Fiziologiyasi va gigiyenasi


Yosh fiziologiyasi va fanining predmeti



Download 12,83 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/252
Sana09.06.2022
Hajmi12,83 Mb.
#647569
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   252
Bog'liq
Yosh fiziologiyasi va gigiyenasi (Z.Rajamurodov va b.)

Yosh fiziologiyasi va fanining predmeti,
maqsadi va vazifalari
Fiziologiya
- tirik organizmda kechayotgan jarayonlar va ularni 
o ‘rab turgan muhitda hayot kechirishga moslashishini ta'm inlovchi 
jarayonlar haqidagi fan. Fiziologiya odam va hayvonlarning yax- 
lit organizmida va uning hujayralari. to'qim alari, a'zolar tizimi va 
a'zolari hamda ularning tuzilish birliklarini tashkil qiluvchi qism- 
larida bajarilayotgan funksiyalar bo'yicha qonunlarni ochib beradi.
Demak, fiziologiya, odam va hayvonlar oganizmida kecha­
yotgan moddalar almashinuvi va ko'plab boshqa jarayonlarning 
amalga oshishini, tashqi muhit shart-sharoitlari, ya'ni ekologik 
omillarning o'zgarishi bilan bog'liq holda kechishini,omillar 
ta'sirida o'zgarishini va ana shu omillar ta'siriga moslanishlarini 
kompleks holda o'rganadi. Shunday ekan, ekologiyaning mo 4a- 
dilligini ta'm inlam asdan, gigiyena va sanitariya talablariga rioya 
qilmasdan, atrof-muhitni sog'lom lashtirib bo'lm aydi. Bu esa mam- 
lakatimiz kelajagi bo'lgan yangi tug'ilgan. o'sib kelayotgan yosh 
avlodni m o'tadil o'sish - rivojlanishini, tan so g 'lig ‘ini ta'm inlash 
imkoniyatini cheklab qo'yadi. M a’lumki, gigiyena inson bilan 
atrof-muhitning uzviyligini ta'm inlaydi. Shu m a'noda gigiyena 
tabiiy ijtimoiy muhit-borliqning odam organizmiga ijobiy, salbiy 
ta'sirini ham o'rganadi. tavsiyalar beradi.
Funksiya -
bu organizm, uning a'zolari va to'qim alarida tinim ­
siz ravishda, tashqi muhitning o'zgaruvchan sharoitiga faol holda 
moslashishida va ularning o'zlari ham tashqi muhitga jiddiy ta'sir 
ko'rsatishi natijasida yuz beradigan moddalar almashinuvining 
o ’zgarish natijasidir.
www.ziyouz.com kutubxonasi


Yosltga oid fiziologiya va o ‘sm irlar gigiyenasi -
umumiy 
fiziologiyaning bir qismi bo'lish bilan birga, tibbiyotda o'rgani- 
ladigan gigiyena va sanitariva fani sohalaridan biri b o iib hi­
soblanadi. Atrof-muhit omillarining bola organizmiga. uning havot 
faoliyatiga, ta iim tarbiyasiga ta'sirini o'rganadi va o'sayotgan av- 
lodning s o g iig i n i m ustahkam lash hamda jism oniy va m a'naviy 
jihatdan m o'tadil o'sish va rivojlanishi uchun zarur b o ig a n barcha 
fiziologik va biokimyoviv chora-tadbirlarni ishlab chiqadi va ilmiy 
jihatdan asoslab beradi.
Yosh fiziologiyasining asosiy vazifasi o'sish va rivojlanish qonu- 
niyatlarini ochib berish. yaxlit organizm. uning a'zolari, tizimlari. 
to'qim alari va hujayralarining ishlash xususiyatlarini turli yoshga 
aloqador davrlarda aniqlashdan iborat.
Yosh fiziologiyasi organizmning individual rivojlanish jarayoni­
da funksivalar evolutsiyasini kuzatib boradi. fiziologik jarayonlar- 
ning o'zaro munosabatlari va ular o 'ltasida bog'lanish sabablari- 
ni aniqlaydi. Shu bilan birga. yuksak darajada tuzilgan materiya, 
y a'n i bosh miya p o 'stlo g in in g a'zo lar va umuman butun organizm 
faoliyatida yetakchi rol o'ynashini tushunib olishga yordam beradi. 
O 'qish jarayonida bolalar va o'sm irlar gigiyenasi umumiy gigiye­
na, mikrobiologiya, epidemiologiya, fiziologiya. biokimyo fanla- 
rining tavsiyalari va yutuqlariga tayanadi.
Bolalar va o'sm irlar gigiyenasining asosiy vazifalari quyidagi- 
lardan iborat:
-
bolalar va o'sm irlar s o g iig 'in i saqlash. Bu masalani hal qi­
lish biologik va ijtimoiy omillar, tashqi muhit hamda umumiy 
taraqqiyot qonunlarining bolalar va o'sm irlar organizmiga ta 'siri­
ni aniqlash imkonini beradi. Har bir yoshga oid davrga xos kasal- 
liklarning kelib chiqish sabablarini aniqlash esa kasallikning oidini 
olish chora-tadbirlarini belgilaydi va hayotga tatbiq etish imkoni- 
yatini yaratadi. O 'sib kelavotgan aviodning s o g iiq darajasi joriy 
etilgan sog'lom lashtirish gigiyena tadbirlarining natijasi o'laroq, 
kelgusida yana qanday qo'shim cha gigiyenik tadbirlar ko 'rish ke- 
rakligini ham belgilab beradi:
www.ziyouz.com kutubxonasi


-
bolalar va o'sm irlar faoliyati gigiyenasi. Olib boriladigan 
ishlaming bu sohasida o'sib kelayotgan avlodning turli ishlar bilan 
shug'ullanishida (bolalar muassasalarida o'qish, jism oniy ish ba­
jarish, jism oniy tarbiya) gigiyenik tadbirlarni qo'llash va natijala- 
rini aniqlash ko’zda tutiladi. Bunda bolalarning sog'ligini saqlagan 
holda ish faoliyatini oshirish hamda charchashning oldini olish tad- 
birlarini ko'rish asosiy masala hisoblanadi. Bu esa, o 'z navbatida, 
yasli, bog‘cha va maktab yoshidagi bolalarga muvofiq keladigan 
kun tartibining to 'g 'ri tuzilishiga xizmat qiladi.

Download 12,83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   252




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish