Funksiyani Mapleda ifodalash va hisoblash

Funksiyani Mapleda ifodalash va hisoblash

Funksiyani Mapleda ifodalash va hisoblash

1-usul. Masalan,

funksiyani Maple tizimida

elon qilish uchun quyidagi komanda ishlatiladi

>f:=(x+1)/x-1;

>x=3: f

2

2

> g := x*exp(x); subs({x = 2}, g);

2 exp(2)

> evalf(%);

14.77811220

2 – usul.

>f:=(x)->(x+1)/(x-1);

>f(3);

>f(2); f(5); f(6);

2

3 – usul

>h:=unapply((y-1)/(y+1),y);

>h(3);

>f:=piecewise(x<0, 0, 0<=x and x<1, x, x>=1, sin(x));

1 - Misol

Agar

bo’lsa

ekanligini isbot qiling

2 - misol

Agar

ni toping.

bo‘lsa,

3 - misol

Funksiya garfiklarini quring

a)bevosita

b) Maple da

4 - misol

funksiya grafigini quring

ko’rinishga keltirib

a) Bevosita

b) Maple tizimdan foydalanib

5- misol

Fabrikaning kunlik o’zgarmas harajati 1800 p.b.ga teng. Fabrikada bir dona sumka ishlab chiqarishi 0,5 p.b.ga teng. Sumkalar 1,2 p.b. da sotiladi.

• harajat funksiyasini toping;
• daromad funksiyasini aniqlang;
• foyda funksiyasini aniqlang.

6 - misol

Ikki xil transport turidagi transport harajatlari y = 150x + 50 va y = 25x + 250 funksiyalar orqali berilgan, x – masofa (yuz km. da), y – transport harajati. Qaysi masofadan so’ng ikkinchi tur transport vositasi samarali?

Grafikni Mapleda ifodalang

7- misol

miqdorlar uchun tajribadan quyidagi miqdorlar jadvalda berilgan.

x	10	15	25
y	10	20	40

Miqdorlar orasidagi bog’lanish chiziqli bo’lsa, bu miqdorlar orsidagi bog’lanishni toping

Mapleda grafigini quring

• Tajribadagi miqdorlar grafigi
• Chiziqli bog’lanish garfigini

8 - misol

O’zbekistonda 100 yosh va undan katta bo’lganlar soni taxminan

funksiya orqali bashorat qilinmoqda ( x yillarda; h(x) ming birlikda; x=0 2015 yilga to’g’ri keladi).

2021 yilda 100dan oshganlar soni qancha bo’ladi; 2025 yildachi?

2030 yilda 100 dan oshganlar soni qancha bo’ladi?

9 - misol

Talab va taklif funksiyalari berilgan

a) Bevosita muvozanat narxni aniqlang

b) Bevosita muvozanat narxni Mapleda

aniqlang (grafik usulda)

10 - misol

Korxona bir dona radioni ishlab chiqarish uchun $10 sarf qiladi. Hisoblashlaricha, agar radio donasi x dollardan sotilsa, har oyda xaridorlar 80-x dona sotib olar edi. Korxonaning foyda funksiyasini x orqali ifodalang

• foydaning eng katta qiymatini bevosita toping
• foydaning eng katta qiymatini Mapleda toping