Geog-8-uzb indd

119 ta shahar
, 
1071 ta shaharcha
hamda 
11 
mingdan ortiq qishloq
va 
ovul
bor (2019-y l).
Shahar
q yofas dag Sa marqand, Qo‘qon, Bu xo ro, X va, Tosh kent kab
ahol punktlar hunar mandch l k va sav do- sot q paydo bo‘lga n dan so‘ng 
vujudga kelgan. Ular dunyodag eng qad m y shaharlardan h sob lanad .
http://eduportal.uz

---

23
XX asr boshlar da O‘zbek ston hudud da 20 ga yaq n shahar bo‘l gan, ular 
daryo hamda soy bo‘ylar da yok karvon yo‘llar da vujudga kelgan. Jahongash-
ta arab sayyoh Ibn Battuta o‘rta asrdag shaharlar m z go‘zall g n tasv rlagan, 
undan zavq olgan: «
Biz sahroni kesib o‘tib Xorazmga keldik. Bu turkiylar-
ning katta, muhim, chiroyli va ulug‘vor shahri bo‘lib, ajoyib bozorlari, keng 
ko‘chalari juda ko‘p, imoratlari jozibador, ko‘rkam joylari bor. Shaharda ha-
yot qaynaydi, aholisi shunchalik ko‘pki, u mavjlanib turgan dengizni eslatadi
». 
Ibn Battuta Samarqand shahr bo‘ylab sayr etarkan, un shunday ta’r fl ayd : 
«
Samarqand – juda yirik va g‘oyat go‘zal shaharlardan biridir. U Voha 
al-Qassirin daryosining qirg‘og‘ida joylashgan. Daryo qirg‘o g‘ida shun day 
ulkan saroylar va binolar qad ko‘tarib turadiki, ular Samarqand aholisining 
yuksak maho rat sohibi ekanligidan dalolatdir
». 
End l kda qad m y sha harlarda turl davr me’morch l k na mu nalar b lan 
ko‘p qavatl ko‘rkam b nolar, to‘g‘r va keng ko‘chalar uyg‘unlash b ketd . 
Shaharlar ahol son ga qarab katta shaharlar (ahol s 100 m ngdan ort q), 
y r k shaharlar (ahol s 250 m ngdan ort q), juda y r k shaharlar (ahol s
500 m ngdan ort q) va «m ll oner shaharlar»ga ajrat lad (13–14-rasmlar). 
13-rasm.
O‘zbekiston shaharlari.