G. A. Shahmurova yosh fiziologiy as I

Konyunktivit. 
Bu - ko'z shilliq pardasining o'tk ir yallig'lanishidir. 
Ko'zga mikroblar, viruslar (gripp, qizamiq viruslari va boshqalar) tushishi, 
shuningdek, ko'zning zaharli moddalar, chang, haddan tashqari ravshan 
yorug'lik bilan ta ’sirlanishi shu kasallikka sabab bo'ladi va hokazo. 
Belgilari - ko'zning qizarib achishishi, yosh oqishi, qovoqlar orasiga yiring 
to'planishi (xususan uyqudan keyin va boshqalar). O 'tkir yallig'lanish
1,2 hafta, no to'g'ri davo qilinganida esa bundan ham ortiqroq davom 
etadi. Kasai bo'lib qolgan kishi, albatta shifokorga borishi kerak, shifokor 
davo tayinlaydn. Bu kasallikning oldini olish uchun ko'zni changdan 
eh tiy o t qilish (chang chiqadigan ish p ay tid a va qum b o 'ro n la ri 
ko'tarilganida ko'zoynak taqib olish), iflos q o'l va dastro'm ol bilan 
ko'zni ishqalamaslik kerak. K o'z qattiq og'riydigan bo'lsa (shifokorga 
borguncha) ko'zga sodali suvdan kompress qilish mumkin (150-200 g 
suvga ichimlik sodasidan 0,5 choy qoshiq). K o'zga cho'p yoki chivin 
tu sh g an id a ham k o 'z n i shu eritm a bilan yuvib tash lasa b o 'la d i 
(tomizgichdan foydalanib). Ko'zga tushgan narsani iflos dastro'molning 
cheti bilan, til solib va har xil tasodifiy buyumlar bilan olib tashlash 
mutlaqo yaramaydi.
K o'zga jaro hatlayd igan biror narsa (metall qirindisi b o'lagi va 
boshqalar) tushgan deb gumon qilinganida shifokorga borish, albatta 
shart.
Govmijja. 
M ana shu oddiy nom tilga olinganida ko'z qovoqlari 
chetidagi yog' bezining yiringli yallig'lanishi nazarda tutiladi. Govmijjaga 
yiring tug'diradigan bakteriyalar sabab bo'ladi.
Kasallik zaiflashib qolgan bolalarda tezroq avj oladi va k o 'proq 
uchraydi. Bu kasallik ko'z qovog'ining qizarishi va kerkib, og'rib turishi,
141
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

b a’zan bir necha kun mobaynida og'rishi bilan namoyon bo'ladi. So'ngra 
yiring uch beradi.
Moddalar almashinuvi buzilganida, odam darmoni quriganida kasallik 
ko'pincha takrorlanib turadi, b a’zan ikkinchi ko'zga o'tadi.
Govmijjaning oldini olish-gigiyena qoidalariga amal qilish (qo'llar, 
d a s tro 'm o lla r, o 'r in - k o 'r p a n in g to za b o 'lish i), ochiq h av o d a 
sayr qilish, vitam inlarga, ayniqsa vitam in B7 ga boy ovqatlar bilan 
ovqatlanish, m o'l-ko'l sabzavot, lekin kamroq uglevodlar yeyishdir.