Fiziologiyasi va gigiyenasi



Download 12,83 Mb.
Pdf ko'rish
bet39/252
Sana09.06.2022
Hajmi12,83 Mb.
#647569
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   252
Bog'liq
Yosh fiziologiyasi va gigiyenasi (Z.Rajamurodov va b.)

Bioelektrik hodisalar. 
Q o 'z g ’alishni yuzaga kelishi va uning 
tarqalishi bioelektr hodisalar deb ataluvchi tirik to'qim alardagi 
elektr zaryadlarining o'zgarishiga bog'liq bo'ladi.
Hujayraning tashqi yuzasi bilan uning sitoplazmasi orasida, 
y a'ni hujayra membranasining har ikki tomonida tinchlik holatida 
potensiallar farqi hosil b o ia d i (60-90 mV yaqin). hujayra yuzasi 
sitoplazmaga nisbatan musbat zaryadlangan bo'ladi. Potensiallar- 
ning bu farqni tinchlik potensiali yoki membranalar potensiali de- 
yiladi. M embranalar potensialining o lc h a m i turli to'qim alarning 
hujay ralari uchun turlichadir. U qancha katta bo'lsa. hujayraning 
funksional ixtisoslashuvi shuncha yuqori bo'ladi. U nerv va m us­
kul to'qim alarning hujayralari uchun - 80 = 90 mV ni. epitelial 
to'qim alar uchun - 18-20 mV ni tashkil etadi.
Potensiallarning bunday farqining hosil b o iish ig a hujayra 
membranasining tanlab o'tkazuvchanlik xususiyati sabab bo'ladi. 
Shuning hisobiga hujayra ichidagi sitoplazmada kaliy ionlari 3 0 - 
50 barobar k o ‘p b o ls a . natriy ionlari 8-10 martaga va xlor ionlari 
80 m artaga hujayra yuzasidagidan kam bo'ladi. Tinchlik holatida 
hujayra membranasi kaliy ionlari uchun natriy ionlariga nisbatan 
juda o ik azu v ch an bo'ladi va kaliy ionlari membranadagi teshik- 
chalar orqali uning yuzasiga chiqadi.
M usbat zaryadlangan kaliy ionlarining sitoplazm adan hujayra 
yuzasiga diffuziyalanishi m em brananing tashqi yuzasiga musbat 
zaryadlarning o'tishiga sabab bo'ladi.
Shunday qilib. tinchlik paytida hujayraning yuzasi o 'zida musbat 
zaryadlarni olib yursa. membrananing ichki yuzasi amalda mem- 
brana orqali o'tm avdigan xlor ionlari. am inokislotalar va boshqa 
organik ionlar hisobiga manfiy zaryadlanib qoladi.
www.ziyouz.com kutubxonasi


Agar nerv yoki muskul tolasining m a'lum qismini yetarlicha 
kuchli qo 'zg'atuvchi bilan ta'sirlasak, bu qismda membrana poten- 
siallarini tez o'zgaruvchan shaklda namoyon bo'luvchi q o 'zg 'alish
yuzaga keladi va bu 

Download 12,83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   252




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish