Fizika” yo’nalishi 19. 10-guruh talabasi Odiljonov Bekmurod Dilmurod o’g’lining

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
FARG’ONA DAVLAT UNIVERSITETI
FIZIKA - MATEMATIKA FAKULTETI

“Fizika” yo’nalishi

19.10-guruh talabasi
Odiljonov Bekmurod Dilmurod o’g’lining
“Optika” fanidan
“Zamonaviy interferension qurilmalar” mavzusidagi

KURS ISHI

Kurs ishi rahbari: M.Nabiyev
Farg‘ona - 2021

MUNDARIJA
KIRISH ………………………………………………………………………. 2
I.BOB.YORUG'LIK INTERFERENSIYASI ……………………………... 3
1.1. Yorug’lik interferensiyasi va uning turlari ………………………….....….6
1.2. Interferensiyani kuzatish usullari………………………………………….11
1.3 Yupqa plastinkalardan qaytgan yorug’likning interferensiyasi
1-bobga xulosa
II.BOB.INTERFERENSIYANING TEXNIKADA QO’LLANILISHI…………………………………………………………….21
2.1. Interferometrlar va ularning turlari…………………………………..........21
2.2. Zamonaviy interferension qurilmalar va ulardan oqilona foydalanish usullari………………………………………………………………………....32
2.3. Interferensiyaning astranomiyada qo’llanilishi………………………… .33
2-bobga xulosa
Yakuniy xulosa………………………………………………………37

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati……………………………....38

Foydalanilgan internet manbalar……………………………………...39

KIRISH

“Agar tarixga nazar tashlaydigan bo‘lsak, dunyodagi deyarli barcha kashfiyot va texnologiyalarni yaratishda fizika fani fundamental asos bo‘lganini ko‘ramiz. Haqiqatan ham, fizika qonuniyatlarini chuqur egallamasdan turib, mashinasozlik, elektrotexnika, IT, suv va energiyani tejaydigan texnologiyalar kabi bugun zamon talab qilayotgan sohalarda natijaga erishib bo‘lmaydi.”
Sh. Mirziyoyev
O`zbekistonning buyuk davlatga aylanishida ta`lim-tarbiya ishlarini oqilona yo`lga qo`yish, fuqarolarni zamonaviy ilm-fan, madaniyat, texnika va texnologiya yutuqlari bilan muntazam ravishda tanishtirib borish benihoya katta ahamiyatga ega. Chunki taraqqiyot taqdirini ma`naviy jihatdan yetuk, texnikaviy bilimlar va murakkab texnologiyani egallagan, irodasi baquvvat, iymoni butun, zamonaviy fikrlaydigan, yuksak salohiyatli odamlar hal etadi. Kelajak taqdirimizga hal qiluvchi ta`sir ko`rsatadigan asosiy omil fan-texnika, madaniyat, ma`rifat, ta`lim-tarbiya, ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar borasidagiyangiliklar va yutuqlarni, jahon mamlakatlari tajribalarini keng qo`lashda o`rganish, rivojlantirish va hayotga joriy etishdan iborat hisoblanadi.
Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev ta’lim sohasini isloh qilish, kasb-hunar ta’limi tizimini yanada rivojlantirish va oliy ta’limning bakalavr yo‘nalishiga qabul bo‘yicha test sinovlarini takomillashtirish masalalari yuzasidan yig‘ilish o‘tkazdi.Unda O‘zbekiston Respublikasi Bosh vaziri, tegishli vazirlik va tashkilotlar rahbarlari ishtirok etdi.. Mamlakatimizda istiqlolning dastlabki yillaridan boshlab ta’lim-tarbiya tizimini rivojlantirish davlat siyosati darajasiga ko‘tarilib, farzandlarimizning jahon andozalariga mos sharoitlarda zamonaviy bilim va kasb-hunarlarni egallashlari, jismoniy va ma’naviy jihatdan yetuk insonlar bo‘lib voyaga yetishlarini ta’minlash, ularning qobiliyat va iste’dodi, intellektual salohiyatini ro‘yobga chiqarish, yoshlarimiz qalbida ona yurtga sadoqat va fidoyilik tuyg‘ularini kamol toptirish borasida ulkan ishlar amalga oshirilmoqda. Prezidentimizning 2017 yil 7 fevraldagi "O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi to‘g‘risida"gi farmonida ijtimoiy soha, xususan, ta’lim va ilm-fan sohalarini rivojlantirish borasida bir qator vazifalar belgilangan. Hujjatda ta’lim muassasalarining moddiy-texnik bazasini mustahkamlash, yangi ta’lim muassasalarini qurish, ta’mirlash va kapital ta’mirlash barobarida ularni zamonaviy o‘quv va laboratoriya jihozlari, kompyuter texnikasi va o‘quv-metodik qo‘llanmalar bilan ta’minlash nazarda tutilgan.
Shuningdek mamlakatda Kadrlar tayyorlash milliy dasturida barcha xil va turdagi ta’lim muassasalarida yuqori malakali mutaxassislar tayyorlash uchun uzluksiz fan, ta’lim va ishlab chiqarish salohiyatidan samarali foydalanishga alohida urg‘u berilib, mutaxassislarga bo'lgan umumdavlat va mintaqaviy talablar istiqbolini aniqlash masalalariga alohida e’tibor qaratilgan. Yuqori malakali kadrlar tizimini shakllantirishda, awallari faqat fundamental fan sifatida qaralib kelingan tabiiy fanlar, bugungi kunga kelib ixtisoslik fanlarini chuqur o’rganish uchun asosiy bo‘g‘inning bir o’zagi sifatida tan olinmoqda. Texnikaning yuksak ravnaqlar bilan rivojlanishi natijasida tadqiqotlaming fizik usullarini geologiya, mineralogiya va metallurgiya kabi fan sohalariga tatbiq etilishi fizikani asosiy fanlardan biriga aylantirdi.
Bugungi kunda ta’lim muassasalarida fizika fanini o‘qitish sifatini oshirish, ta’lim jarayoniga zamonaviy o‘qitish uslublarini joriy qilish, iqtidorli o‘quvchilarni saralash, mehnat bozoriga raqobatbardosh mutaxassislarni tayyorlash, ilmiy tadqiqot va innovatsiyalarni rivojlantirish hamda amaliy natijadorlikka yo‘naltirishga katta e’tibor qaratilmoqda.
O’zbekiston Respublikasi prezidenti SH. Mirziyoyevning 2021-yil 19-martdagi PQ-5032 sonli “ Fizika sohasida ta’lim sifatini oshirish va ilmiy tadqiqotlarni rivojlantirish chora tadbirlari to’g’risida” gi qarorida Oliy ta’lim muassasalarida Fizika faniga bo’lgan e’tiborni yanada kuchaytirish haqida ko’rsatmalar berdi.

Fizika sanoatni yangi asboblar bilan boyitdi, ishlab chiqarishda mehnat unumdorligi salmog‘ini oshirishga qodir bo’lgan yangi usullaming yaratilishiga asos bo’ldi.

Ishlab chiqarishning jadal rivojlanishida o’zining muhim hissasini qo’shgan avtomatlashtirish, kompleks mexanizatsiyalash kabi muhim sohalar fizik hodisa va qonuniyatlarga asoslanadi. Yangi texnologik jarayonlarni ishlab chiqarish, mavjud texnologiyalami yanada takomillashtirish kabi vazifalar ushbu jarayonlaming fizik asoslarini puxta bilishni talab qiladi.