Galogenlar. Galogenlarning vodorodli birikmalari galogenlarni kislorodli birikmalari, oinishi va xossalari

10-tajriba. Vodorod yodidning olinishi. Rasmda ko’rsatilganidek asbob yig`ing. Tomizgich voronka o’rnatilgan quruq kolbaga yaxshi maydalangan 10g yod va yaxshi quritilgan 1g qizil fosfor solib aralashtiring. Voronkaga ozroq suv quyib uni kolbaga yod bilan fosfor aralashmasiga tomizing. Hosil bo’layotgan vodorod yodid gazini quruq probirkaga yig`ing va vodorod xloridini suvda eritish yo’li bilan, vodorod yodidni ham suvda eritish orqali yodid kislota eritmasini hosil qiling. Probirkada hosil bo’lgan eritmani indikator yordamida sinab ko’ring va uni keyingi tajriba uchun saqlab qo’ying.
Reaksiyaning ikki bosqichda borishini hisobga olgan holda reaksiya tenglamasini yozing.


11-tajriba. Yodid kislotaning xossalari. Oldingi tajribada olingan yodid kislota eritmasini uchta probirkaga bo’ling. Probirkalardan biriga AgNO₃ eritmasidan, ikkinchisiga (CH₃COO)₂Pb yoki Pb(NO₃)₂ eritmasidan, uinchisiga ozgina H₂SO₄ va KMnO₄ eritmasidan qo’shing.
Sodir bo’lgan reaksiya tenglamalarini yozing va kuzatilgan hodisalarning sababini tushintiring.


12-tajriba. Xlorli ohakning olinishi va xossalari. A)100-200ml li stakanga 3-4g kalsiy gidroksid solib, uning ustiga 15-20ml suv quying va chayqating. Hosil qilingan aralashmani 30^oS gacha isitib, unga xlor yuboring va xlorli ohak cho’kmasi hosil bo’lishini kuzating. Reaksiya tenglamasini yozing.
B)Cho’kmani filtrlab, ikki qismga bo’ling. Bir qismining ustiga xlorid kislota quying hamda bunda xlor ajralib chiqishini hididan aniqlang va reaksiya tenglamasini yozing. Ikkinchi qismini suvda eritib, uning ustiga fuksin eritmasidan quying va eritmaning rangsizlanishini kuzating.


13-tajriba. Gipobromid kislota tuzlari. Probirkaga bromli suvdan quyib, so’ngra uning ustiga eritma qizil-qo’ng`ir tusdan to och sariq tusga kirguncha tomchilatib ishqor eritmasidan qo’shing. Hosil bo’lgan natriy gipobromid eritmasini probirkaga indigo eritmasi (yoki siyox) ustiga tomizing. Bo’yoqning rangsizlanishini kuzating. Reaksiya tenglamasini yozing.