G shaxmurova, I. Azimov, U. Raxmatov

Yechilishi:
1 litr 1000 sm³ ni tashkil etadi; 125 litr 125000 sm³ ga to‘g‘ri keladi. Sigir oshqozonidagi infuzoriyalar sonini topamiz :
2000000 • 125000 = 25000000000 ta Javob: sigir oshqozonida 250 mlrd. ga yaqin infuzoriya bor.

3. 
   Evglena bir sekunda 150 mkm tezlikda harakatlansa, 3 mm masofani qancha vaqtda bosib o‘tadi?
   

Yechilishi:
Evglenaning harakatlanish tezligini quyidagi formula bilan hisoblab topamiz.
s
V — -
t
s 3000 •
^f “ v ~ ~1S0 ^{= 20 (5efc)}
Javob: 20 sekund.

3. 
   0‘rmondagi yomg‘ir chuvalchangining tana og‘irligi o‘rtacha
   

1. 
   51 g. Keng bargli o'rmonning bir gektar maydonidagi yomg‘ir chuvalchangining umumiy biomassasini toping. 1 m² maydonda 680 ta yomg'ir chuvalchangi borligini hisobga olgan holda masalani yeching.
   

Yechilishi:
1 ga 10000 m² : 0,51 • 680 • 10000 = 3468000 = 3468 (kg).
Javob: 3468 kg.

3. 
   Yomg‘ir chuvalchagi pilla ichiga 30 tagacha tuxum qo‘yadi. Agar bitta pillaga 2-3 tadan tuxum qo‘ysa. 12 ta yomg‘ir chuvalchangi nechta pillaga tuxum qo‘ygan?
   

, 1)30:2 = 15 ,3)12*10=120
2)30:3= 10 4) 12* 15 = 180
Javob: 120 va 180 ta pillaga tuxum qo‘ygan.
6: Yigirma dona koloroda qo‘ng‘izi 30 kun davomida 4000 sm² bargni yeydi. Uning lichinkasi esa o‘zining rivojlanish davrida kartoshkaning 50 sm" bargini iset’mol qiladi. 1000 ta kolorada qo‘ng‘izi kartoshkaning qancha maydon bargini yo‘q qiladi. Nechta lichinka shuncha maydondagi bargni yo‘q qilishi mumkin?
Yechilishi:

1. 
   30 kunda 1000 ta kaloroda qo‘ng‘izi qancha maydon bargni yeb tugatishini hisoblaymiz. Proporsiya tuzing.
   
2. 
   Nechta lichinka 200000 sm² bargni yo‘q qiladi.
   

Javob: 1000 ta kolorada qo‘ng‘izi 30 kun davomida 200000 sm* kartoshkaning bargini yo‘q qiladi. Shuncha miqdordagi bargni 4000 lichinka yo‘q qiladi
7. Uzunligi 3 mm keladigan burga 20 sm balandlikka 35 sm uzunlikka sakrashi mumkin. Hisoblangchi agar odam ham xuddi burga singari sakray olganda bo‘yi 180 sm bo'lgan odam necha metr balanlikka va necha metr uzunlikka sakray oladi?
Yechilishi:

1. 
   Odam qancha balandlikka sakrashi mumkin ekanligini proporsiya asosida to‘pamiz.
   

1. 
   3:200 = 1800: x
   

1800 • 200 * oT- ^{= 120(m)}

2. 
   Odam qancha metr uzunlikka sakrashi mumkin:
   

1. 
   3:350 = 1800:x
   

1800 • 350
*=- o;₃—^=210(m)
Javob: agar odam huddi burga singari sakray olganda u 120 m balandlikka va 210 m uzunlikka sakrashi mumkin.

9. 
   Shendler oilasiga mansub baliqchalaming tana og‘irligi 8 mg gacha boradi. Eng katta baliq kitsimon akulaning og‘irligi 20 tonnacha bo‘ladi. Hisoblab topingchi kitsimon akula shendler balig‘idan qancha og‘ir?
   

Javob: 2,5 mln. marta kitsimon akula shendler massasidan og‘ir.

9. 
   Sevryuga 400 000 tagacha tuxum qo‘yadi undan chiqqan lichinkalaming 10 % igina shakllangan baliq sifatida dengizga boradi, 90 % i nobud bo‘ladi. Agar yosh sevryuga balig‘ining yashab qolish imkoniyati 0.01 % bo‘lsa, qancha baliq jinsiy voyaga yetishi mumkin? Hisoblang.
   

1. 
   Dengizga yetib boradigan sevryuga baliqchalari sonini topamiz.
   

400000 хОД = 40000 ta;

2. 
   Jinsiy bolag'atga yetadigan baliqlar sonini quyidagicha topamiz:
   

40000 x 0,01 = 400 ta.