Fyodor Dostoyevskiy

 

https://telegram.me/e_kutubxona

 

44 

ekanini  ham  yashirmadim.  U  qizarib  ketdi,  noqulay  ahvolga  tushib, 

«oshirib  yuboryapsiz»  dedi.  Ana  shunda,  men  ahmoq  kalla,  o‘zimni 

tutolmay,  eshik  ortida  pisib  uning  olishuvini,  bokiralik  bilan  mahluq 

orasidagi olishuvni tinglaganimni, bolalarcha oqko‘ngil bo‘lgan holda aqli, 

zarofati  shu’lasi,  menga  behad  lazzat  bag‘ishlaganini  aytib  yubordim.  U 

seskanib,  butun  vujudi  titrab  ketdi,  yana  oshirib  yuboryapsiz  demoqchi 

bo‘ldi-yu,  birdan  chehrasiga  qayg‘u  yugurdi,  yuzini  qo‘llari  bilan  to‘sib 

ho‘ngrab yubordi… Men yana o‘zimni tutolmadim, yana yiqilib oyoqlarini 

o‘pa  ketdim.  O‘tgan  seshanbadagi  kabi  tutqanoq  bilan  yakunlangan  bu 

voqea kecha kechqurun sodir bo‘ldi. Ertalab esa… 

 

Ertalab!?  Tentak,  ertalab  bugun  edi,  bugun  ertaga  edi,  yaqinda,  yaqinda 

edi… 

Yaxshilab  tinglab,  uqib  oling:  yaqinda  (kechagi  jazavadan  keyin)  choyga 

o‘tirganimizda u o‘zining xotirjamligi bilan meni lol qoldirdi. Ha, shunday 

bo‘ldi.  Men  esam  tuni  bo‘yi  kechagi  voqea  tufayli  qo‘rquvdan  tipirchilab 

chiqqan  edim.  Birdan  u  menga  yaqinlashdi,  tiz  cho‘kdi,  qo‘llarini 

qovushtirib (yaqinda, yaqinda-ya!) o‘zining jinoyatchi ekanini, buni yaxshi 

bilishini,  jinoyati  qish  bo‘yi  azob  berganini,  azob  iskanjasidan  hali  ham 

qutulmaganini…  olijanobligimni  cheksiz  qadrlashini  aytdi:  «vafodor 

xotiningiz  bo‘laman,  sizni  e’zozlayman..»  Shunda  men  sapchib  turib  uni 

telbalarcha  quchoqlab  oldim!  Uni  o‘pa  ketdim,  yuzlaridan,  lablaridan 

o‘pdim,  uzoq  ayriliqdan  keyin  qaytgan  er  misol  o‘pdim.  Shundan  keyin 

nimaga ketdim-a, ikki soatgagina… xorijiy pasportlar orqasidan… E, xudo, 

besh  daqiqagina,  besh  daqiqa  oldin  qaytsam  bo‘lmasmidi?  Darvozamiz 

oldidagi olomon, ularning nigohlari… E, xudo! 

 

Lukeryaning aytishicha (o, men endi Lukeryani sira qo‘yib yubormayman. 

U  hammasini  biladi,  butun  qish  bo‘yi  u  bilan  birga  bo‘lgan,  endi  menga 

hikoya qilib beradi!), men uydan chiqqach, qaytishimga bor-yo‘g‘i yigirma 

---