Galen preparatlar va tayyor dori preparatlari ishlab chiqarishda asosiy sabab va ularning omillari

Mavzu :Galen pirieparatlar va tayyor dori pepiratirlari ishlab chiqarishda ta'sir etivchi asosiy salbiy omillar va ularning profilaktikasi.
Farmatsiya yo’nalishi 102 -B guruh talabasi RAHMATOVA E’TIBORning gigiyena fanidan tayyorlagan mustaqil ishi.

Galen preparatlar va tayyor dori preparatlari ishlab chiqarishda asosiy sabab va ularning omillari

Toshkent. 2021-yil

Galen Preparatlar
Galen preparatlari (Praeparata galenica, s, Galenica)— oʻsimliklar (ildizi, bargi, guli, poʻstlogʻi va b.), minerallar va hayvonlar xom ashyosini qayta ishlab olinadigan dorilar. Kds. Rim vrachi Klavdiy Galen nomi bilan yuritiladi. Fakat Galen davrida emas, balki hozir ham turli farmatsevtik usullar bilan tayyorlangan har xil dorilar G. p. deb ataladi. Koʻpchilik G.p. xom ashyodan, uni suv, spirt, efir yoki spirt bilan suv, efir bilan spirt aralashmalari vositasida ekstraksiya qilib olinadi. Boshqalari esa, odatda, biror dorivor moddaning suv, spirt yoki yogʻdagi eritmasidan iboratdir. G. p.ning asosiy guruxlari: ekstraktlar, nastoykalar, xushboʻy suv va spirtlar, sharbatlar, eritmalar, sovunli spirtlar, sovunkrezolli preparatlar va h. k. Zamonaviy shifobaxsh preparatlar (pepsin, tireoidin, aloy, kora smorodina ekstraktlari, allilsat va b.) G. p. sirasiga kiradi.
Galen preparatlari tarixi
Bu guruh preparatlarga ekstraktlar, nastoykalar, o‘ta tozalangan (novogalen) preparatlar, fitonsidlar, biogen stimulyatorlar, yangi yig‘ib olingan o‘simliklardan tayyorlanadigan, xayvon organlaridan olinadigan preparatlar kiradi. Bularga eramizdan oldin 201—131 yillarda Rimda yashab ijod etgan shifokor va dorishunos olim: Klavdiy Galen asos solganligi uchun Galen preparatlari deyiladp. Uning ta’limotyaga binoan, o‘simlik va hayvon xom ashyolarida ta’sir etuvchi moddalardan tashqari, keraksiz yot moddadar ham bo‘lganligi sababli ulardan ajratma olish lozimligi ta’kidlangan. Bu fikr o‘z davrinipg katta yutuqlaridan biri bo‘ldi. Bu ta’limotni keyinchalik tibbiyot ilmi bilimdoni Abu Ali ibn Sino rivojlantirdi va davom ettirdi. Amaliyotda bu guruh preparatlarini olish usullari va ishlatiladigan ajratuvchilar u davrdagidan butunlay farq qiladi, lekin
Galen preparatlari
目录
content
Novogalen preparatlari
Novogalen preparatlari 19-asr oxirida Germaniya va Fransiyada ishlab chiqarila boshlandi. O‘sha vaqtlarga kelib, yurak qon tomiri kasalliklarida o‘simliklardan olingan dori turlarini ishlatish imkoniyatlari qidirila boshlandi, lekin nastoyka va ekstraktlar ta’sir etish tezligi bo‘yicha bu talabga javob bera olmas edi. SHuning uchun ularni in’eksion dori turi sifatida ishlatish dolzarb masalaga aylanib qoldi. Bizda yurak glikozidlari saqlovchi preparat adonilen birinchi marta 1923 yilda ishlab chiqarildi. Keyinchalik ishlab chiqarish texnologiyasi takomillasha borib, boshqa gurux biologik faol moddalar saqlovchi dorivor o‘simliklardan novogalen preparatlari ishlab chiqarila boshlandi. Ular dorivor o‘simliklardan olingan bo‘lib, o‘z tarkibida ta’sir qiluvchi ioddalar majmuasini tabiiy holda saqlaydigan va yot moddalardan to‘la tozalangan, turg‘unlashtirilgan bo‘lib, ta’sir qiluvchi moddasi bo‘yicha baholanadi. Bu bilan ular nastoyka va ekstraktlardan farq qiladi.
目录
content
Mukaltin. Gulxayri o‘simliginng er ustkn qismidai olingan preparat bo‘lib, tarkibida polisaxariddar bo‘ladi. Ajratma sovuq usulda olinib, bug‘latiladi. Spirt bilan cho‘ktiriladi, quritiladi.
Yakka xolda ajratib olingan fitopreparatlar.
Digoksin. Angishvonagulning bir necha gurlaridan olinadi. Tabletka xolida 0,0001 g dan va shamcha xolida 0,00015 g dan chiqariladi, surunkali yurak-qon tomir xastaligida ishlatiladi. Ehtiyotlik bilan «A» ruyxatida saqlanadi.