G’aznachilikning AAT “Mijoz-serveri” “Mijoz-server” arxitekturasi davlat g’oyalari lokal hisoblash tarmoqlari birlashtirilishi bilan tashkil qilinadi. Birlashtirish masofaviy fodalanuvchilarga axborot ayirboshlash va masofaviy foydalanuvchilarga axborot ayirboshlash va masofaviy ma’lumotlar bazasini modifikatsiyalash bo’yicha zarur amallarni samarli va xavfsiz bajarishga imkon beruvchi kommunikatsion jihozlar va dasturiy ta’minotni qo’llash bilan amalga oshiriladi. Avtomatlashtirilgan axborot tizimlari ishchi stantsiyalarida avtomatlashtiilgan ish joyi ham etuvchi vazifalar majmuidan tashkil topadigan dasturiy ta’minot joylashadi. Foydalanuvchilar Davlat g’aznachilik organlari ma’lumotlar bazasi bilan ishlashida AIJ vazifalarining mijoz qismini o’zida jo etadi. Ularning faoliyatini foydalanuvchi interfeysi, ma’lumotlarbazasiga so’rovlarni shakllantirish va so’rovnoma jo’natish ta’minlaydi. Bunday arxitektura markazlashgan ma’lumotlar ma’lumotlar bazasi va nisbatan arzon shaxsiy EHMlardan foydalangan holda ergonomik, o’zgaruvchan sozlanishga ega AIJlari hosil qilishga imkon beradi. G’aznachilik avtomatlashtirilgan axborot texnologiyalari tuzilishiga oid arxitektura tanlovi axborot majmuasining apparat qismiga o’z talabalarini belgilaydi. Masalan, markazlashtirilgan va ierarxiya tamoyili bo’yicha G’aznachilikning markazlashtirish ma’lumotlar bankini tashkil etish sharoitida axborotlar oqimlari hajmi va hujjatlar yaratish mahsuldor serverlar va kuchli korporativ ma’lumotlar bazasini qo’llashni talab qiladi. Bunda shuni hisobga olish joizki, fayl-serverga muntazam murojaat qilishga asoslangan tizimlar reaktsiya vaqtining 3 sekundgacha ortishi operativ sabrsizligi ancha oshiradi. Shuning uchun G’aznachilik organlarida axborotlarni qayta ishlash texnologik jarayonida buxgalterlik tizimi operatorlarining ishi alohida mas’uliyatli joy ekanini hisobga olib, ishchi stantsiyalar uchun tipik komp’yuter sifatida Intel Pentium 100 dan kam bo’lmagan tipdagi mikroprotsessor bazasida sh/k qabul qilinadi. Chunki bundan kam mahsuldorlikka ega mikroprotsessorlar barcha tizimlarning inertsiyaviyligini oshiradi. G’aznachilik xodimlarining aijlarini jihozlash uchun bunday shaklardan foydalanish foydalanuvchilar joriy ishlashi uchun zamonaviy ergonomik grafik interfreyslar API Microsoftni qo’llashga imkon yaratadi. U lokal hisolash tarmog’ida foydalanuvchilarning samarli jamoaviy va individual ishlashni ason tashkil etadi. Jamoaviy yaratish va xujjatlardan foydalanish texnologiyasi negizida LHTda ishlashi g’oyalariga qog’oz tashuvchida ortiqcha yoki keraksiz hujjatlar ishlab chiqarishni qisqartirishga imkon berda.i
Bunday texnologiya elektron ofis rejimida g’olari ishining qog’ozsiz texnologiyasini tashkil etadi. G’aznachilik tashkilotlarida LHTni tuzishda tarmoq operatsion muhiti sifatida “mijozserver” toifali ob’ekt texnologiyalarini qo’llashga yo’naltirilgan Windows NT operatsion tizimidan va tarmoi foydalanuvchilarining alohida fayllar majmuidan emas, balki ob’ekthujjatlar bilan ishlashidan foydalanish mumkin. G’aznachilik tashkilotlari fayl-serveri “Oracle” MBBT asosida tashkil etilishi mumkin. Bu MBBT uchun platforma sifatida UNIX ham, Windows NT ham namoyon bo’lishi mumkin. Axborot uzatish tarmoq protokollari sifatida – TCP/IR, IRX/SPS qatnashadi. Bu amaliy dasturlarning keng spektridan, jumladan, MSDOS, Novell, Windows Z.X. uchun bajarilgandan ham foydalanishga imkon beradi.
Umuman olganda, «mijoz-server» arxitekturasi bazasidan tuzilgan g’oyalarining aat-si o’z tarkibida ofis tizimlarining administratorlari aijlari, axborot xavfsizligi xizmati, turli darajadagi byudjetlar ijrosida aniq funktsiyalar bajaruvchi g’aznachilik organlari va g’aznachilar ma’muriyatiga ega bo’lishi lozim.
Yaxlit ofis ishini va bank tiimlaridagi to’lovlar bilan ishlash, jumlaan, elektron va davlat qimmatli qog’ozlar bozoriga xizmat ko’rsatish tizimi bilan ishlashga bog’liq uning texnologik qismlarini tashkil etish an’anaviy hujjat aylanasida qabul qilingan qog’oz hujjatlarini to’laqonli yuridik muqobili hisoblanuvchi ob’ektlar – elektron xujjatlar bilan jamoaviy ishlash tamoyili asosiga quriladi. Bunday yondashuv taqsimlangan tizimlar ishini murakkablashtiradi, lekin tizimda axborotlarning yuridik yaxlitligi va axborotlarni jamoaviy qayta ishlashda ishonchliligini ta’minlaydi.
Bunday ofisdagi ish joyi hujjatlar yaratish va qayta ishlashining qayta ishlash yo’nalishini ro’yxatga olish va tashkil etishdan to qaror qabul qilinganligi qayd qilinguncha barcha me’yoriy talablarini qoniqtirishi lozim. Odatda, bunday tizimlar hujjat fayllari transporti vositasida
AIJdan boshqasiga axborot o’tkazishning yo’nalishli oqimlariga bog’langan konkret avtomatlashtirilgan ish joylarida qat’iy takomillashtirilgan protsedura asosida faoliyat yuritadi.
