Gaz yoqilg ‘ilarni olinishi va tavsiflari

Gaz yoqil‘isi unsurlari tavsiflari 1-jadvalda keltirilgan.

• Gaz yoqil‘isi unsurlari tavsiflari 1-jadvalda keltirilgan.
• Jadvaldan ko‘rinib turibdiki, eng yuqori portlash chegarasiga vodorod va uglerod (II) oksidi ega, uglevodorodlardan esa - etilen ega. (vodorod sulfidning ko‘rsatkichini inobatga ham olmasak bo‘ladi, chunki uning miqdori yoqilg‘ida juda ham kam). Qolgan uglevodorodlarga esa portlash konsentratsiya chegarasining orasiga yaqin.
• Gazlar aralashmasi uchun portlashning past chegarasi quyidagi tenglamadan topiladi:

bunda – havodagi i komponentning konsentratsiyasi u portlashning past chegarasiga teng; x - xuddi shu aralashmaga tegishli.

Tabiiy yonuvchi gazlar ularning olinishi va ishlatilishi

• Tabiiy yonuvchi gazlar ularning olinishi va ishlatilishi
• Tabiiy gazlarga yerdan qazib olinadigan yonuvchi gazlar kiradi. Tarkibiga ko‘ra ular quyidagi guruhlarga bo‘linadi: uglevodorodli: uning tarkibida kamida 50% har xil uglerovodorodlar bor; uglerod (IV) oksidli uning tarkibini asosan metan va ko‘p qismini uglerod (IV) oksidi tashkil qiladi (35% gacha); azotli: uning tarkibini asosan metan, og‘ir uglevodorodlar va ko‘p qismini (45% va undan yuqori) azot tashkil qiladi; aralashmali: ular uglevodorod, uglerod (IV) oksidi va azotlarning aralashmasidan iborat.

Gaz yoqilg‘isi sifatida asosan uglevodorodli gazlar ishlatiladi. Tabiiy uglevodorodli yoqilg‘ilar shartli ravishda tabiiy gazlarga, ular faqat gaz konlaridan olinadi va yo‘ldosh gazlarga – ular neft quduqlaridan neft bilan birga chiqadi.

• Gaz yoqilg‘isi sifatida asosan uglevodorodli gazlar ishlatiladi. Tabiiy uglevodorodli yoqilg‘ilar shartli ravishda tabiiy gazlarga, ular faqat gaz konlaridan olinadi va yo‘ldosh gazlarga – ular neft quduqlaridan neft bilan birga chiqadi.
• Tabiiy gazlarning yonuvchi unsurlariga metan, ayrim konlarning gazida uning miqdori 99% ni tashkil qiladi va uning gomologlari: etan, propan, butan va boshqalar kiradi. Tabiiy gazlarda vodorod, uglerod (II) oksidi hamda kislorod yo‘q bo‘ladi. Yonmaydigan qismini (ballastni) azot (0,1-10%) va uglerod (IV) oksidi tashkil qiladi.
• Tabiiy gazlarning yonuvchi qismiga ko‘ra gazlar quruq yoki issig‘i kamiga bo‘linadi, ularda og‘ir uglevodorodlarning (propan va undan yuqori) miqdori 50 g/m3 dan oshmaydi va issig‘i ko‘piga unda og‘ir uglevodorodlarning miqdori 150 g/m3 dan ko‘pini tashkil qiladi. Og‘ir uglevodorodlarning miqdori 50 dan 150 g/m3 gacha tashkil qiluvchi gazlar oraliq guruhini tashkil etadi.