G. M. K. Djabbarova, Z. A. Mamatova, U. R. Yusupova, I. I. Karimova, S. O. Mirzakulov oliy nerv faoliyati va


-rasm. O‘z qabilasidan ajratib qo‘yilgan aborigenning turli xabarlarga



Download 3,11 Mb.
Pdf ko'rish
bet96/126
Sana25.02.2022
Hajmi3,11 Mb.
#463247
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   126
Bog'liq
fayl 1865 20210918

47-rasm. O‘z qabilasidan ajratib qo‘yilgan aborigenning turli xabarlarga 
javoban yuz ifodasining ozgarish

(
Pol Ekman tadqiqotlari bo’yicha) 
tashqari, ta‘sirotlarga sezgirlik ortadi. Demak, his-hayajonda vujudga kelgan 
qo‗zg‗alish organizmning foydalanmagan imkoniyatlarini yuzaga chiqaradi va 
maqsadga erishini yengillashtiradi. Bir tomondan, ehtiyojning paydo bo‗lishi, 
ikkinchi tomondan bu ehtiyojni qondirish uchun zarur bo‗lgan omil va 
imkoniyatlarning yetishmovchiligi hissiy zo‗riqishga olib keladi. Maqsadga erishish 
uchun kerak bo‗lgan omillarni bilim, ko‗nikmalar, tajriba, energiya va vaqt tashkil 
qiladi. Organizmda bulardan biri yetarlicha bo‗lmasa, zo‗riqish holati rivojlana 
boshlaydi.
Hissiy zo‘riqish
.
 
Maqsad va ehtiyojning ahamiyati qanchalik katta bo‗lsa, omil 
yetishmovchiligi qanchalik ko‗p bo‗lsa, zo‗riqish darajasi shunchalik kuchli bo‗ladi. 
Zo‗riqish ma‘lum darajaga yetganda hissiyotni uyg‗otadi. Uning 4 darajasi 


164 
farqlanadi: 1) organizmnning diqqat-e‘tibori va ish qobiliyati kuchayadi, ruhiy va 
jismoniy imkoniyatlarini ishga soladi. Bunday holat organizmni chiniqtiradi, ish 
qobiliyatini kuchaytiradi, foydali bo‗ladi; 2) ehtiyojni qondirish, maqsadga erishish 
uchun birinchi darajadagi zo‗riqish holatida ishga solingan imkoniyatlar yetarli 
bo‗lmasa, zo‗riqishning ikkinchi darajasi rivojlanadi, manfiy hissiyot paydo bo‗ladi, 
odam norozi bo‗ladi, jahli chiqadi. Ammo, u imkoniyatlarini iloji boricha ishga solib, 
oldida turgan masalani yechishga harakat qiladi; 3) agar qondirilishi zarur bo‗lgan 
extiyojlarni organizm ega bo‗lganidan ko‗p miqdorda talab qilinsa, organizmning 
imkoniyatlari turgan masalani yechish uchun yetarli bo‗lmasa, zo‗riqishning uchinchi 
darajasi rivojlanadi. Maqsadga yetishga ko‗zi yetmagan odam siqilib, eziladi. 
Zo‗riqishning bu darajasida organizm a‘zolari va tizimlarining faoliyati keskin 
salbiylashib ketadi. Aqliy va jismoniy imkoniyatlari kamayadi, odam hech bir ishga 
qo‗l urgisi kelmaydi, zarar yetkazuvchi omillarga qarshiligi pasayadi. Bunday 
holatning uzoq davom qilishi organizmga ziyon keltirib, turli kasalliklarning 
rivojlanishiga olib keladi. Shuning uchun zo‗riqishning uchinchi darajasini 
organizmning o‗ziga xos himoya reaksiyasi desa bo‗ladi; 4) imkoniyatlari yetarli 
emasligini bilgan organizm maqsadga erishishdan voz kechishga majbur bo‗ladi. 
Ammo, maqsadning ahamiyati, unga yetishish zaruriyati saqlanib qolsa, organizm 
mushkul ahvolga tushadi, endi zo‗riqish to‗rtinchi darajaga o‗tadi. 

Download 3,11 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   126




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish