Gaz qonunlari. Avogadro qonuni. Gazning molyar hajmi

Gazlarning zichligini hisoblab topishga doir namunaviy masala  
va mashqlar. 
Gazlarning zichligini topish uchun molyar massasini molyar hajmi- 
ga bo‘lamiz: 
  
ρ 
= 
M 
V 
M 
1-misol: 
 Karbonat angidrid zichligini hisoblab toping. 
Yechish: 
 1) 
   
ρ 
= 
= 
= 
M CO 
V 
g l 
M 
( 
) 
, 
, 
/ 
2 
44 
22 4 
1 96 
Javob: Karbonat angidridni zichligi 1,96 g/ 
l. 
2-misol: 
 Zichligi 2,86 g/l bo‘lgan gazning molyar massasini hisoblab  
           toping. 
Yechish: 
 1) 
   
ρ 
ρ 
= 
= ⋅ 
= 
⋅ 
= 
M 
V 
formuladan 
M 
V 
g l 
l 
g 
M 
m 
: 
, 
/ 
, 
2 86 
22 4 
64 
Javob: Zichligi 2,86 g/ 
l bo‘lgan gazning molyar masasi 64 g. 
2) 

I-BOB 
16 

7-SINF  KIMYO  KURSI  MAVZULARINI  TAKRORLASH 
3) Gazlarning nisbiy zichligini hisoblab topishga doir namunaviy  
     masala va mashqlar. 
1-misol: 
 Metanning vodorodga nisbatan zichligini hisoblang. 
Yechish: 
 1) Metan va vodorodning molekulyar massasini hisoblash. 
            M/CH 
4 
/=12+4·1=16,  M/H 
2 
/=2 
            2) Metanning vodorodga ko‘ra zichligini topish. 
D 
M CH 
M H 
H 
2 
4 
2 
16 
2 
8 
= 
= 
= 
/ 
/ 
/ 
/ 
Javob: Metanning vodorodga ko‘ra zichligi 8 yoki metan vodorod- 
         dan 8 marta og‘ir. 
2-misol: 
 Tarkibida 40% is gazi va 60% karbonat angidrid bo‘lgan gaz- 
           lar aralashmasini vodorodga nisbatan zichligini aniqlang. 
Yechish: 
 1) Gazlar aralashmasining o‘rtacha molekulyar massasini  
                toping. 
                M 
o‘r 
=0,4M/CO/+0,6M/CO 
2 
/=0,4·28+0,6·44=37,6 
2) Vodorodga nisbatan zichligini hisoblash. 
D 
M 
M H 
H 
or 
2 
2 
37 6 
2 
18 6 
= 
= 
= 
/ 
/ 
, 
, 
        
Javob: Gazlar aralashmasining vodorodga nisbatan zichligi 18,6. 
3-misol: 
 Farg‘onadagi “Azot” ishlab chiqarish birlashmasida azot- 
li o‘g‘it olish jarayonining oraliq moddasi sifatida azot (IV)-oksidi hosil  
bo‘ladi. Azot (IV)-oksidining havoga nisbatan zichligini hisoblab toping. 
Yechish: 
 1)Azot (IV)-oksidning molekulyar massasi 
M/NO 
2 
/=46 
Havoning o‘rtacha molekulyar massasi 29. 
2) Azot (IV)-oksidining havoga nisbatan zichligi 
D 
M NO 
M 
havo 
havo 
= 
= 
= 
/ 
/ 
, 
2 
46 
29 
1 59 

I-BOB 
17