Fiziologiyasi va gigiyenasi

  Tik  turish  va  o ‘tirish  ta’sirida  umurtqa  p og‘onasida 
yuzaga  keluvchi qiyshiqliklar:
Eng avval 
b o ‘yin lordozi
 yuzaga keladi  (old tom onga yo'nalgan 
egiklik tufayli  do'm boqlik hosil  bo'lishi) bu hayotning 6-7 haftasi- 
da,  ya'ni  bola boshini  tik  ushlab turishini  boshlaganda yuz beradi. 
Olti  oylik yoshda,  qachonki  bola o 'tira  boshlaganda 
k o ‘krak kifozi 
hosil  bo'ladi  (ort  tom onga  yo'nalgan  do'm boqlik  -   egiklik).  Qa- 
chon bola tik turadigan va yuradigan bo'lgan vaqtda 
b ella rd o zi
ho­
sil bo'ladi.  Bel  lardozi hosil bo'lishi bilan og'irlikni tushish marka- 
zi  orqa  tom onga  o'zgaradi  va  bola  tik  turganida  uning  yiqilishiga 
qarshilik ko'rsatadi.
Bir yoshga kelib  umurtqa pog'onasining barcha egikliklari m av­
jud  bo'ladi.  Lekin  hosil  b o ig a n   egikliklar  hali  ju da  mustahkam- 
lanmagan  bo'lganligi  sababli  va  muskulatura  bo'shashgan  paytga 
yuqoridagilar  yo'qoladi.
Yetti  yoshga  vetganda  bo'yin  va  k o ’krak  egikliklar  aniq  na- 
m ovon  bo'lsa,  bel  egikligining  fiksatsiyasi  keyinroq  yuz  beradi 
(12—14  yil).
Umurtqa pog'onasi  ustunining egiklari odamning spetsifik xusu- 
siyatlarini tashkil etadi va uning tanasining vertikal holatiga b o g iiq
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

holda yuzaga keladi.  Umurtqa pog'onasining ustunidagi  egiklar tu ­
fayli  u  prujinaga  o'xshash  egiiuvchan  b o ia d i.  Yurgan,  chopgan va 
sakragan  paytdagi  zarbalar  va  silkinishlar  kuchsizianadi  va  yo'qo- 
tiladi,  bu  bilan miyani joyi  o'zgarishidan.  qim irlashidan saqlaydi.
16-rasni.