Fizika va kimyo

7- ish. Atsetonni yodlash reaksiyasintng tezlik doimiysini aniqlash.

I shdan maqsad: Kislotali muxitda atsetonni yodlash reaksiyasining tezlik konstantasini aniqlash.

1. 
   Atsetonni yodlash reaksiyasi
   
2. 
   Anion, yod bilan reaksiyasiga kirishadi:
   

Birinchi bosqich muddati sekin, ikkinchi bosqich esa juda tez oxirigacha boriladi. SHuning uchun jarayonning umumiy tezligi sekin boruvchi, birinchi boskich tezligi bilan o‘lchanadi. Binobarin reaksiyaning tezligi atseton va vodorod ionlari (katalizator), konsentratsyasiga bog‘liq bo‘ladi. Reaksiya davomida kislota (HJ) hosil bo‘lishi, N⁺ ionlarining ortib borishiga va reaksiyani yanada tezlashishiga olib keladi. Reaksiya davomida katalizator rolini o‘ynovchi moddalar hosil bo‘lishi bilan boradigan reaksiyalar avtokatalitik reaksiya deyiladi.

Atsetonni yodlash reaksiyasining tezligi

tenglama bilan ifodalanadi.

da + - ishora reaksiya davomida N ionlarning ortib borishini ko‘rsatadi.

Bu erda S_{o, ats} – atsetonning boshlang‘ich konsentratsiyasi, g – ekv/l

S_{o, n+} – vodorod ionlarining boshlang‘ich konsentratsiyasi, g – ekv/l

S_x – t vaqt ichida reaksiyaga kirishgan atseton konsentratsiyasi

Bunda: (21)

kelib chiqadi.