G. A. Shahmurova yosh fiziologiy as I


-rasm.  Eshituv organlari: 1-Quloq va chakka suyagi piramidasining kesmasi


bet92/202
Sana16.06.2022
Hajmi
#676128
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   202
10-rasm. 
Eshituv organlari:
1-Quloq va chakka suyagi piramidasining kesmasi: 1-quloq suprasi; 2-tashqi eshituv
у о ‘li; 3-nog ‘ora pardasi; 4-bolg ‘acha; 5-sandon; 6-uzangi; 7-yarim doira kanallari;
8-dahliz; 9-eshituv nervi (eshituv va vestibulyar qismi yaxshi ho ‘rinib turibdi); 10-o‘rta
quloq bilan ichki quloq о ‘rtasidagi chegara; 11-chig

anoq; 12-evstaxiy navi
2-Chigianoqning uzunasiga kesilgani: 1-chig1anoq о ‘ramalari; 2-kortiy organining
umumiy ко ‘rinishi; 3-chig ‘anoq о ‘qi.
3-Chig‘anoq o‘ramasmmg ko‘ndalamng kesilgani (sxemasi): 1-asosiy membrana;
2-eshituv nervining tolalari; 3-chig ‘anoq suyak kanaUning devorlciri; 4-tolasimon eshituv
hujayralari (rettseptorlar); 5-resner membranasi; 6-chig ‘cinocj у о ‘li; 7-qoplag‘ich
membrana; 8-tutib turuvchi hujayralar.
143
www.ziyouz.com kutubxonasi


O 'r ta q u lo q b o 's h lig 'id a g i bosim ta sh q i havo bosim iga teng 
bo'lgandagina nog'ora parda yaxshi tebranadi. O 'rta quloq bo'shlig'i 
Yevstaxiy nayi orqali burun-halqum ga tutashganligi tufayli n o g 'o ra 
pardaning ikki tomonidagi bosim muvozanatlashib turadi. O 'rta quloq 
bo'shlig'idagi bosim tashqi havo bosimidan farq qiladigan bo'lsa, eshitish 
buziladi.
N o g 'o ra pardaning ikki tom onidagi bosim haddan tashqari farq 
qiladigan bo'lsa, parda yirtilib ketishi mumkin. Ichki quloq labirintdan 
iborat bo'lib, yumaloq darcha bilan o 'rta quloqqa tutashadi. Suyak 
labirintning ichida p ard a labirint bor. Suyak labirint devorchalari 
o'rtasida kichik bir bo'shliq bo'lib, bu bo'shliq, perelimfa degan suyuqlik 
bilan to'ladi. Parda labirint ichidagi suyuqlik endolimfa deb ataladi. Oval 
darchaning orqasida ichki quloq labirint dahlizi, chig'anoq, yarim doira 
kanallar bor.
C h ig 'an o q shilliqqurt ch ig an og 'ig a o'x sh agan , g ajakdor suyak 
kanaldir. Chig'anoqning ichida Kortiyev organi bo‘ladi. Kortiyev organi 
tovush sezadigan organdir. Eshitish nervi shoxchalari shu zaylda tugaydi. 
Kortiyev organi tayanch va qoplovchi hujayralardan iborat bo'lib, tovush 
to'lqinlarini qabul qiladi.
Dahliz va yarim aylana kanalchalar ichida vestibulyar analizatorning 
sezuvchi h u ja y ra la ri jo y la sh g a n . R e ts e p to rla rn in g q o 'z g 'a lis h i 
vestibulyar nerviga o'tib, miya po'stloq osti muvozanat markaziga undan 
m iyachaga va bosh miya yarim sharlari p o 'stlo g 'id a g i m uvozanat 
markaziga boradi. Ba’zi bolalarda ham, xuddi katta odamlardagidek 
vestibulyar-apparat ortiqcha qo'zg'aluvchan bo'ladi, dengiz kasalligi 
deb shuni aytiladi. Bunday b o lalar avtom obil, sam olyot, kem ada 
yurgandida va arg'im choq uchganda, y a ’ni fazoda gavdaning turli 
ho latlarid a b o 'lish i noxushliklarni yuzaga keltiradi, rangi oqarib, 
peshonasini sovuq ter bosadi boshi aylanib, ko'ngli aynaydi, og'zidan 
so'lagi oqib, qayt qiladi, nafasi tezlashid, pulsi sekinlashib, qon bosimi 
pasayib ketadi. Bu holatni y o 'q o tish uchun vestibulyar ap p aratn i 
yoshlikdan chiniqtirish zarur. B olalarni beshikda va belanchakda 
tebratish velosipedda yurish, karuselda aylanish, suvda suzish, yugurish, 
sakrash, gimnastika mashqlari va sport o'yinlari bilan shug'ullanish, 
raqsga tushishi kabilar bu organni chiniqtiradi.
144
www.ziyouz.com kutubxonasi



Download

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   202




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish