G. Shodmonova, N. D. Ibragimova R


 Ota-onalar bilan ishlashning shakl va metodlari



Download 1,17 Mb.
Pdf ko'rish
bet43/72
Sana01.01.2022
Hajmi1,17 Mb.
#301358
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   72
Bog'liq
fayl 736 20210504

3. Ota-onalar bilan ishlashning shakl va metodlari. 

 

Guruh rahbari ota-onalar bilan ish olib borishda ishlashning xilma-xil shakl 

va  metodlaridan  foydalanishi  lozim.  Ota-onalar  bilan  ishlashga  shaxsiy  ishlar 

jamoa  bilan  birgalikda  olib  borilsa  maqsadga  muvofiq  bo’ladi.  Biz  quyida  ota-

onalar bilan ishlashning asosiy shakllari bilan tanishib chiqamiz : 

1. Talabalarning uylariga borish – bu oila bilan aloqa qilishning eng samarali 

shakllaridan  biridir.  Bunda  guruh  rahbari  talabaning  ota-onasi,  uning  yashash 

sharoiti, moddiy imkoniyatlari bilan tanishishga imkon topadi. 

2.  Ota-onalarni  o’quv  yurtiga  chaqirish.  Bundan  maqsad,  faqatgina 

talabalarning xulqi, savodliligi va boshqa xususiyatlari bilan ota-onani tanishtirish 

emas, balki shu bilan birgalikda ota-onalarga pedagogik va ruhiy maslahatlar berib, 

ularga talabani oilada tarbiyalashlariga yordam ham qilishdir. 

3.  Ota-onalar  bilan  ishlash.  Bu  esa  talabaga  chaqiriqlar  yoki  maxsus 

da’vatnomalar orqali amalga oshiriladi. 

4. Ota-onalar guruh majlisini o’tkazish. Bu shakldagi aloqa maxsus ish rejasi 

orqali amalga oshiriladi. 

5. Ota-onalarni maxsus pedagogik va psixologik bilimlar bilan qurollantirish 

maqsadida ular bilan suhbat va ma’ruzalar o’tkaziladi. 

6. Savol-javoblar kechasi. Ishning bu shakli guruh talabalarning xususiyati, 

xarakterini yaxshiroq o’zlashtirish imkonini beradi. 

7.  Ota-onalarning  tarbiya  borasidagi  ilg’or  tajribalar  bilan  fikr  almashish, 

o’rtoqlashish. Bu narsa quyidagi mavzuda bo’lishi mumkin: 

a) yoshlarni qanday qilib mehnatga tayyorlash mumkin? 

b) talabaning kundalik rejimi haqida. 

v)  “Ota-onalarning  obro’si”  haqida,  “Oilada  yoshlarga  axloqiy  tarbiya 

berish” va hokazolar to’g’risida anjumanlar o’tkazish. 

8.  O’quv  yurti  qoshida    ota-onalar  universitetlarini  tashkil  etish  va  bu 

universitetlardan tizimli ish olib borish: 




a) ota-onalarni tarbiya sohasidagi adabiyotlar bilan tanishtirish. 

b) “Ota-onalar, sizlar uchun” degan mavzuda og’zaki jurnal. 

v)  faol  ota-onalarning  tarbiyaviy  ish  tajribalari  bilan  boshqa  guruh 

rahbarlarini tanishtirish kabi ishlar olib borilishi lozim. 

Guruh rahbarining ota-onalar bilan olib boradigan ishlari g’oyat keng, ko’p 

qirrali  bo’lib,  bu  ishlar  faqat  guruh  va  o’quv  yurti  miqyosi  bilan  cheklanmaydi, 

aksincha  turar  joylardagi  va  talabaning  ota-onasi  ishlab  turgan  korxonadagi 

jamoatchilik bilan ham yaqin aloqada bo’lishni taqozo etadi. 

Bizning  yosh  avlod  xalkimizniig  inkilobiy,  mehnat,  jangovar  an’analarini 

uzlashtirib,  uziga  katta  avlodning  eng  yaxshi  fazilatlarini  —  goyaviy  e’tikod  va 

matonatni,  Vatanga  muxabbatni,  uning  ikgisodiy,  siyosiy  va  jangovar  kudratini 

mustahkamlashda  ishtirok  etishga  intilishni  singdiribgina  uz  bobolari      va  otalari 

ishini  davom  ettira  va  kupaytira  oladi.  Bu  ishda  ota-onalar  ayniksa  muhim  urin 

tutishlari kerak.

1

 

Buni barcha guruh raxbarlari nazarda tutishlari muximdir, Bunda   shaxsning 



huquqiy  yetukligi  shaxs  ijtimoiylashuvining  maxsuli  ekanligini    har  bir  oilaga 

tushuntirish  goyat

 

muximdir.  Oila      shaxs  uchun  uning  ijtimoiylashuv  jaraeni  ruy 



beradigan,  uning  a  hloki,  duiyokarashi  asoslari  va    hokazolar  tarkib  topadigan 

dastlabki va ni hoyatda mu him a hamiyatga ega bulgan jamoadir. 

Oila  boshka  tarbiyaviy  muassasalardan  farkli  pavishda  odamning  butun  

hayoti  davomida  uning  barcha  tomonlariga,  kirralariga  ta’sir  kursatishga  kodirdir 

va  odatda  ta’sir  kursatadi.  Oila  tarbiya  vazifasining  bu  ulkap  mikyosi  uning 

mafkuraviy  va  psixologik  ta’sir  kursatiishning      chukur



     

uziga    hosligi      bilan 

uygunlashib ketadi. Bu esa uni oliy darajada ta’sirchan kilibgina kolmay, shu bilan 

birga sha hsni shakllantirish jarayonining zarur buginiga  ham aylantiradi. 

