Foydali qazilmalarni boyitish jarayonlari

Oltin rudalarini flotatsiyalash jarayonida qo‘llaniladigan 
reagentlar
1. 
Moslovchi 
- natriy gidrosulfidi (NaHS) – sulfidli minerallarning 
qisman oksidlangan yuzasini flotatsiyalanishini oshirish uchun 
2. 
Muhit sozlovchi 
- soda (Na
2
CO
3
) – muhitni sozlash uchun 
ishlatiladi. Suvdagi og‘ir metallar ionlarining nomaqul ta`sirini 
kamaytirish uchun.
3. 
Faollashtruvchi
- mis kuporosi (CuSO
4
) – mineral yuzasida 
plyonka hosil qilib, yig‘uvchi reagentni faol yopishishini ta`minlaydi. 
4. 
Yig‘uvchi
- BKK (S
4
N
9
OSSK) – qimmatbaho komponent 
yuzasini suv bilan namlanishini kamaytirish va pufakchaga ilashishini 
ta`minlaydi. 
I 20 moyi – erkin holatdagi oltin zarralarini yig‘ish uchun. 
5. 
Ko‘pik hosil qiluvchi 
– T 80 yoki T 92 moyi – pufakchaning sirt 
tarangligini oshirish va ko‘pikni turg‘unligini oshirish uchun. 

---

202 
Flotatsiya jarayoniga ta’sir etuvchi omillar
1. Dastlabki rudadagi mineral o‘lchami
Yirik zarralar yomon flotatsiyalanadi va chiqindiga yo‘qotiladi. 
Ularni flotatsiyalash uchun yig‘uvchi reagentlar qo‘p miqdorda 
qo‘llanilishiga to‘g‘ri keladi. Bu esa flotatsiyani tanlovchanligini 
tushishiga olib kelishi mumkin. Bo‘tanadagi o‘ta mayin shlamlar 
flotatsiyalanishni yomonlashtiradi, tezligini pasaytiradi. Sifatli boyitma 
olishning asosiy talablaridan biri mahsulotni zaruriy o‘lchamda kelishini 
ta`minlashdir. 
2. Dastlabki mahsulotning zichligi 
Bo‘tananing zichligi ortishi bilan reagentlarning hajmiy 
konsentratsiyasi ortadi, bo‘tanani aeratsiyalash yomonlashadi va yirik 
zarrachalarni flotatsiyalashi pasayadi. Mayin shlam zarrachalarini 
flotatsiyalanishi jadallashadi, natijada boyitma sifati yomonlashadi. 
Bo‘tana zichligi pasayishi ko‘pik hosil bo‘lishini pasayishiga olib keladi, 
bu ham boyitma sifati yomonlashishiga olib keladi.