G‘. N. Mahmudov


 Akkumulatorlarning  volt-amper tavsifnomasi



Download 9,8 Mb.
Pdf ko'rish
bet67/314
Sana16.01.2022
Hajmi9,8 Mb.
#375894
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   314
Bog'liq
2 5319092721493742197

1.4.5. Akkumulatorlarning  volt-amper tavsifnomasi 
 
   Dvigatelni  ishga  tushirish  tizimini  loyihalashda    va    hisoblashda 
akkumulatorlar  batareyasining  volt-amper  tavsifnomasi  muhim  ahamiyatga  ega.  
Akkumulatorning    volt-amper  tavsifnomasi  deb,  razryad  kuchlanishi   
U
r
    ning  
razryad    toki   
I
r
    ga  bog‘liqligiga    aytiladi  (1.52-rasm).  Akkumulatorning    volt-
amper  tavsifnomasi  tajriba  yoki    razryadlanishning    berilgan  shartlari  asosida  
hisoblash yo’li bilan olinadi. 
   Volt-amper  tavsifnomasining  asosiy  qismi  deyarli  to’g‘ri  chiziqli  qonuniyat 
bo’yicha  o’zgaradi,  lekin  razryadning  boshlanishida  va  oxirida  akkumulatorda   
sodir  bo’ladigan  qutblanish  jarayonlari  ta’sirida  tavsifnoma  egri  chiziq  
ko’rinishiga ega bo’ladi. 


 
76 
   Startyor 
rejimidagi 
razryad  toklarining  qiymati 
asosan 
volt-amper 
tavsifnomaning 
to’g‘ri 
chiziqli  qismida  bo’lganligi 
sababli,  dvigatellarning  ishga 
tushi-rish 
tizimini 
hisoblashda, 
egri 
chiziqli 
qismi 
to’g‘ri-langan 
tavsifnomadan   foydalaniladi. 
Buning  uchun    volt-amper 
tavsifnomaning 
to’g‘ri 
chiziqli qismini kuchlanish va 
tok 
o’qlari 
bilan 
kesishguncha  ikkala  tomonga 
davom  ettiriladi.  Bu  to’g‘ri 
chiziqning  koordinata o’qlari 
bilan 
kesishgan 
nuqtasida 
boshlang‘ich 
razryadlanish 
kuchlanishi
  U
br
  va  qisqa 
tutashuv  toki   
I
qt 
ga    mos  keladigan  kesmalar  ajratiladi.  Bu  ikki  nuqtadan 
o’tkazilgan  to’g‘ri  chiziq  akkumulatorning    to’g‘rilangan  volt-amper 
tavsifnomasini ifodalaydi. 
Akkumulatorning    volt-amper  tavsifnomasini  olish  uchun  quyidagi  hisoblash 
uslubidan foydalaniladi. 
   Boshlang‘ich razryadlanish kuchlanishi  
U
br
 ni hisoblash ifodasi 
 
U
br
 = m (2,02 + 0,00136 t
e
 - 0,001 D
r

 
   Bunda 

-  batareyadagi  akkumulatorlar    soni;   
t
e
  -  elektrolit  temperaturasi, 
0
C;  
D
r
 - akkumulatorning  razryadlanganlik darajasi, %. 
 
   Volt-amper  tavsifnomani  shartli  ravishda  chiziqli  deb  qabul  qilinganligini 
e’tiborga olinsa  va  uning  hech bo’lmasa bitta nuqtasining qiymati (
U
i
,I
i
)  ma’lum 
bo’lsa, akkumulatorning  qisqa tutashish toki quyidagi ifoda yordamida aniqlanadi 
I
U
I
U
U
qt
br
i
br
i



 
 
   Har-xil  sig‘imli,  lekin  bir  o’lchamli  plastinalardan  tashkil  topgan  akkumula-
torlarning  volt-amper tavsifnomalarini tahlil qilish uchun bitta musbat plastinaga 
to’g‘ri keladigan qisqa tutashuv toki  
I
+
 
 qulay ko’rsatkichdir va u quyidagi ifoda 
orqali hisoblanishi mumkin 
                                 
1.52-rasm. Akkumulatorlar batareyasining volt-amper 
tavsifnomasi.
   (
I
+
 = const, D

= 0, t

= +40...-40
0
C) 
 


 
77 
 
I
I
n
qt



 
 
   Bunda,   
n
+
  -  akkumulatorlar  batareyasining  bitta  bankasidagi  musbat  
plastinalar soni. 
   Akkumulatorning volt-amper tavsifnomasi uning ichki qarshiligiga bog‘liq va 
demak  ichki  qarshilikka  ta’sir  qiluvchi  barcha  omillarga  ham  bog‘liq  bo’ladi.  
Elektrolit  temperaturasini  pasayishi  razryadlanganlik    darajasining  oshishi  - 
akkumulatorichki  qarshiligining  va  volt-amper  tavsifnomasining  absissa  o’qiga 
og‘ish  burchagini  oshiradi,    ya’ni  bir  xil  qiymatga  ega  bo’lgan  razryad  tokiga 
to’g‘ri keladigan kuchlanish kamayadi. 

Download 9,8 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   314




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish