Gazlarda elektir toki reja: Gazlarda elektr toki. Mustaqil va nomustaqil razryadlar. Plazma haqida tushuncha

atomlar yoki molekulalarga aylanish jarayoni ham ro`y beradi. Agar 
tashqi ionizatorning ta’siri to`xtasa gazning o`tkazuvchanligi
yomonlasha boradi. Ionizatorning quvvati o`zgarmaydigan bo`lsa, 
ionlashish va rekombinatsiya jarayonlari o`rtasida dinamik muvozanat
vaziyati vujudga keladi. Bunda ionlashish natijasida vujudga keladigan
zaryadlangan zarralar juftining o`rtacha soni, rekombinatsiya natijasida
yo’qoladiganlarining o`rtacha soniga teng bo`ladi.

---

Nomustaqil razryad. Gazda tokning tashqi ionlashtiruvchi
ta’sirida vujudga kelishiga nomustaqil gaz razryadi
deyiladi. Bu jarayonni batafsilroq o`rganaylik. Aytaylik
kondensator qoplamalari orasidagi bo`shliqqa
ultrabinafsha nurlar ta’sir etayotgan bo`lsin Kondensator
qoplamalari orasida ionlashuv jarayoni ro`y berib, 
qarama-qarshi zaryadlangan zarralar vujudga keladi. Agar 
kondensator qoplamalari orasidagi kuchlanish nolga teng
bo`lsa, tok ham nolga teng bo`ladi, chunki hosil bo`lgan
zaryad tashuvchilar betartib harakatda bo`ladi. 
Kondensator qoplamalari orasidagi kuchlanish orttirilgan
sari ko`proq ionlar va elektronlar yo`naltirilgan harakatga
keladi. Ular kondensator qoplamalariga etishishadi va tok
kuchi ortib boradi. Kuchlanish qiymatiga erishganda hosil
bo`lgan zaryadlarning barchasi qoplamalarga etib boradi
va tok shu ionlashish darajasi uchun o`zining eng katta
qiymatiga erishadi. 

---

Tashqi iоnlagich ta’siri to’хtatilgandan