Fiziologiya fani

A.S.Sodiqov, GF.Korotko, Yu.A.Sherbakov, K.R.Rahimov singari olimlar

о 'z ilmiy izlanishlarini issiq harorat me 'daning shira ajratishi va

h arakatlanishiga, me ’da o sti bezi ingichka ichak sh ira ajratish

faoliyatiga ta sir qilish holatlariga bag ‘ishladilar.

G.F.Korotko r a h b a rlig id a A n d ijo n Tibbiyot in stitu tid a

«Fiziologlarning ilmiy maktabi» yaratildi, ularning ilmiy tadqiqotlari

ferm entlar gomeostazi va qondagi gidrolitik fermentlar turg ‘unligini

ta 'minlash qonuniyatlariga bag ‘ishlandi.

K.R.Rahimov kavsh qaytaruvchi hayvonlarda ilk bor membrana

hazmini o'rgandi. Shuningdek, K.R.Rahimov va E.S.Mahmudovlar o ‘z

ilm iy izla n is h la r in i sh u n in g d ek fa o liy a t o n to g en ezig a ham

bag ‘ishladilar.

U.Z.Qodirov hazm a'zolarining o'zaro munosabatlarini o'rganib,

о 'n ikki barmoqli ichakka о ‘t-safro chiqishi buzilganda ingichka

ichakning sekretor, so ‘rish va harakat faoliyatlari, me ‘da osti bezining

sekretor faoliyati keskin о 'zgarishini ко ‘rsatdi.

Z .T .T u rsu n o v m iya y a rim s h a r la r in in g p o 's tlo g 'i su v-tu z

a lm a sh in u vid a a h a m iya ti ka tta eka n lig in i, h a yvo n la rn i

p o 'stlo q sizla n tirish yuqori harorat ta'sirida kuzatiladigan suv-tuz

almashinuvidagi о ‘zgarishlarni kuchaytirishini ко ‘rsatdi.

M.G.Mirzakarimova hazm tizim a ’zolari suv-tuz zaxirasi vazifasini

bajarishi va yu q o ri harorat sharoitida organizm suv tanqisligini

yengishda shu zaxiradan foydalanishi mumkinligini isbotladi.

V.A.H ojim atov g ip o ta la m o - g ip o fiz a r tizim n in g su v-tu z

almashinuvidagi ahamiyatini yana bir bor isbotlab, bu almashinuvning

en d o krin b ezla r tom onidan b o sh q a rilish id a g i yo sh g a a lo q a d o r

xususiyatlariga aniqlik kiritdi.

R.A.Ahmedov yuqori haroratda tana harorati turunligini saqlash

faqatfizikaviy haroratni boshqarishga (issiqlikyo'qotishga) emas, balki

kim yo viy h a ro ra t b o sh q a rilish ig a (issiq lik h o sil q ilish g a ) ham

bog'liqligini isbot qildi.

T.K.G'ulomov regional (yurak va buyrak) qon aylanishiga yuqori

harorat sharoitida ichki a ‘zolarning refleks ta 'sirlarini о ‘rgangan.

B .Z .Z a rip o v o vq a t hazm q ilish fiz io lo g iy a s i so h a sid a ovqat

moddalarini ichaklardan so ‘rilishi jarayonlarini о ‘rgangan.

Respublikamiz fiziologiyasining tarixi ju d a qisqa bo ‘Isada, shu davr

ichida ко ‘zga ко ‘rinarli, samarali yutuqlarga erishildi va bu sohada

bir qator yirik mutaxassis olimlar yetishib chiqdilar.