Fiziologiyasi va gigiyenasi


Ayrim a’zolar va tizim larning funksional fiziologiyasi



Download 12,83 Mb.
Pdf ko'rish
bet12/252
Sana09.06.2022
Hajmi12,83 Mb.
#647569
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   252
Bog'liq
Yosh fiziologiyasi va gigiyenasi (Z.Rajamurodov va b.)

Ayrim a’zolar va tizim larning funksional fiziologiyasi. 
Turli 
a'zolardagi moddalar almashinuvi o'xshashlik tom onlaridan tash­
qari, ularning funksiyalarining xarakterli xususiyatlarini aniqlov- 
chi jiddiy farqlari ham mavjud. Bundan tashqari, a ’zolarni tashkil 
qiluvchi turli to'qim alarning moddalar almashinuvida ham jiddiy 
farqlari mavjud.
Har bir a ’zo m a’lum funksiyani bajaradi. Lekin a ’zolarning mus- 
taqilligi nisbiy, chunki u a ’zolar tizimiga kiradi va uning faoliyati 
organizm tom onidan to 'lig 'ich a boshqariladi. A'zolar butun hayot 
davomida faoliyat ko'rsatuvchi doimiy va xususiy rivojlanishning 
m a’lum bosqichida hosil bo'lib, so'ngra m a’lum muddatdan ke­
yin yo'qolib ketuvchi - vaqtinchalik a ’zolarga farqlanadi. A’zolar 
m a'lum funksiyalarni bajaruvchi tizimlarga birikishadi, masalan, 
asab, yurak-tomirlar, nafas, ovqat hazmi ajratuvchi va hokazo.
Hayvonlar organizmining tarixiy rivojlanish jarayonida, asab 
tizimi boshlovchi ahamiyatni kasb etdi, y a ’ni bu tizim barcha 
tizim lar faoliyatini birlashtiradi va atrof dunyodagi organizm­
ning xulq-atvorini. uning tashqi muhit ta'siriga qarshi kurashishini 
ta ’minlab beradi.
Organizmning yaxlitligi va uning hayot sharoitlarini ta ’min- 
lanishi jaravonlarida bir necha a'zolar tizimining faoliyati tanla- 
shib qo'shilishadi. Bunday vaqtinchalik a'zolar tizim ining biriki­
shi 
- funksional
birikish deb ataladi. Masalan, xulq-atvor aktlarida
www.ziyouz.com kutubxonasi


asab tizimi. harakat apparatlari, vurak-tom irlar va nafas tizimlari 
funksiyalari birikishadi. Funksional tizim lar a'zolar tizim idan or­
ganizmning uning talab darajasiga qarab o'zgaruvchan turli-tuman 
funksiyalarni bajarilishida ishtirok etishi bilan farq qiladi.
Organizmning a'zolari va funksional tizimlari uning tinim siz 
o'zgaruvchan atrof-muhitdagi hayotining rivojlanishini ta ’min- 
lashda yagona funksivani bajaruvchi yaxlit jonzot bu organizmdir. 
Bu funksiya tashqi sharoitning jiddiy o'zgarishiga qaramasdan. 
asosan. asab tizimi ta'sirida m a'lum chegarada o'zgaruvchan. nis­
batan doimiy o'rtacha darajaga qay tuvchi barcha a'zolar. a'zo lar va 
funksional tizim larning nisbatan mustaqil faoliyatidir. Organizm. 
ichki a'zolar funksiyalarining nisbatan dinamik doimiyligini va 
ichki muhitni tashkil qiluvchi suyuqliklarning biokimyoviy tarki- 
bini bir xilda saqlashni ta in i nlab turadi va bu 

Download 12,83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   252




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish