Fiziologiya so’zi yunoncha bo’lib, tabiiyot ma’nosini bildiradi. XVI asrdan

TOMIRLAR TIZIMIDAGI QON HAJMI
Qon tomirlardagi qonning umumiy hajmi yurakning diastola vaqtida
to'lishiga jiddiy ta'sir ko'rsatadi va sistolik hajmni belgilaydi.
Katta yoshli odamda qon umumiy hajmining 84% katta qon qylanish doirasi
qon tomirlariga, qolgan 16% esa kichik qon aylanish doirasiga to'g'ri keladi.
Katta qon aylanish doirasi arteriyalarida umumiy qon hajmining 18%
saqlansa, shundan 3% arteriolalarga to'g'ri keladi. Bundan ko'rinib turibdiki,
rezistiv qon tomirlarning torayib-kengayishi qon tomirlar tizimining boshqa
qismlaridagi qon miqdoriga sezilarli ta'sir qilmaydi.
Kapillyarlarning ko'ndalang kesimi juda katta bo'lishiga qaramay, ularda
qonning nisbatan kam qismi (taxminan 6%) saqlanadi.
Qonning ko'p qismi (64%) venalarda bbo'ladi. Shunday qilib, rezistiv
tomirlar qon oqishiga katta qarshilik ko'rsatadi. Kichik hajmga ega, hajmli
tomirlar esa kam qarshilik ko'rsatib, qonning ko'p qismini o'zida saqlaydi.

---

Diametri 0,5-2,0 mm bo'lgan kichik arteriyalar va venalar oraliq joyni
egallaydi: ular kengayganda ham sig'im, ham qarshilik sezilarli o'zgaradi.