Fizikaning hozirgi zamon ta’limidagi o’rni

“Fizikaning hozirgi zamon ta’limidagi o’rni”. Samarqand 2019-yil 13-14 dekabr.
 
388 
ТЕХНИКА ЙЎНАЛИШИ ТАЛАБАЛАРИНИННГ КАСБИЙ КОМПЕТЕНТЛИЛИГИНИ 
МАТЕМАТИК ТУШУНЧАЛАРИ ЁРДАМИДА ШАКЛЛАНТИРИШ. 
 
Ҳалимов Ўктам Ҳайдарович -Жиззах ДПИ, Математика ўқитиш методикаси кафедраси 
ўқитувчиси. Тел [phone] e-mail: [e-mail] 
Таълим бўлажак мутахассиснинг шахсини ҳар томонлама ривожлантиришни, унинг 
нафақат билимлар ва хулқ-атвор меъёрлари, умумбашарий ва касбий қадриятларнинг 
ташувчиси сифатида шаклланишини таъминлаши керак. Замонавий мутахассисни касбий 
тайёрлашнинг мақсади ва мазмуни жамиятнинг рақобатбардошли мутахасисларга бўлган 
эҳтиёжлари билан белгиланади . 
Ўзбекистон Республикаси Олий таълим муассасаларидаги замонавий ўқув жараёни шахс 
компитенцияларини ривожлантиришга қаратилган. Компетенцияни таълимнинг маълум 
касбий вазифаларни муваффақиятли бажара олиш қобилиятида акс этувчи натижаси сифатида 
тушиниш олий таълим муассасаси талабасининг ўқув – билиш ва бўлажак касбий 
фаолиятининг яқинлашишни назарда тутади. Олий таълимда компетентлилик моделини амалга 
ошириш компитентли ёндошувга йўналтирилган ўқув технологияларидан фойдаланишга 
асосланган. Олий таълим муассасаларидаги ҳар қандай ўқув фани талабанинг бўлажак касбий 
фаолияти ўрганилади ва унинг мазмуни эгалланадиган касбий йўналиш билан боғлиқ. 
Барча олий таълим муассасаларида тадқиқотчилар учун математик компетенция бўлажак 
мутахассиснинг касбий компетенциясининг таркибий қисми, ва унинг математик билимларни 
касбий фаолиятда қўллаш қобилияти сифатида қарайди. Булажак мутахассисларда математик 
компетенцияларни шакллантиришдаги асосий ёндашув математик билимларни касбга 
йўналтирилган масалаларни ечишда қўллаш қобилиятини ривожлантиришга асосланган.
Кейинги йилларда мамлакатимизда касб ва касбий махоратнинг стратегик 
ахамиятлилигини ошириш тенденцияси мақсад қилиб қўйилмоқда. Касбий компетенцияга эга 
бўлган битирувчи нафақат олинган билим ва кўникма, балки уларни амалда қўллаш, рақобат 
бардош махсулотни ишлаб чиқариш, техник, иқтисодий ва ижтимоий ривожлантиришнинг 
истиқболини англаш қобилияти билан хам бахоланади.
Маълумки, математика фани мустақил равишда касбга тайёргарликни етарли даражада 
амалга ошира олмайди, унинг бошқа фанлар билан алоқаси касбга тайёрлашни маълум 
даражада амалга ошириш учун шароит яратишга имкон беради. Математиканинг техника билан 
алоқалари, кўпинча, ишлаб чиқарилган математик билимларнинг техникавий масалаларни ҳал 
қилишга қўллашдан иборат бўлади. Математиканинг татбиқлари жуда турли-тумандир, унинг 
татбиқ доираси чегараланмаган: оламдаги барча ҳодисалар математик йўл билан ўрганилиши 
мумкин. Бунда турлича ҳодисалар учун қўлланиладиган математик қоидалар турличадир. Бу 
шуни кўрсатадики, математикани ўқитиш жараёнида фанлараро алоқаларга ва математика 
курсининг техник характерига алоҳида аҳамият бериш мақсадга мувофиқдир, шунинг учун ёш 
авлодни шундай ўқитиш керакки, у ўзгарувчан муҳитга эркин мослаша олсин, математик, 
физик, химик, техник адабиётлар билан мустақил ишлаш, ишлаб чиқаришни ташкил этиш 
қобилиятларига эга бўлсин. Уларга янгиланиш ва изланиш, замонавий меҳнат қилиш 
усулларига интилиш руҳини сингдириш зарур. Олий таълим муассасаларида ишчи кадрлар 
эмас, балки кенг ихтисосликдаги мутахассисларнинг касбий компететлиги ўрганилади ва 
тайёрланади. Бу олий ўқув юртлари учун асосий вазифа бўлиб ҳисобланиши керак. 
Фойдаланлган адабиётлар: 
1. Муслимов И.А., Болтабоев С.А., Шарипов Ш. Махсус фанларни ўқитиш методикаси. 
Касб таълими йўналиши магистрантлари учун қўлланма. Тошкент: Низомий номидаги 
ТДПУ 2003 йил.
2. Орлова, Л.В. Компетентностный подход в образовательном процессе вуза [Текст] / Л.В. 
Орлова // Известия Самарского научного центра Российской академии наук, т. 13 . – 2011. – 

---