Fosfor ← Magniy

Fosfor haqida malumot
Fosfor (yun. φῶς-yorug’lik va φέρω-tarqayuv; φωσφόρος-nur-tarqatuvchi — lat. Phosphorus) — 15 guruhining kimyoviy elementi (eskirgan tasnifga ko’ra — beshinchi guruhning asosiy guruhi) davriy tizimning uchinchi davri, 15 atom raqamida joylashgan. Fosfor pniktogenlar guruhiga kiritilgan. Fosfor yer qobig’ida keng tarqalgan elementlaridan biridir: massa bo’yicha uning ulishi 0,08-0,09%. Dengiz suvida kontsentratsiyasi 0,07 mg/l. Erkin holatda uchramaydi, chunki yuqori kimyoviy faollik ega. 190 ga yaqin minerallar hosil qiladi, ularning eng muhimi Ca5(PO4)3 (F,Cl,OH), fosforit (Ca(PO4)2) va boshqalar. Fosfor eng muhim biologik birikmalarning bir qismidir (fosfolipidlar).Hayvon to’qimalarida mavjud bo’lib, oqsillar va boshqa muhim organik birikmalarning bir qismi (ATF, DNK), u hayot elementi hisoblanadi.

Fosfor
← Magniy | Neon →
Oddiy moddaning ko’rinishi Oq, qizil, jigarrang va qora fosfor
Atom xossalari
Nomi, belgi, raqami ——————-→ Fosfor/ Phosphorus (P), 15
Atom massasi ——————-→ 30,973762 m.a.b. (g/mol)
Elektron konfiguratsiyasi ——————-→[Ne] 3s^2 3p^3
Atom radiusi ——————-→ 128 pm
Kimyoviy xossalari
Kovalent radius ——————-→ 106 pm