2.0qsilning molekulyar massasi 100 • 100 =10000; genning molekulyar massasi 300 ■ 345 = 103500 DNK uchastkasi ya’ni gen oqsildan 10 barobar og‘ir (103500 : 10000) = 10,35
Javob: 100 ta aminokislotadan iborat oqsilni 300 ta nukleotid kodlaydi, oqsilning molekulyar massasi 103500, gen oqsildan 10 barobar og‘ir. DNK molekulasining qo‘sh zanjiridan T^ittasi tarkibida 300 ta adeninga (A), 100 nukleotid timinga (T), 150 nukleotid guaninga (G) va 200 nukleotid sitozinga (S) to‘g‘ri kelgan. DNKning qo‘sh zanjiri tarkibida A, T, G, S nukleotidlar qancha.? DNK molekulasi uchaskasiga to‘g‘ri keladigan oqsil nechta aminokislotadan iborat?
Yechilishi: .Komplementarlik prinsipiga asosan TDNKning ikkinchi zanjirida T - 300, A - 100, S- 150, G - 200 bo'ladi. DNKning qo‘sh zanjirida nukleotidlar miqdori: A-400, T— 400, S-350, G-350.
DNKning har bir zanjirida oqsilning birlamchi strukturasi to‘g‘risidagi axborotni saqlaydi. DNKning bir zanjiridagi nukleotidlar soni: 300 + 100 + 150 + 200 = 750, bitta aminokislo-tani bitta triplet kodlaydi, shu sababli oqsilda 750 : 3 = 250 amino-kislota bor.
Javob: 250 aminokislota bor. Genda 21000 juft nukleotid saqlangan. Bu gendagi spirallar- ning to‘liq aylanishlari soni va unda kodlangan aminokislotalar sonini toping.
Yechilishi: DNKning to‘liq bir marta spiral Ьо‘НТэ buralishi 10 juft nukleotidlardan iborat. Gen nechta to‘liq spirallardan tashkil topganligini aniqlang. 21000 : 10 = 2100 buralgan spiraldan iborat.
Bitta aminokislota uchta nukleotid yoxdamida kodlanadi. Genda kodlangan aminokislortalar soni 21000 : 3 = 7000 taga teng.
Javob: 2100 buralgan spiraldan iborat; 7000 ta aminokislotaga teng. Gen eukariot hujayraning A oqsilini lcodlagan. Bu genda beshta ekzondan, (140 juft nukleotiddan iborat) va uchta introndan (720 juft nukleotiddan iborat). Shakllangan i—RNK va shakllan- magan pro-iRNK tarkibidagi nukleotidlar sonini toping.
Yechilishi: Ekzon oqsil sintezi to‘g‘risidagi axborotni o‘zida saqlaydigan qism. Intron-kodlamaydigan uchastkasi.
l.Shakllanmagan pro-i-RNK barcha DNK uchastkasidagi informatsiyani o‘zida saqlaydi. Ya’ni 5 ta ekzon va 3 ta intronni. Shakllanmagan pro-i-RNK dagi nukleotidlar soni: 5 • 140 + 3 • 720 = 2860 nukleotiddan iborat. pro-i-RNK ning shakllanish davrida undan intronlar uzilib qoladi shu sababli pro-i-RNK faqat 5 ta ekzondan iborat bo‘lib qoladi. Bundan ko‘rinib turibdiki, shakllangan pro-i-RNK nukleotidlar soni - 5 • 140 = 700 taga teng. DNK zanjirining fragmenti 3000 ta nukleotiddan iborat bo‘lib, bu fragmentning 50 % ini intron tashkil etadi. Shakllangan i- RNK dagi nukleotidlar sonini toping.
Javob: 1500 nukleotid DNK zanjiri fragmenti 4800 ta nukleotidlardan iborat bo‘lib, uning 30 %ini intron tashkil etadi. Ushbu DNK fragmentida kodlangan oqsil molekulasi tarkibidagi aminokislotalar soni va shakllangan i-RNK dagi nukleotidlar sonini toping.
Yechilishi: 1.Intron jami nukleotidlaming 30 % ini tashkil etgan bo‘Isa, unga 1440 nukleotid to‘g‘ri keladi. 2.Shakllangan i-RNK molekulasidagi intronlar (1440 nukleotid) tushib qoladi, umumiy nukleotidlar soni 4800 - 1440 = 3360. Triplet kodi: 3360 : 3 = 1120 aminokislotadan iborat. Tarkibida 158 ta aminokislota bo'lgan oqsil sinteziga javob- gar genning uzunligini toping. DNK molekulasidagi nukleotidlar orasidagi masofa 3.4A teng.
Javob: 158 • 3=474 nukleotidlar uzunligi 3.4A 3.4Ax 474= 1611,6 A. Javob: germing uzunligi 1611,6 A. Faglar tarkibidagi nuklein kislotasining molekulyar massasi 10' atrofida boTadi. Agar o‘rtacha bitta oqsil molekulasi 400 ta aminokislotadan iborat bo‘lib, nukleotidlaming molekulyar massasi 300 ga teng bo‘lsa. Bu fagning nuklein kislotasida nechta oqsil kodlangan?
Javob: Tarkibida 400 ta monomeri bo‘lgan oqsil 1200 ta nukleotid yordamida kodlanadi. Genning kodlaydigan uchaskasining molekulyar massasi 300 ga teng ya’ni bitta nukleotidning molekulyar massasi (300). Nukleotidalming molekulyar masassi 300 • 1200=360000 io7 = 278 ta
