Fiziologiyasi va gigiyenasi


I  BOB. BOLALAR VA O S M IR L A R O S IS H VA



Download 12,83 Mb.
Pdf ko'rish
bet15/252
Sana09.06.2022
Hajmi12,83 Mb.
#647569
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   252
Bog'liq
Yosh fiziologiyasi va gigiyenasi (Z.Rajamurodov va b.)


BOB. BOLALAR VA O S M IR L A R O S IS H VA
RIVOJLANISH INING UM UM IY QONUNIYATLARI
1. 1. Bolalar organizm ining o ‘sish va
rivojlanish qonuniyatlari
0 ‘sish va rivojlanish tushunchalari. 
O 'sish va rivojlanish ja- 
ravonlari tirik materivaning umumbiologik xususiyatlari hisobla­
nadi. Tuxum hujayrasining urug'lanishidan boshlanadigan odam ­
ning o'sish va rivojlanishi. uning butun umri davomida kechadigan 
uzluksiz bajaraluvchi jarayon namoy on qiladi. Rivojlanish jarayoni 
poygasim on holatda kechib. uning hayotini bosqichlari yoki davr- 
lari orasidagi farqlar faqatgina miqdoriy jihatdangina emas. balki 
sifatiy jihatdan ham o'zgarishlarga olib boradi.
Rivojlanish deganda. tom m a'noda odam organizmida kuzati- 
ladigan. uning barcha tizim larining tashkillanish darajalarini murak- 
kablashishini oshishini chaqiruvchi miqdoriy va sifatiy o'zgarish 
jaravonlari tushuniladi. Rivojlanish o 'z ichiga uchta asosiy omilni 
qamrab oladi: o 'sish a'zo va to'qim alarning tabaqalanishi. shakl- 
lanish (organizmga xos va monand b o ig a n shaklni oiishi). Ushbu 
omillar bir-biri bilan uzviy b o g iiq va bir-birini to id irib turadi.
Bola organizmining voyaga yetgan organizmidan farq qiluv­
chi rivojlanish jarayonining asosiy fiziologik xususiyatlaridan biri 
organizm vaznining tinimsiz ortishi va uning hujayralari sonini 
yoki ularning o icham larin i o'zgarishi bilan birgalikda kechuvchi 
miqdoriy jarayon. y a'ni o 'sish hisoblanadi.
O 'sish jarayonida hujayralar soni. gavda vaznini va antropo- 
metrik ko'rsatkichlari ortadi. Suyaklar. o'p k a kabi ayrim a'zolarda 
o'sish, asosan, hujayralar sonini ortishi hisobiga ko'payishi, boshqa 
a'zolarda (muskullar, asab to'qim alarda) hujayralam ing o ic h am la -
www.ziyouz.com kutubxonasi


rini oitishi jarayoni ustunlik qiladi. O 'sish jarayoniga bunday aniq- 
lik berilishi yog‘larni o ‘tirishi yoki suvning ushlab qolinishi bilan 
ta ’minlanuvchi gavda vazni va o'icham larini o ‘zgarishlarini hisob­
ga olmaydi. Organizmning o'sishini k o ‘rsatuvchi aniq k o ‘rsatkich
- bu undagi oqsillarning umumiy miqdorini oshishi va suyaklar 
о ‘Ichamlarning kattalashishidir.

Download 12,83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   252




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish