Foto: Shutterstock com

Flegmonoz angina – bolalarda kam uchraydi. Bodomchasimon bezda yiring tarqalgan holda boʻlishi va unda absess (koʻpincha bir taraflama) hosil boʻlishi bilan kechadi.
O‘QING:  Raxit kasalligi - davolash va oldini olish usullari (2-qism)

Gangrenoz angina – bodomchasimon bez epiteliysi va parenximasida yarali-nekrotik oʻchoq hosil boʻlishi bilan xarakterlanadi. Halqum koʻruvida bodomchasimon bezda oqish-kulrang qoplama (oʻzida koʻplab bakteriyalar, leykotsitlar, nekrozga uchragan toʻqima va fibrin saqlaydi) aniqlanadi. Qoplama koʻchiriladigan boʻlsa, uning oʻrnida chegaralari notekis yara hosil boʻladi. Nekrotik jarayonning tarqalib ketishi bez toʻqimalarining parchalanishi va uning oʻrnida chandiq hosil boʻlishi bilan asoratlanadi. Nekrotik angina koʻpincha oʻtkir leykoz, difteriya (boʻgʻma), skarlatina bilan kasallangan bolalarda kuzatiladi.

Angina belgilari

Angina bolalarda kattalarga nisbatan ogʻirroq koʻrinishda kechadi: tana harorati koʻtariladi, aniq namoyon boʻlgan intoksikatsiya belgilari, tez asoratlanishi bilan oʻziga xosdir. Ayniqsa bolalarda anginaning bir shaklidan keyingi shakliga oʻtib ketishi ham uchrab turadi (kataral follikulyarga, follikulyar lacunar koʻrinishiga oʻtib ketadi). Ammo, koʻp hollarda jarayon avj olmaydi.

Bolalarda kataral angina oʻtkir boshlanishi, tomoq achishishi, quruqlashishi va ogʻriq hissi paydo boʻlishi, yutinganda ogʻriq kuchayishi bilan xarakterlanadi. Tana harorati 38-39 oC gacha koʻtarilishi mumkin, bolalar bosh ogʻrigʻi va holsizlikka shikoyat qiladi. Til quruq, oq karash bilan qoplangan, mahalliy limfa tugunlari aytarli darajada kattalashmagan va biroz ogʻriqli boʻlishi mumkin. Kataral angina odatda 5-7 kun davom etadi.

Bolalarda follikulyar angina aniq namoyon boʻlgan intoksikatsiya belgilari bilan kechadi: holsizlik, apatiya, ishtahaning yoʻqolishi, artralgiya, bosh ogʻrigʻi kabi. Tana harorati yuqori koʻrsatkichlarga koʻtarilishi, qayt qilish, hushning yoʻqolishi va talvasalar ham yuz berishi mumkin. Tomoq soxasida kuchli ogʻriq, quloq soxasiga ham tarqaladi, bola ovqat yeyishdan bosh tortadi. Sollikulyar angina belgilari bolalarda 2 sutka davom etadi, 3-4-kunlarda bola ahvoli yaxshilashadi (bez yuzasi tozalansa), ammo yutingandagi ogʻriq yana 2-3 sutka bezovta qilib turishi mumkin. Bolaning sogʻayib ketishi 7-10 kun ichida roʻy beradi.

Bolalarda lakunlar angina ham intoksikatsiya belgilari bilan kechadi. Bodomchasimon bez infiltratsiyasi va shishi hisobiga bola ogʻzini zoʻrgʻa ochadi, uning ovozi boʻgʻiqlashadi. Bolalar tomoq soxasida kuchli ogʻriq va ogʻizda yoqimsiz taʼm sezishga shikoyat qiladi. Mahalliy limfa tugunlari kattalashgan va bola boshini harakatlantirganda ogʻriqli boʻladi. Lacunar anginaning bolalarda kechish muddati 10-14 kunni tashkil etadi.

Bolalarda virusli angina respirator simptomlar (rinit, yoʻtal), stomatit, konyuktivit va ich ketishi bilan kechadi.

Streptokokklar chaqirgan anginaning eng koʻp uchraydigan asoratlariga – revmatik endokardit, nospetsifik poliartrit, glomerulonefrit, yutqin absesslari kiradi. Gerpetik angina bolalarda seroz meningit bilan asoratlanishi mumkin.