Garri Potter va falsafiy tosh Joan Rouling Ingliz tilidan Munira Mengliyeva tarjimasi

ALBUS DAMBLDOR

HOGVARDSNING AMALDAGI DIREKTORI
Dunyoning buyuk sehrgarlari tomonidan tan olingan, 1945-yilda yovuz sehrgar Grindebold ustidan qozongan g`alaabasi, ajdaho qonini ishlatishning yetti usulini o`ylab topgani, Nikolas Fred bilan alkimyo sohasidagi izlanishlari Dambldorga shuhrat olib kelgan. Professor Dambldor xor musiqasi va bovlingga qiziqadi.

Garri kartani o`girib surat g`oyib bo`lganini ko`rgach hayratdan dong qotdi.

− U g`oyib bo`ldi!

− Nima kun bo`yi kartada ko`karadi deb o`ylabmiding? − dedi Ron − Hali qaytadi. Uff, yana Morgana chiqdi, bunaqasidan oltita bor menda … xohlaysanmi? Yig`ishni boshlab yuborsang bo`ladi.

Ron ochmoqchi bo`lib yana bir Shokoladli Qurbaqaga qaradi.

− Olaver! − dedi Garri − Lekin bilasanmi Mugllar dunyosida suratlar qotib turadi

− Rostdanmi? Umuman qimirlamaydimi? − hayron qoldi Ron − Be’manilik!

Garri kartaga tikilarkan Dambldorning surati yana paydo bo`ldi, bolaga qarab miyig`ida kulib qo`ydi. Ron mashhur sehrgarlarning suratini tomosha qilishdan ko`ra shokolad yeyishga berilib ketgandi. Garri esa ulardan ko`z uzolmasdi, tez orada uning qo`lida faqat Dambldor va Morgana emas, Xenegist Vudkraft, Alberik Grunnion, Sirkl, Parasesus va Merlinning kartalari yig`ilib qoldi. Burnini qashiyotgan druid Kliondaning suratidan zo`rg`a ko`z uzib “Berti Bottning Mazali Yong`oqchalari”ni ochdi.

− Bular bilan ehtiyot bo`lganing ma`qul − ogohlantirdi Ron − har bir deyilganda har bir yong`oqcha nazarda tutiladi… shokoladli, hushbo`y yoki marmeladlilarini olishing mumkin, ammo spinach, jigar, tripe qo`linga tushib qolishi ham ehtimol. Jorj akam bir marta unga manqa ta`mi keladigani tushib qolganini aytgandi.

Ron yashil no`xotni olib, sinchiklab qaradi, o`rtasidan bo`ldi.

− Uuuuh… ko`ryapsanmi? Sprouts

Har bir shirin no`xotni yeb maz qilishdi. Garriga sendvich ta`mlisi, yeryong`oqli, qulupnayli, o`t-olanli, qahvali, sardinalisi tushdi. Ohiri shunchalar qo`rqmay qoldiki, Ron o`g`ziga ham olishdan bosh tortgan kulrang no`xotni ham tishlab ko`rdi, qalampir ta`mi kelarkan.

Deraza ortidagi qishloq manzarasi quyuqlasha boshladi. O`rilgan dalalar ortda qoldi. Endi manzara o`rmonlarga, bo`linib ketgan daryolarga, tim yashil adirlarga almashdi.

Kupe eshigi taqillab Garri platformada ko`zi tushgan kulcha yuz bola kirib keldi. Ko`zlari jiqqa yosh

− Kechirasizlar, − dedi u − qurbaqamni ko`rmadingizmi?

Ular yo`q deganday bosh silkishganda bola − Uni yo`qotib qo`ydim! U doim mendan qochib ketadi! − deb o`kirib yubordi.

− Qaytib qoladi − tinchlantirgandek bo`ldi Garri.

− Balkim. − dedi bola g`amgin − Moboda ko`zingiz tushsa…

Bola chiqib ketdi.

− Nega buncha xunob bo`ladi, tushunmadim − dedi Ron − qurbaqa olib kelganimda iloji boricha tezroq daf qilgan bo`lardim. O`zimda ham Skabbers bor-ku, kim nima ham derdi.

Kalamush hanuz Ronning tizzasida uxlab yotardi.

