Fqklarini xujjatlashtirish turli texnik vositalardan foydalaniladi

mineralogik, geofizik, kimyoviy, texnologik va boshqalar.
Mineralogik namunalash – foydali qazilmalarni sifat va son jixatdan mineral to’plamlari xolatiga; ularni tekstura va strukturalarini aniqligi minerallarning fizik xususiyatlari minerallarning kimyoviy tarkibi aniqlanadi. Mineralogik namunalash – ma’dan va nomadan minerallarni fizikaviy xossalarini farqini o’rganishga asoslangan. Qidirish jarayonida mineralogik namunalar shtuf yoki shlix shaklida olinadi.
Namunalashni mineralogik usuli geologiya qidiruv ishlarida balans va balans orti ma’danlarini aniqlash maqsadida, ekspluatastiyada esa olinayotgan ma’danni operativ tezlik bilan sifatini baholashda qo’llaniladi. Mineralogik namunalash shuningdek boyitish sxemasini tanlashda asos bo’lib xizmat qiladi.
Kimyoviy namunalash – foydali qazilmani kimyoviy tarkibini aniqlash maqsadida: 1) turli komponentlarni zahirasini xisoblash, 2) noto’g’ri chegaralangan ma’dan yotqiziqlari maydonlari va ularni qalinligini aniqlashda, 3) ma’dan sortlarini sanoatbopligini va ularni tabiatdagi turlarini o’rganish, 4) ma’dan sifati va ma’dan massasini aniqlash, 5) kamayib ketishi va yo’qolishini xisobga olish, 6) ma’danni selektiv qazib olishni operativ boshqarish va shunga o’xshashlar.
Qattiq foydali qazilmalardan namuna olish
Namuna olish usullarini uch guruxga bo’lib ko’rib chiqish mumkin. Ular quyidagilardir: nuqtalar bo’yicha, chiziqli va xajmiy usullardir.
Nkutali usulga shtuf, nuqtaviy va xovuchlab olish usullari kiradi.
Chiziqli usulga ariqcha va shpur usullari kiradi.
Xajmiy usulga sidirib olish va butunlay to’liq olish usullari kiradi.
Geologiya-qidiruv ishlarining turli bosqichlarida sharoitga qarab namuna olishning turli usullari tanlab olinadi.
Tog’ lahimlaridan namuna olish usulini tanlab olishda birinchidan, tog’ laxmi yo’nalishi bilan foydali qazilma tanasining yo’nalishi orasidagi munosabat, ikkinchidan, laxmni qazish texnologiyasi xisobga olinadi. Oxir oqibatda namunalash usuli foydali qazilma tanasining qanday ko’ri-nishda ochilganligiga bog’liq. Namuna olish usullarini ko’rib chiqishning eng oddiy, lekin aniqligi pastroq usul-lardan boshlab, eng qiyin va ko’p mehnat talab qiladigan, lekin eng aniq ma’lumot beradigan usullar bilan yakunlaymiz.