'rtalari). Bunga quyidagilar kiradi: Butun Shimoliy Osiyoning ruslari tomonidan kashfiyot (Ermak kampaniyasidan 1648 y. Popov-Deznev safarigacha), Gollandiya Tinch okeani ekspeditsiyalari va Avstraliyaning ochilishi.

Buyuk geografik kashfiyotlar

Buyuk geografik kashfiyotlar har tomonlama tayyorlandi iqtisodiy rivojlanish Evropa XV asr oxirida. Sharq mamlakatlari bilan Evropa savdosi inqirozga yuz tutdi. Usmonli imperiyasi tuzilishi bilan O'rta er dengizining savdo yo'llari uzildi. XV asrda. mamlakatlar G'arbiy Evropa muomala vositasi sifatida oltin va kumush tanqisligi keskin sezila boshladi. Konkistadorlar (bosqinchilar) ning asosiy qismini tashkil etuvchi qashshoq zodagonlar yangi savdo yo'llari va oltin qidirishga shoshilishdi. Pulga muhtoj bo'lgan davlat dengiz ekspeditsiyalarini moliyalashtirish xarajatlariga borishga majbur bo'ldi.

Buyuk geografik kashfiyotlar uchun Evropa fan va texnikasining yutuqlari ham muhim shart edi. Birinchidan, kema qurish va navigatsiya texnologiyasining rivojlanishi. XIV-XV asrlarda. okean navigatsiyasi uchun mo'ljallangan karavel yaratildi - keng tutqichli tezyurar kema, navigatsiya asboblari - kompas va astrolaba takomillashtirildi, geografik xaritalar takomillashtirildi, Yerning sharsimonligi kontseptsiyasi tasdiqlandi.

Buyuk geografik kashfiyotlarning oqibatlari

Geografik kashfiyotlar Evropa iqtisodiyotida chuqur o'zgarishlarga olib keldi.

• Jahon savdo sohasining sezilarli kengayishi kuzatildi

2. Yangi erlarning tijorat rivojlanishi evropaliklarga ilgari noma'lum bo'lgan mahsulotlarni jahon savdo aylanmasiga kiritilishiga olib keldi: tamaki, kakao, qahva, choy, guruch va ayniqsa shakar. Savdo hajmi sezilarli darajada oshdi. (masalan: agar venesiyaliklar har yili Evropaga 200 tonnadan ortiq qalampir etkazib berishgan bo'lsa, dengiz yo'li ochilgandan so'ng Hindistonga 7000 tonnagacha ziravorlar olib kelina boshlagan.)