Oilaning  yuksak  tarbiyaviy  imkoniyati      shaxslar  va  ota-onalarning  uziga  

hos  hususiyatlari: kon-karindoshligi, muhabbati, yakinligi, ishonchi, burch  hissi, 

obruliligi va  hokazolar bilan ta’minlanadi. Uz farzandining barcha zaif va kuchli 

tomonlarini yurgakdagi chogidan biladigan, uning kalbidagi eng kichik  harakatni  

ham sezadigan va tushunadigan, unga ta’sir etishni biladigan onadan va otadan ya 

hshirok.  kim    ham  ularni  ezgulikka,  mehnatsevarlikka,  dustlikka,  muhabbatga 

urgata oladi! 

Ma’lumki,    xilma-  hil  faoliyat  sharoitida      shaxsning  qobiliyatlari  eng 

samarali rivojlanadi, uning ijodiy imkoniyatlari ochiladi,   shaxsni oiladan boshka 

kaerda    ham  faoliyatning    hilma-  hil  turlariga  jalb  etish  mumkin.  Oilaviy 

tarbiyanipg  kimmatliligi  va  a  hamiyati  yana  shundaki,  kichik      shaxslik  paytida 

oilada  egallangan  narsalar  bir  umr  saklanib  koladi.    Xuddi  shuning  uchun  ota-

onalarning      shaxslarni    har  tomonlama  tarbiyalash  majburiyati  konuniy  tarzda 

belgilab kuyilgan. 

Guruh  rahbarlari  ota-onalar  bilan  birgalikda  tarbiyaviy  ishni  tashkil  etar 

ekanlar,  eng  yangi  psixologik-pedagogik  tadqiqotlar  ma’lumotlarini  e’tiborga 

olishlari    ham  mu  himdir,  ularga 

;

muvofik  usib  kelayotgan  kishi  sha  hsini 



                                                 

1

 Рахимжонов Н. “Ёшлар иqтисодий тафаккурини шакллантиришда оиланинг роли” Т., 2005 (Б.М.И.) 



 


shakllantirishga  oilaning  qo’shadigan    hissasi  turli  yosh  boskichlarida  turlicha 

buladi  va  tulkinsimon  uzgaradi.  Dastlabki  3  yil  ichida  u  ayniqsa  kuchli  bo’ladi, 

shundan  keyin  oilaviy  ta’sirning  muayyan  darajada  barkarorlashuvi  davri 

boshlanadi.  Uning  navbatdagi  chuqqisi»  odatda  maktabgacha  yosh  tugaydigan 

paytga  to’g’gri  keladi,  shundan  keyin  taxminan  o’smirlik  davrigacha  u 

zaiflashgandek  bo’ladi.  Yana  ota-onalarning  ta’siri  ota-ona  oilasidan  ajralib,  uz 

oilasini uzguncha ancha kuchayadi. 

Psixologik-pedagogik  tadqiqotlarning  ma’lumotlari  ba’zan      shaxsning 

imkoniyatlari tugrisidagi barkaror tasavvurlarni uzgartirib yuboradi. Masalan, ych 

yillik      shaxslar  olimlar  bir  necha  yil  muqaddam  tahmin  qilganlariga  nisbatan 

ancha chukur idrok etish qobiliyaiga ega, uch yoshli   shaxs  hozir fakat olti yeshli   

shaxslar  qilgan  va  kilmagan  narsalarni  bilishi  va  kilishi  mumkinligi  kichkintoyni 

yugurishdan  oldin  suzishga,  ona  tili  bilan  deyarli  baravar  chet  tilida  gapirishga 

urganish


 

mumkinligi va  hokazolar ma’lum buldi. 

Vaholanki,  tajribaning  ko’rsatishicha,  ota-onalar  kupincha  uzlarini 

tarbiyaviy  ishga  to’la  tayyor  deb  biladilar  va  maxsus  pedagogik  bilimlarni 

egallashni  zarur  deb    hisoblamaydilar.  Ota-onalarning  bu    xusuiyatini  tanikli 

pedagog va psixolog K. D. Ushinskiy uz davrida ta’kidlagan edi. «Tarbiya san’ati, 

—  deb  degan  edi  u,  —  shunday    hususiyatga  egaki,

 

deyarli  barchaga  tanish  va 

tushunarli,  ba’zilarga  esa  juda  oson  ish    bulib  tuyuladi  —  odam  bu  ish  bilan 

nazariy  va  amaliy  ji  hatdan  kanchalik  kam  tanish  bulsa,  unga  bu  shunchalik 

tushunarli  va  oson  bulib  kurinadi.  Deyarli    hamma  tarbiya

 

sabr-tokatni  talab 

etishini  e’tirof kilishadi,  ayrimlar  buning uchun 

tugma  kobiliyat 

va 


malaka, 

ya’ni 


kunikma  kerak,  deb  uylaydilar;  lekin  juda  kam  odam  sabr-tokat,  tugma  kobiliyat 

va  malakadan  tashkari  yana  ma  hsus  bilimlar  .kerakligi    hakida  ishonch    hosil 

kiilish- 

Bunday 

bilimlarniiig yukligi oilaviy tarbiyada kuplab  hatolarga olib keladi, 

guru  h  ra  hbari  ota-onalar  bilan  ishlashda  buni    hisobga  olmay  iloji  yuk..  Bu 

jihatdan  ota-onalarning      shaxslarni  tarbiyalashdagi  kuydagi 




Download 1,17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   72




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish