G. S. K u t u m o V a I. I. I n o g a m o V g e o d e z I ya va m a r k s h e y d e r L i k I s h I

 
12.1-jadval 
Planimetr bo’lim qiymatini aniqlash jurnali.
Planimetrdan olingan sanoqlar 
Sanoqlar farqi O’rtacha sanoq Planimetrning 
bo’lim qiymati 
1-marta 
yurgizishda 
2-marta 
yurgizishda 
0211 
4215 
4818 
8816 
- 
- 
4004 
3998 
4001 
4000000
4001
=
≈ 1000m
2
12.2-jadval 
Planimetr yordamida maydon o’lchash jurnali
Kontur 
nomeri 
Konturning 
nomi 
Planimetr-
dan olingan 
sanoq
Sanoqlar 
farqi 
Sanoqlarning 
o’rtacha farqi 
Kontur 
maydoni, 
m
2 
Tuzatish 
kiritilgan 
maydon, m
2 
1 
Bog’ 
3212 
3336 
3717 
3839 
124 
122 
123 
123000 
123000 

---

207 
12.6. Topografik kartada gorizontallar yordamida 
 masalalar yechish 
Topografik kartada gorizontallar yordamida nuqtaning absolut va nisbiy 
balandliklarini, chiziqning nishabi va qiyalik buchagini aniqlash, berilgan qiyalik 
bo’yicha chiziq o’tkazish hamda berilgan chiziq bo’yicha profil chizish va boshqa 
masalalarni yechish mumkin.
Nuqtaning absolut va nisbiy balandliklarini aniqlash. 
Absolut balandligi 
aniqlanadigan nuqta topografik kartada gorizontalda yoki ikki gorizontal orasida 
bo’lishi mumkin. Gorizontalda joylashgan nuqtaning absolut balandligi shu 
gorizontal qiymatiga teng bo’ladi. Masalan, 12.10-rasmda A nuqta gorizontalda 
joylashgan, gorizontalning qiymati 510 m bo’lganligidan, nuqtaning absolut 
balandligi ham 510 m ga teng bo’ladi. Agar nuqta ikkita gorizontal orasida 
joylashgan bo’lsa (12.10 -rasmda M nuqta), uning absolut balandligi, talab etilgan 
aniqlikka ko’ra, grafik yoki interpolyatsiya usulida topiladi. 
Grafik usuldan foydalanganda (M) nuqtadan gorizontallarga perpendikulyar 
chiziqlar (Ma va Mb) lar o’tkaziladi. (A) nuqta joylashgan gorizontal otmetkasini H
1 
bilan, (b) nuqta joylashgan gorizontalnikini (H
2
)bilan, (Ma va Mb) chiziqlarning 
uzunliklarinil 1va 2bilan belgilaymiz. (M) nuqtaning absolyut balandligi quyidagi 
formula yordamida topiladi: