BACILLUS MEGATERIUM
CКБ-310 ШТАММИНИНГ ФОСФОР
ЎЗЛАШТИРИШ ХУСУСИЯТИНИ ЎРГАНИШ
Ахмадалиев Б.Ж., Муродова С.С
Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий Университети
100174, Тошкент шахар,Талабалар шахарчаси Университет-4 кўчаси
info@nuu.ru
Фосфор ўсимликлар ўсиши учун зарурий элемент сифатида азот (N
2
) дан
кейинги ўринда туриб, ўсимликлар қуруқ оғирлигининг қарийиб 0.2% ни
ташкил этади [1]. Тупроқда эриган фосфор миқдори 0,05 дан 10
-6
г гача
бўлиб, 80 % дан ортиқ фосфор ўсимлик ўзлаштира олмайдиган анорганик
бирикма ёки органик бирикмага айланган шаклда учрайди.
Илмий адабиётларда илдиз атрофида яшаб ўсимликлар учун уни
ўзлаштиришга ёрдам берадиган ризобактериялар тўғрисида кўплаб
маълумотлар келтирилган бўлса-да, фосфорни ўзлаштирувчи энг фаол
Материалы конференции «Современные проблемы генетики, геномики и биотехнологии», 18 мая 2016г.
144
микроорганизмларни қидириб топиш ва улардан турли хил стресс омиллари
таъсирида бўлган тупроқлар шароитида қишлоқ хўжалиги экинлари
ҳосилдорлиги ошириш амалиётида фойдаланиш ҳамон долзарблигича
қолмоқда. Шу нуқтаи назардан тадқиқотларимизда шўрланган тупроқлар
шароитида ғўза ўсимлиги илдиз ризосферасидан ажратиб олинган 3 хил
микроорганизм штаммларининг фосфорни ўзлаштириш хусусиятини тадқиқ
эшитиш мақсад қилиб олинди.
Фосфорни ўзлаштириши хусусиятини ўрганишда Пиковская озуқа
муҳитидан фойдаланилди. Унинг таркиби қуйидагича бўлди (г/л): ачитқи
экстракти-0.5, декстроза-10, Ca
3
(PO
4
)
2
-5, (NH
4
)
2
SO
4
-0,5, KCl-0,2, MgSO
4
-0,1,
MnSO
4
-0,0001, агар-15. Ушбу таркибли озуқа муҳитига экилган кулътуралар
25
°
С да 7 сутка давомида ўстирилди.
Тажрибалар натижасида ўрганилган штаммларда фосфорни ўзлаштириш
хусусияти яққол намоён бўлганлиги кузатилди. Озуқа муҳити таркибидаги
ягона фосфор манбаи бўлган уч калций фосфат Cа
3
(РО
4
)
2
бирикмаси Петри
ликопчасида оқиш, яхши эримайдиган шаклда бўлиб, микроорганизмлар
атрофида эса унинг рангсизланиш зоналари қайт этилди. Бу зоналар кислота
хосил қилувчилар сифатида танлаб олинди. Ўрганилган штаммлар асосида
кислота хосил қилувчи ризобактериялар ичида
Bacillus megaterium
CКБ-310
штаммларининг юқори даражада фаоллиги унинг эрувчан зоналари диаметри
катталиги бўйича аниқланди ва келгуси тадқиқотлар учун асос қилиб олинди.
Фойдаланилган адабиётлар рўйхати
1.
Nautiyal C.S (1999). An efficient microbiological Growth medium for
screening phoshorus solubilizing microorganisms. FEMS.
Материалы конференции «Современные проблемы генетики, геномики и биотехнологии», 18 мая 2016г.
145
Do'stlaringiz bilan baham: |