Gazli lazerlar haqida qisqacha ma’lumot

Azot Lazeri

Azot lazeri gaz molekulalari turkumiga kiradi.Azot gazida uzluksiz inversiya hosil qilib bo’lmaydi va shunga ko’ra azot lazeri uzluksiz rejimda ishlay olmaydi,faqat impulsli rejimda ishlaydi.Azot gazida inversion ko’chganlikni hosil qilish uch energitik sathli aktiv modda kabi bo’lib, impulsli elektrik damlashni qo’llash lozim.Impulsli energitik damlash muddati 38 nanosekunddan kichik bo’lishi talab qilinadi.

Impulsli elektirik damlash qancha qisqa muddatli bo’lsa azot molekulalarida o’shancha samarali ravishda inversion ko’chganlik hosil qilish boshlanadi. Azot gazida inversion ko’chganlikni hosil qilishda impulsli gazorazryaddan foydalaniladi.Agar moddada katta inversion ko’chganlik hosil qilinsa va juda qisqa muddatda yuqori energitik sathlardagi molekulalar rezanatorsiz nurlanishsa bunday nurlanishga o’ta nurlanish yoki o’talyuminessinsiya nurlanishi deyiladi.

Impulsli elektirik damlash qancha qisqa muddatli bo’lsa azot molekulalarida o’shancha samarali ravishda inversion ko’chganlik hosil qilish boshlanadi. Azot gazida inversion ko’chganlikni hosil qilishda impulsli gazorazryaddan foydalaniladi.Agar moddada katta inversion ko’chganlik hosil qilinsa va juda qisqa muddatda yuqori energitik sathlardagi molekulalar rezanatorsiz nurlanishsa bunday nurlanishga o’ta nurlanish yoki o’talyuminessinsiya nurlanishi deyiladi.

Cl kondensator zaryadlanib bo’lish bilan ikki elektrod oralig’ida,lazer kamerasida,elektr zaryadi boshlanadi.O’sha vaqtda ikki elektrod orasida katta kuchlanishli impulsli elektr razryadi paydo bo’ladi. Kuchlanishning o’sishi juda tez tik ravishda ko’tarilib juda qisqa muddatli bo’ladi.

Cl kondensator zaryadlanib bo’lish bilan ikki elektrod oralig’ida,lazer kamerasida,elektr zaryadi boshlanadi.O’sha vaqtda ikki elektrod orasida katta kuchlanishli impulsli elektr razryadi paydo bo’ladi. Kuchlanishning o’sishi juda tez tik ravishda ko’tarilib juda qisqa muddatli bo’ladi.

Azot lazeri

Azot lazerining tuzilishi va ishlashi sxematik ravishda yondagi rasmda ko’rsatilgan.
Bunda Сн – yig’uvchi, Сл – keskinlashtiruvchi kondensator,
1 – tiratron lampa, 2 – lazer kamerasi.