G‘. M. Milliy iqtisodiyotda axborot tizimlar va texnologiyalar

Avtomatlashtirilgan axborot tizimining tuzilishi

Axborot tizimi tushunchasi ko‘p qirrali, uning mazmuni va mohiyati axborot texnologiyasi qo‘llanilayotgan obyektning o‘ziga xos xususiyatlari, xossalari bilan belgilanadi. Axborot tizimini to‘liq va har tomonlama bilish uchun uning o‘ziga xos xususiyatlari tizimini aniqlash kerak bo‘ladi. Shu maqsadda quyida axborot tizimini har bir qator belgilariga ko‘ra tasniflash variantlari ko‘rib chiqiladi:

• 
  avtomatlashtirish darajasi;
  
• 
  boshqarish jarayonining turlari bo‘yicha;
  
• 
  qo‘llanilish sohalari bo‘yicha;
  
• 
  boshqarish obyektining ishlash sohasi bo‘yicha;
  
• 
  qo‘llanilish yo‘nalishi bo‘yicha;
  
• 
  boshqaruv tizimidagi darajasi bo‘yicha va hokazo.
  

Axborot tizimining tasnif belgilari ichida ularning qo‘llanish sohalari asosiy hisoblanadi.

Axborot tizimlarini axborot tavsifi bo‘yicha sinflanishi

Axborotni qayta ishlash nuqtayi nazar axborot tizimini quyidagicha tasniflash mumkin:

• 
  Axborotli-ma’lumotli, axborot-qidiruv tizimlari, bunday tizimlarda axborotlar qidiriladi va ma’qul ko‘rinishda chiqariladi;
  
• 
  Axborotlarni qayta ishlash tizimlari, bu yerda axborotlar murakkab algoritmlar asosida qayta ishlaniladi, masalan, avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimlari.
  

Axborot tizimlarining masalaning tuzilishi bo‘yicha sinflari

Bu yerda quyidagi tasniflash keltirildi, umumiy ko‘rinishda bu yerda axborot tizimining kengaytirilishi inobatga olinadi (masshtablash)

• 
  Shaxsiy axborot tizimi, bir kishiga mo‘ljallangan axborot tizimi.
  
• 
  Guruhlangan axborot tizimi, korxona bo‘limi xodimlari axborotlardan birgalikda foydalanishadi.
  
• 
  Tashkilot axborot tizimi, korxona doirasida axborot jarayonini to‘liq qoplagan bo‘lib, ularni to‘liqligini va ularni barchaga yetkazib berish imkoniga ega bo‘ladi.
  

3.