− U o`lib qolsa ham sezmasdik − jirkanish aralash dedi Ron − Kecha qiziqroq ko`rinishi uchun uni sariq tusga kiritmoqchi bo`ldim, lekin afsun ish bermadi. Qara, ko`rsataman …

U jomadonini titkilab urinib qolgan sehrli tayoqchabi chiqardi, qirilib ketgan, uchida esa oq narsa ko`rinib turibdi.

− Bir shoxli otning yoli chiqib ketay debdi-ya, ha, mayli-da.

U endi tayoqchani ko`taruvdihamki, kupe eshigi yana ochildi. Kulcha yuzli bola qaytib kelgandi, bus afar oldida bir qiz ham bor. U allaqachon yangi Hogvards robesini kiyib olgan.

− Birortangiz qurbaqa ko`rdingizmi? Nevill yo`qotib qo`yibdi − qizning ovozi biroz kattaxil. Sochi qalin, jingalak, old tishi ham kattaroq edi.

− Aytdik-ku, unga ko`rmadik deb − Ron biroz qizishdi, qiz esa uni umuman eshitmasdi, ikki ko`zi bolaning qo`lidagi tayoqchada

− Voy, sehrlayapsizlarmi? Bir ko`ray. − dedi u

Qiz o`tirib oldi. Ron biroz o`zini yo`qotdi.

− Bo`pti − u tomoq qirib − Quyosh nuri, margaritka, guruch kurmagi semiz kalamushni sariq qiling! − tayoqchani silkitdi, hech narsa bo`lmadi, kalamush hali ham kulrang, tezda uxlab qoldi.

− Afsun to`g`riligiga aminmisan? Uncha yaxshimas-a, to`g`rimi? Amaliyot uchun bir ikkita afsun o`qib ko`rgandim, chakki bo`lmadi. Oilamda hech kim sehrgar emas, xat kelgani kutilmagan voqea bo`ldi, men esa hatto bundan baxti edim, chunki Hogvards dunyodagi eng zo`r sehrgarlik maktabi ekan-da eshitishimcha… hamma darsliklarni yodlab chiqdim, shu yetar-a… Men Germiona Greynjerman, aytganday o`zingiz kim bo`lasiz?

Mana shularning hammasini qiz g`oyo bir nafassda aytdi.

Garri Ronga qaradi, uning angrayib qolgan yuzidan angladiki, u ham darsliklarni yodlamagan.

− Men Ron Uesliy, − ming`illadi Ron

− Men Garri Potter

− Rostdanmi? − dedi Germiona − Sen haqingda hamma narsa o`qib chiqdim, albatta… qo`shimcha kitoblar ham olvoludim-da, qo`shimcha mutoala uchun, sen haqingda “Zamonaviy Sehrgarlik Tarixi”, “Yovuz kuchlarning o`sishi va barham topishi”, “Yigirmanchi asrning buyuk sehrgarlik voqealari” kkitoblarida yozilgan.

− Men haqimda-ya? − so`radi Garri boshi g`ovillab

− Yo, xudoyim, bilmasmiding? Agar o`rningda men bo`lganimda hamma narsani titkilab chiqardim. − hayron qoldi Germiona − Qaysi uyga tushishingizni bilasizmi? Hammadan so`rab yuruvdim, Griffendorga tushaman deb umid qilaman, eng zo`ri shu bo`lsa kerak. Dambldor ham shu uyda o`qigan ekan, Ravenklou ham chakkimas… Mayli, borib Nevilning qurbaqasini qidiraylik. Ikkovingiz ham robes kiyib olganingiz ma`qul, men hozir qaytaman − dedi-yu qurbaqasini yo`qotgan bolani yetaklab chiqib ketdi.

− Qaysin uyga tushsam ham, u bo`lmasa bo`ldi, − dedi Ron. U tayoqchasani jomadoniga otib yubordi − La`nati afsun, Jorj bergandi, qasam ichaman u buni safsataligini bilgan.

− Akalaring qaysi uyda?

− Griffendorda − Ronning yuzi yana boyagiday burisha boshladi − Ota-onam ham Griffendorda o`qishgan, men boshqa uyga tushib qolsam nima deyishadi hali?

Ravenklou ham chakkimasligiga shubham yo`q, lekin Slizeringa tushib qolsam-a?

− Slizerinda Vol… O`zingiz bilasiz kim o`qigan-a?

− Shunaqa − deya Ron joyiga asabiy o`tirdi.

− Bilasanmi, menimcha Skabsning mo`ylovi tusi biroz yorqinlashdi − dedi Garri Ronni uylar haqidagi hayollaridan chalg`itishga urinib. − Shunday qilib, hozir akalaring maktabdan ketishgach nima qilishyapti?

Garri sehrgar maktabni tamomlagach nima qilishiga qiziqayotgandi.

− Charli Ruminiyada ajdaxolarni o`rganyapti, Bill Afrikada Gringotsning ishlari bilan yuribdi. Gringots haqida eshitdingmi? “Kunlik folbin” da bank haqida bong urishayapti, Mugllar bilan yashaganingda senga bu gazeta yetib bormagandir. Kimdir qattiq qo`riqlanadigan seyfni o`marmoqchi bo`libdi.

Garri angrayib qoldi.

− Yo`g`e? Keyin o`g`rilarga nima bo`libdi?

− Hech narsa, shuning uchun bu katta yangilik bo`ldida. O`g`rilarni hali tutishmabdi. Dadamning aytishicha, o`g`ri Gringotsga o`ralashdimi, qudratli sehrli kuchga egamish, lekin hech narsa o`g`irlanmagan, mana shunisi g`alati. Bunaqa ishlarning orqasida O`zingiz bilasiz kim turgan bo`lsa hamma vahimaga tushishi turgan gap.

Garri eshitganlarini miyasida aylantirdi. Har safar O`zingiz bilasiz kim tilga olinganda uning eti junjika boshladi. Bu sehr-jodu dunyosiga kirib kelayotganidan dalolat bo`lsa kerak deb o`yladi Garri, lekin baribir uni qo`rqmasdan Voldemort deb chaqirish ancha qulay-da.

− Kviddich jamoang qaysi? − so`radi Ron

− Haligi… Men birortasini bilmayman-da − tan oldi Garri

− Nima! − Ron portlab ketay dedi − Hey, bu dunyodagi eng zo`r o`yin… − deya to`rtta to`p-u, yettita o`yinchining vazifasi, akalarining mashhur o`yinlari, puli bo`lganda sotib oladigan supirgisi haqida jon kuydirib gapira ketdi. U bir o`yinning eng qiziq paytini to`lib-toshib gapirib berarkan kupe eshigi tag`in ochildi, bus afar kelganlar, qurbaqasi yo`qolgan Nevil ham, Germiona Greynjer ham emasdi.

Uchta bola kirib keldi, Garri o`rtada turgan bolani bir k`orishda payqadi: u Madam Malkinning do`konidagi rangi sovuq bola edi. U Garriga Diagon hiyobonidagidan ham kattaroq qiziqish bilan tikildi.

− Shu to`g`rimi? Butun Poyezd bo`ylab mana shu kupeda Garri Potter ketyapti degan mish-mishlar yuribdi. O`sha sensan, shundaymi?

− Ha − dedi Garri. U boshqa bolalarga qarayotgandi. Ikkovlari ham baqquvvat, qarashlari ham qo`rqinchli. Rangpar bolaning ikki tarafida xuddi tansoqchga o`xshab turib olishibdi.

− Ha-ya, bular Krabl va Goyl − Garri qayerga qarayotganini payqab o`rtoqlarini pisandsizlik bilan tanishtirdi bola. − Men esa, Drako Malfoyman.

Ron kulgisini tiyib y`otaldi. Drako Malfoy unga qaradi.

− Ismim kulgili tuyildi shekilli? Kimligingni so`rashga hojat ham yo`q. Uesliylarning sochi qizg`ishligini dadam aytuvdi. Yuzlari ham sersepkil, bolalarini boqa olishmaskanmi?

Bola yana Garriga o`grildi − Tez orada ba`zi sehrgarlar oilalari boshqalardan ustun ekanini bilib olasan, Potter. Tenging bo`lmaganlar bilan do`stlashging kelmas-a? Men senga yordamlashvorishim mumkin.

Shunday deya u qo`l uzatdi, Garri uning qo`lini siqmadi.

− Kim tengim emasligini o`zim ham ajratolaman, menimcha, rahmat − deya javob qaytardi Garri sovuqqina qilib.

Drako Malfoy qizarib ketmadi, biroq rangsiz yonoqlari pushti tusga kirdi.

− O`rningda bo`lganimda ehtiyotkor bo`lardim, Potter − dedi u salmoqlanib − Muloyim bo`lsan ota-onagdek o`lib ketasan. Ular ham nima yaxshi-yu, nima yomonligini ajratolishmagan. Manavi Ron, Hagridga o`xshagan ahlatlar bilan o`ralashsang o`zing ham rasvo bo`lasan.

Garri ham, Ron ham o`rnilaridan turishdi.

− Nima deding, qaytarchi! − Ronning yuzi sochidek qizarib ketgandi.

− Voy-voyey, biz bilan urishmoqchilarmi? − irjaydi Malfoy.

− Tez chiqib ketmasanglar, − Garri o`zini yanada jasurroq qilib ko`rsatayotgandi, aslida unday emas, Krabl va Goyl undan ham, Rondan ham gavdali edi.

− Bining esa ketgimiz kelmayapti, shundaymi bolalar? Hama yeguligimizni tugatdik, sizlarda hali bor chog`imda.

Goyl Ponning oldida turgan Shokolad Qurbaqaga qo`l cho`zuvdihamki… Ron unga yopishdi, hali Goylga qo`l tekkizmodi ham, bola birdan dodlab yubordi.

Kalamish Skabbers uning bir barmog`iga osilib olgandi, o`tkir, kichkinagina tishi Goylning etiga qattiq botdi. Goyl kalamushni aylantira-aylantira silkitarkan Krabl va Malfoy orqaga chekinishdi. Ahiyri Skabbers uchib borib derazaga urilgach, hammalari daf bo`lishdi. Balki shirinliklar ichida kalamush bor deb o`ylashgandir, balkim yaqinlashib kelayotgan qadam tovushini eshitishgandir, chunki bir soniya o`tar-o`tmas Germiona Greynjer kirib kelgandi.

− Nimalar bo`lyapti? − hayron qoldi qiz polda sochilib yotgan shirinliklar-u, Ron dumidan ko`tarib olayotgan kalamushga qarab.

− Menimcha, u hushdan ketdiyov − dedi Ron Garriga qarab. Bola Skabbersni yaqinroq olib kelib − Ko`zlarimga ishonmayman, u yana uxlab qolibdi…

Rostdanam kalamush uxlab qolgandi.

− Malfoyni oldin ko`rganmiding?

Garri Diagon hiyobonidagi uchrashuv haqida gapirib berdi.

− Uning oilasi haqida eshitgandim − dedi Ron nafrat bilan − O`zingiz bilasiz kim g`oyib bo`lgach uning oilasi birinchi bo`lib qaytgan ekan. Jodulab qo`yilganlarini aytishgan. Dadam esa ishonmaydi. Malfoyning oilasi Yovuz tarafga o`tishni poylab turgan ekan o`zi. − Ron Germionaga o`grildi − Yordamimiz kerakmi?

− Robeslaringizni tezroq kiyib oling. Hozirgina oldinga o`tib konduktordan so`rab keldim, yetay deb qolibmiz. Mush tlashmadingiz, shundaymi? Aks holda Hogvardsga yetmasdanoq muammoga uchraysizlar!

− Biz emas, Scrabbers mushtlashdi! − zarda qildi Ron − Marhamat qilib chiqib tursang, kiyimlarimizni almashtirib olsak.

− Bo`pti-bo`pti, Yo`lakda ba`zilar yosh boladek yugurib yurgani uchun kirgandim kupega − shikoyat qildi Germiona − Va yana bir narsa, burningga nimadir yopishibdi, bilasanmi?

Qiz chiqib ketishi bilan Ron u tarafga g`alati taajjub bilan qarab qo`ydi. Garri derazadan tashqariga qaradi. Kech tushayotgandi. Tiniq osmon ostida o`rmonlar-u tog`larni ko`rdi. Paravoz sekinalashyapti chog`i.

