Frazema: Sifat. Fe’l (+23: ’‘s-s-af.) (Predikativ gap bo’Iaklari)



Download 58,4 Kb.
bet1/19
Sana10.03.2022
Hajmi58,4 Kb.
#488161
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19
Bog'liq
koreyscha grammatika


Frazema: Sifat. Fe’l
(+23: ’‘S-S-Af.)
(Predikativ gap bo’Iaklari)

  1. Predikativ gap bo'Iaklari tushunchasi Л V1)

Bu guruh so`zlar, gapdagi sub 'ek tn i ifodalaydi v a tuslanadi. Bu guru hg a fe 'l hamda sifat kiradi. P red ikativ g ap bo'Iaklari holat orqali aniqlanadi. F e 'lla r


harakat m a'n o sin i ifodalaydi. F e 'l predmet bilan b o g 'lan ib , uning harakatini, aktiv holatini an glatad i.
F e ’ l an g la tg an h a ra k a t v a holatning o b 'ek tg a munosabati turlicha. Bir xilfe 'lla r h arak atnin g biror n a rs a g a o 'tg an lig in i bildiradi, B a 'z i fe 'lla r e s a harakatning p redm e t-o b 'ek tg a o 'tm a g an lig in i bildiradi, u la r tushum k e lish ig id a g I so'zni b oshqarmaydi. F e 'lla r h a rak a t v a holatning predmet o b 'ek tg a munosabatiga q a rab ikki tu rg a bo'linadi:
1) o 'tim ii f e 'lla r (e]-§-a|.) ;
2) o 'tim siz f e 'lla r .
O'tim siz fe 'llarga "yugurmoq {ЩЙ) , yayo yurmoq , bormoq, o 'ynam oq ( - s cl-) , yash amo q " kabi f e 'lla r misol b o 'la oladi. O'timii f e 'lla rg a e s a , "tutmoq , bosmoq , yondirmoq ( £Ц-т-с1') , olib chiqmoq (З 'ЯЦ -) " kabi f e 'lla r misol b o 'la oladi.
S if a t e sa , predmetning ran g i, h ajmi, shakli, m a z a -ta 'm in i, x arak te rin i, o'rin v a q tg a munosabatini anglatadi. ''J l . f i . s f c f , 'g-cf (shirin), ≪ЦШЦ-
(chiro yli), ' ^ 7 | k a b i f e 'lla r sifa tg a misol b o 'la oladi. Bunday f e 'lla r
asosan predmetning sifati va holatini anglatib, "su b ’e k tiv fe 'lla r" hisoblanadi. "°1 (b u nd ay ), zie-) Sl-c]- (sh u n d ay ), (ana un d ay )'' kabi f e 'lla r
esa, k o 'rs a tu v sifatlari hisoblanib, olmosh kabi holatni ifodalaydi.
2. Predikativ gap bo'laklarining tuslanishi (-§-'?! Щ ?}-§-)
Ko re y s lilid a p red ik ativ fe 'lla rn in g o 'z ig a xos x u su s iy a tla ri shuki u la r g ap d a g i v a z if a s ig a qa rab bolatini o 'z g a rtird i. B u nd ay fe 'lla rn in g o 'z g a rm a s
q ism i-f e 'ln in g a so s iy H # ) , uning o x irig a birikkan q ism i e s a qo 'sh im ch a ( (borgan) da
fe 'l a so s ig a turli x il q o 'shim ch alarn in g qo 'sh ilish in i "tuslanish" (4J--8-) deb
a ta ym iz . B u nd a biz 7]-caning "tuslanishi" deb a y ta°K Tu rli xil q o 'sh im ch a la r o 'm id a doim q o 'llan u v ch i " — Ц" qo 'sh im ch asi fe 'ln in g noaniq sh ak li, yoki f e 'ln in g infinitiv sh ak li deb yu ritilad i. P e 'lla rn in g bunday sh ak llari lu g 'a tla rd a o 'z ifodasini to p a0^. P red ik ativ g ap b o 'la k la ri tu slan g an d a fe 'l a so si yoki qo 'sh im ch alarnin g k o 'rin ish i o 'z g a rish i holatlari ham kuz atiladi. M asalan , (qurmoq) f e ’lin ing tu slan ish ig a a h am iy a t b erad ig an b o 'ls a k , u q u y id a g ich a tuslanadi: '^[31, 3 ! д 1, ДИ . kabi. B u n d a y hollarda fe'J aso sin in g o 'z g a rg an lig in i k o 'rish im iz mumkin. B u nd ay f e 'lla r k o re y s tilid a "n o to 'g 'ri fellar" (-Мгт?^ -§-^1) deb
yu ritilad i.
Ko re y s tilid a q o 'sh im ch a la r ik k ig a bo'linadi: tu g allanma 'H13)) v a
o x irg i q o 'sh im ch a M 'd 'H s I : °1D1) . Oxirg i q o 'sh im ch a g a y a n a tug allanm a qo 'shimch a, b o g 'lov ch i q o 'sh im ch a la r
birik ad i. T u g a llanm a q o 'sh im ch a e sa g ap n i tu g atad i, un g a darak, undov, so'roq,b u y ru q v a h is - h a y a jo n n i ifodalagan g ap la r misol bo'ladi.
<4 :
ЛЛ1ЯЗЯ2
O i
Q o 'sh im ch alar ich id a "oxirgi qo 'shimch a" (-Jd0! a: 'H11!):
h urm at sh ak lin i ifo d alagan q o 'sh im ch a g a (W'i °1nl) ,
b og 'lov ch i q o 'sh im ch a g a ('Й-M °1D1) ,
hamda konversion q o 'sh im ch a la rg a (?1 'У &1Т,|) ajralad i.

Download 58,4 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish