Fotoenergetikada nanostrukturali yarimo‘tkazgich materiallar II xalqaro ilmiy anjumani

Fotoenergetikada nanostrukturali yarimo‘tkazgich materiallar

II xalqaro ilmiy anjumani 
 
19-20 noyabr 2021 yil 
305 
1. Yorug’lik diodlari oldingi lampalar energiya tejamkorligi bilan solishtirilganda 
ularning energiya iste’molining atigi 10% ini tashkil qiluvchi yagona nurlanish 
manbai hisoblanadi. [2] 
2. Yorug’lik diodlari alohida nozik shisha kolba yoki cho’g’lanuvchi ipga ega 
emas va ularda yuqori mexanik mustahkamlik va ishonchlilik (zarba va 
tebranishga chidamli) xususiyatlari mavjud. Shisha trubalardan farqli o’laroq 
yorug’lik diodlarida plastikdan materiallardan tayyorlanadi.[3] 
3. Yorug’lik diodlari qizish va yuqori kuchlanishning oldini olinishi elektr va 
yong’in xavfsizligining yuqori drajada bo’lishini kafolatlaydi.
4. Yuqori tezlikda ishlaydi. 
5. Miniatyuralilik. Turli suvenirlar, miniatyurali stendlar va ixcham tablolar, 
kompaniyalarning yorug’lik diodlari yordamida bezatiladi. 
6. Uzoq muddatli ish rejimi. Yorug’lik diodlarining o’rtacha yaroqlilik muddati – 
10 yil. Ekspluatastiya qilish vaqti 100 000 soatgacha, ya’ni 10-12 yil beto’xtov 
ishlatish imkoniyati mavjud. Solishtirish uchun quyidagi misollarni keltirish 
mumkin: yorug’lik diodlari yaroqllilik muddatiga to’g’ri keluvchi davrda 
lyuminesstent lampa asosli yorug’lik modullari 8-10 marta almashtiriladi, 
cho’g’lanma lampalarni esa 30-40 marta yangilanadi. Yorug’lik diodlari asosidagi 
modullardan foydalanish elektr energiyasi sarfini 87% ga qisqartiradi.
Yorug’lik diodining quyidagi kamchiliklari mavjud:[3]
Elektr energiyasi sarfi qiymatini taqqoslash. 
Yoritish manbai 
Flyuoresstent 
Neon 
Yorug’lik 
diodlari 
Turi 
N/O F-96 
Diametri 12 mm li trubka, 
standart 
Qizil 
Talab qilinadigan quvvat 
91.5 Vt 
60 
5.4 
Uzunligi 10 m bo’lgan 
konstrukstiya uchun 
915 Vt 
600 Vt 
54 Vt 
Elekr energiya sarfi, 12 soat 
uchun, Kvt/soat 
10.98 
7.2 
0.65 
 
7. Nisbatan kichik qiymatli elektr kuchlanishi va toki, ya’ni talab qilinadigan 
elektroenergiya quvvati juda kam. Bitta yorug’lik diodi kuchlanishini 
xarakterlaydigan kuchlanish – 3-4 V, yorug’lik diodlari asosidagi modullarning 
ishchi kuchlanishi 10-12 V ni tashkil etadi. Yuqori darajadagi xavfsizlikka amal 
qilish sharoitlarida yoki yuqori kuchlanishdan foydalanish imkoniyati bo’lmaganda 
yorug’lik diodlarining qo’llanilishi eng optimal yo’l hisoblanadi.
8. Yoritishda turli ranglarning ko’p miqdorda bo’lishi. Yorug’lik diodlari neon 
lampalaridan farqli ravishda nurlanish spektriga bog’liq tajribalarda cheksiz 
imkoniyatlarga ega.
9. Yoritish intensivligini boshqarish. 
10. Temperaturaning keng diapazonida qo’llash imkoniyati. Ma’lumki, sovuq havo 

---