Ron bilan jaketlarini yechib uzun qora robesni kiyishdi. Ronning robesi o`ziga biroz kalta ekan, etagidan krosovkalari ko`rinib turardi.

− Besh daqiqadan so`ng Hogvardsga yetamiz. Iltimos, yukingizni poyezdda qoldiring, maktabga alohida olib boriladi − degan ovoz poyezd bo`ylab aks-sado berdi.

Asabiylashishdan Garrining oshqozoni burishib ketdi, Ron ham oqarib ketganidan hayajonlanganini ko`rdi. Qolgan shirinliklarni cho`ntakka solib yo`lakni to`ldirgan olomkonga qo`shilishdi.

Poyezd keskin sekinlashib, so`ng to`xtadi. Odamlar eshikka urinib-surinib yaqinlashgach, torgina, qorong`u platf9ormaga tushishdi. Tunning sovuq havosi Garrini junjiktirdi. Keyin talabalar boshi uzra chiroq nur sochdi, Garri tanish ovozni eshitdi: − Birinchi kurslar! Birinchi kurslar bu yerga! Hammasi joyidami, Garri?

Dengizday boshlar ustida Hagridning soch-soqolli yuzi kulib turardi.

− Qani, izimdan, yana birinchi kurslar bormi? Oyoq ostiga qarab yuring! Birinchi kurslar, izimdan!

Urinib-surinib bolalar Hagridning ketidan pastga, ko`rinishdan tor so`qmoqqa qarab ketishardi. So`qmoqning ikki tarafi ham shunchalar qorong`I ediki, Garri hozir o`rmon boshlanadi deb o`yladi. Hech kim deyarli gaplashmasdi. Doim baqasini yo`qotib yuradigan bola, Nevil bir-ikki burun tortdi.

− Bir soniyadan so`ng hammangiz Hogvardsni ilk marta ko`rasiz, − dedi Hagrid orqaga qarata − mana shu yerda, muyulishdan keyin.

Hamma “Vooooy!” deb yubordi. Tor so`qmoq qora ko`lning bir orolchasiga olib keldi. Narigi tarafdagi tog` tepasida, yulduzli osmonda derazalar yarqiraydi, ko`plab minora-yu minorachali qasr qad ko`tarib turardi.

− Bir qayiqga faqat to`rtta kishi o`tirsin − buyurdi Hagrid sohil qarshisiga terilgan kichkinagina qayiqlarga ishora qilib. Garri va Ron Nevil bilan Geryonaning ketidan bir qayiqqa o`tirishdi.

− Hamma joylashib oldim? − deya qichqirdi yolg`iz o`zi bitta qayiqqa o`tirib olgan Hagrid − Unda, OLG`A!

Hamma qayiqchalar oynadek tiniq ko`l bo`ylab bir varakayiga qo`zg`aldi. Oldindagi ulkan qasrga qaragancha hamma jim ketardi. Qoyaga yaqinlashisharkan yana-yana bosh cho`zishga to`gri kelardi.

− Boshingizni eging! − baqirdi Hagrid birinchi qayiq tunnelga yaqinlasharkan, hammalari bosh egishdi, qayiqchalar ularni suv o`tlari pardasi oralab ulkan g`orga olib keldi. Ko`rinishdan qasr ostidan o`tgan qorong`i tunnel yerosti bandargohga olib boradi, bandargoh toshlar-u ustunlarga mustahkamlangan.

− Iya, qara! Sening baqangmi? − so`radi Hagrid hamma chiqqach qayiqlarni bir-bir tekshirib chiqarkan.

− Trevor! − qichqirib yubordi xursandligidan Nevil qo`llarini cho`zib. Keyin hamma Hagridning chirog`i izidan yo`lakdan yurib nihoyat qasr etagidagi shudring qoplagan o`tloqqa chiqishdi.

Tosh yotqizilgan yo`lakchadan yurib ulkan qayin darvozaga ro`baro` bo`lishdi.

− Hamma shu yerdami? Hoy, sen, baqangni yo`qotib qo`ymadingmi? − so`radi Hagrid.

U ulkan qo`lini ko`tarib qasr darvozasini uch marotaba taqillatdi.