Furqat indd

Xulio Iglesais 
Madridning “Real” 
klubini darvozasini qo‘riqlagan. Ammo 1963-yilgi avtohalokatdan 
keyin uning karerasi yakunlangan. U kasalxonada yotgan paytida, 
hamshira unga gitarada o‘ynashni o‘rgatgan va shunday qilib uni 
qo‘shiqchilik faoliyati boshlangan.
Faylasuf va yozuvchi
 Albert Kamyu
1920-yillarda Jazoir terma 
jamoasi darvozasini himoya qilgan. U o‘zi haqida shunday yozgan 
edi: “Mardlik va burch haqidagi barcha bilimlarimga, futbol tufayli 
erishganman”.
Marhum Rim Papasi 
Ioann Pavell II
o‘zi tug‘ilgan Polshadagi 
Vadovisa shahrining futbol jamoasida to‘p surgan.

---

284
Yusupov FURQAT
TO‘PNI QALAMGA ALMASHTIRGANLAR…
Uilyam Shekspir, Agati Kristi kabi mashhur yozuvchilarning 
asarlarini ko‘pchilik mutolaa qilgan. Mashhur futbolchilar ham o‘z 
hayotlari haqida avtobiografik kitoblarni nashr ettirganlar. 
Ular minglab, millionlab nusxalarda sotilgani, o‘quvchilar ning 
futbolchilar faoliyatiga naqadar qiziqishidan dalolatdir. Futbol qiro-
li 
Pele
1965-yili 25 yoshida o‘zining ilk “Men Pele” deb nomlangan 
avtobiografik kitobini nashr ettirgan. Bu kitobni o‘qishni xohlovchi 
o‘n minglab savodsiz braziliyaliklar o‘qish va yozishni o‘rganish-
ni boshladilar. Bundan ta’sirlangan mamlakat ma’daniyat va ta’lim 
vazirligi kitobning mashhur muallifini esdalik oltin medali bilan 
taqdirlagan. Ma’lum bo‘ldiki, Pelening bir kitobi tufayli qancha-
dan-qancha savodsiz xalq o‘qish va yozishni o‘rgangan. Futbol – 
millionlar o‘yini deb bejiz nomlanmaganiga yana bir bor amin bo‘la-
siz. O‘z zamonasining eng kuchli darvozaboni bo‘lgan germaniyalik 
Oliver Kan
yozuvchilikka bemalol da’vogarlik qilishi mumkin. 
U Paulo Koeloning ijodini qadrlaydi va u bilan Parijda uchrash-
gan hamda chuqur taassurot uyg‘ongandi Oliverda. Kan falsafaga 
qiziqadi. Shunga oid kitoblarni qiziqib mutolaa qiladi. U o‘zining ilk 
kitobini “Men” deb nomlagan. Qiziq tomoni shundaki, kitob Kan-
ning avtobiografik kitobi emas edi. 2010-yilda esa “Sen uddalaysan! 
Xohlaganingga qanday erishishing mumkin?” deb nomlagan uchin-
chi kitobini nashrdan chiqardi. “Maxluq” laqabli futbolchi 2009-yili 
nemis o‘quvchilariga bag‘ishlangan loyihada qatnashib, o‘smir-

---

285
FUTBOL FALSAFASI
larga ko‘pdan ko‘p va’dalar bergandi. Bu kitob aynan ular uchun 
yozilgan. Unda hayotda maqsad sari kurashish, muvaffaqiyatlarga 
qan day erishish mumkinligi haqida hikoya qilingan. Darvoqe, Kan 
ikkinchi kitobini “Birinchi raqam” deb nomlagan. Kitobda nimalar 
haqida yozilgani esa o‘z-o‘zidan ayon bo‘ladi. Kan bu bilan to‘xtab 
qolmoqchi emas, albatta. U hali yana ko‘plab kitoblarni chiqarishni 
o‘z oldiga maqsad qilib qo‘ygan. 
Angliya terma jamoasi va “Liverpul” klubining sobiq o‘yinchisi