Fyodor Dostoyevskiy

 

https://telegram.me/e_kutubxona

 

36 

QORA QATLAM TO‘SATDAN YO‘QOLDI 

 

Maqsadga o‘tishdan avval e’tiboringizni boshqa narsaga tortaman. Bir oy 

muqaddam unda g‘alati o‘ychanlik paydo bo‘lganini, ha, ha, sukut saqlash 

emas, aynan o‘ychanlikni to‘satdan sezdim. U tikish bilan mashg‘ul bo‘lib, 

boshini  egib  o‘tirar,  tikilib  turganimni  bilmasdi.  Ana  shu  damda  uning 

behad ozib, cho‘p bo‘lib qolgani, rangida rang qolmagani, lablaridan qon 

qochgani  –  bularning  bari  o‘ychanligiga  qo‘shilib  meni  favqulodda 

sarosimaga  soldi.  Avval  e’tibor  bermaganim,  ayniqsa,  tunlari  yengil 

yo‘talib  qo‘yishi  endi  ko‘nglimda  g‘ulg‘ula  uyg‘otdi.  Unga  hech  nima 

demay, doktor Shrederni chaqirgani ketdim. 

Shreder ertasiga keldi. U doktorni ko‘rib, bir menga bir Shrederga hayron 

bo‘lib qaradi. 

- Men soppa-sog‘man, - dedi jilmayishga harakat qilib. 

Shreder  uni  durustroq  ham  ko‘rmadi  (umuman  bu  doktor  zoti  ba’zan 

haddan  tashqari  bee’tibor  bo‘ladi),  qo‘shni  xonaga  chiqqanimizda 

bularning  hammasi  kasallik  oqibati  ekani,  bahorda  imkon  tug‘ilsa  dengiz 

tomonga  borilsa,  yo‘qsa,  chorboqqa  chiqilsa  durust  bo‘lajagini  aytdi. 

Xullas, hali bemadorlikdan qutulmaganini aytgani deyilmasa, dori-darmon 

tugul  tayinli  maslahat  bermadi.  Shreder  ketgach,  u  menga  qattiq  tikilib 

turib, o‘sha gapini yana takrorladi: 

 

-Men soppa-sog‘man. 

Shunday dedi-yu, uyatdanmi, qizarib ketdi. O, buni endi fahm etyapman: 

u  hali  ham  eri  ekanimdan,  haqiqiy  eri  kabi  parvona  bo‘layotganimdan 

uyalgan.  Men  galvars  o‘shanda  buni  tushunmaganman,  royishga 

yo‘yganman. (Qora qatlam!) 

---