Fizika8 Uzb i-bob 1-26. pmd

21-§. Iste’molchilarni parallel ulash
I
U
R
 
=
.
I
1
U
R
1 
=
;
I
2
U
R
2 
=
;
I
3
U
R
3 
=
;
R
1 
= 220 V
0,5 A
= 440 Ω; R
2 
= 220 V
0,4 A
= 550 Ω;
R
3 
= 220 V = 220 Ω;
1 A
≈116 Ω.
R
 
= 220 V
1,9 A
R
1
R
2
+R
1
R
3
+R
2
R
3
R
1
R
2
R
3
R
 
=
;
yoki
440
 
.
 
550
 
+
 
440
 
.
 
220
 
+
 
550
 
.
 
220
440
 
.
 
550
 
.
 
220
R
 
=
Ω≈116 Ω;
R
U
R
1
U
R
2
U
+
=
yoki
  (4)
R
1
R
1
1
R
2
1
+
=
R
1
R
1
1
R
2
1
R
3
1
1
+
=
+
. . . +
.
R
n

---

58
II bob. Elektr toki
1. Iste’molchilar parallel ulanganda, zanjirdagi kuchlanish va har bir iste’molchi
uchlaridagi kuchlanish orasida qanday munosabat bo‘ladi?
2. Parallel ulangan iste’molchidagi tok kuchi va zanjirdagi to‘liq kuchlanish orasidagi
munosabat qanday bo‘lishini aytib bering.
3. Parallel ulangan iste’molchilarning to‘liq qarshiligi har bir iste’molchi qarshiligi
orqali qanday ifodalanadi?
1. Qarshiliklari 3 Ω va 6 Ω bo‘lgan ikkita iste’molchi parallel ulangan. Iste’molchilar
ulangan zanjir qismining to‘liq qarshiligini toping.
2. Elektr zanjiriga har birining qarshiligi 110 Ω dan bo‘lgan 4 ta lampochka parallel
ulangan. Zanjir qismining to‘liq qarshiligini toping.
3. Qarshiliklari 10 Ω, 15 Ω va 30 Ω bo‘lgan uchta iste’molchi parallel ulangan.
Iste’molchilar ulangan zanjir qismining qarshiligini toping.
4. Qarshiliklari 40 Ω va 80 Ω bo‘lgan ikkita lampochka o‘zaro parallel ulangan. Zanjirning
shu qismidagi to‘liq qarshiligi qancha bo‘ladi? Agar lampochkalardagi kuchlanish
8 V bo‘lsa, har bir lampochkadagi tok kuchini va zanjirdagi to‘liq tok kuchini
toping.
5. Xonadonda 220 V kuchlanishli tarmoqqa o‘zaro parallel ulangan 6 ta lampochka yonib
turibdi. Ulardan 2 tasining qarshiligi 200 Ω dan, boshqa 2 tasiniki 400 Ω dan,
qolgan 2 tasining qarshiligi 800 Ω dan. Lampochkalarning to‘liq qarshiligini, har
biridan o‘tayotgan tok kuchini va ularning birgalikdagi tarmoqdan olayotgan tok
kuchini hisoblang.
Aytaylik, uyingiz mehmonxonasi qandilida o‘zaro parallel ulangan 5 ta bir xil
lampochka yonib turibdi. Qandil ulangan simda 4,5 A tok o‘tayotgan bo‘lsa, har bir
lampochkadan o‘tayotgan tok kuchini, bitta lampochka spiralining qarshiligini va
qandildagi lampochkalarning to‘liq qarshiligini hisoblang.