Fizika va kimyo


Issiqlik effektini temperaturaga bo



Download 6,57 Mb.
bet74/203
Sana05.09.2021
Hajmi6,57 Mb.
#165106
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   203
Bog'liq
fizikavij kimyo fanidan oquv uslubij mazhmua

Issiqlik effektini temperaturaga bog‘liqligi.

Kirxgoff qonuni

Biz yuqorida ko‘rdikki: o‘zgarmas xajmdagi sistemaga (jismga) berilgan issiqlik ichki energiyaning o‘zgarishiga (Qvg‘U); o‘zgarmas bosimda esa entalpiyaning o‘zgarishiga (Qp g‘ H) teng ekan, chin issiqlik sig‘imi tenglamasini eslab quyidagini yozish mumkin.

Cv g‘ (U/T)V Cp g‘ (H/T)p

Boshqa tomonidan o‘zgarmas bosimda jarayon issiqligini temperaturaga bog‘liqliqligini ko‘rsak. O‘zgarmas bosimdagi jarayon issiqlikdan (N) temperatura bo‘yicha xususiy hosilasini olsak va yuqoridagi tenglamani hisobga olib quyidagini yozish mumkin.

( )g‘()g‘S p

xuddi shuningdek xajm o‘zgarmas bo‘lgan sharoit uchun quyidagicha yozish mumkin

(U/dT)vg‘(U/dT)vg‘Cv

Bulardan


(dH/dT)p g‘ Cp (1) (2)

larni hosil qilamiz. Bu erda Sr, Sv lar pg‘const va Vg‘const bo‘lgandagi jarayonlarda issiqlik sig‘imini o‘zgarishidir.

Oxirgi ikki tenglama Kirxgoff qonuni tenglamalari deb ataladi. Biror T temperaturadagi issiqlik effektini hisoblash uchun yuqoridagi (1) va (2) tenglamalarni integrallash lozim:

izoxorik jarayon uchun



Bu tenglamalar bo‘yicha issiqlik effektlarini hisoblash uchun Sr ning temperaturaga bog‘likligi ma’lum bo‘lishi kerak.

Katta aniqlik talab qilinmaydigan va temperaturalar farqi kichik bo‘lganida Sr g‘ ag‘sonst ga taxminan teng deb olish mumkin. Unda yuqoridagi tenglamani qo‘yidagi ko‘rinishda yozish mumkin.

yoki a  Sr298 deb olsak

Goxida Crg‘0 deb taxminiy hisoblar qilish mumkin



Aniqroq natijalar olish uchun issiqlik sig‘imining temperaturaga bog‘liq (ilgari berilgan) interpolyasion tenglamalardan foydalanish mumkin. YA’ni issiqlik sig‘imi o‘zgarishi uchun

Sg‘asds

yozish mumkin. Bu ifodani Kirxgoff tenglamasiga qo‘yib, integrallab quyidagi ifodani olish mumkin.



asdc

Co‘ngi tenglama bo‘yicha biror teperaturadagi issiqlik effektini hisoblash topish uchun, biror temperaturadagi (odatda Tg‘ 298O K ga) issiqlik effekti   ma’lum bo‘lishi va a  s d c larni bilish lozim. Bu koeffensientlarni ma’lumotnomalardan olinadi va ular o‘sha erda ko‘rsatilgan temperaturalar oralig‘idagina joiz bo‘ladi.

Tayanch so‘z va iboralar izohi.

Sistema - tashqi muhitdan real yoki xayolan ajratilgan va bir – biri bilan doimiy ta’sirda bo‘lib turgan moddalar (jismlar) yoki moddalar guruhidir.

Ekstensiv xossalarga sistemaning massasiga bog‘liq bo‘lgan xossalar (sistema xajmi, massasi va boshqalar) kiradi.

Sistemaning kamida bir termodinamik parametrning o‘zgarishiga termodinamik jarayon deyiladi.



Hosil bo‘lish issiqligi - deb 1 mol birikmaning oddiy moddalarda hosil bo‘lishda chiqadigan yoki yutiladigan issiqlikka aytiladi.

Issiqlik sig‘imi deb, 1 massa birligida moddani 1K ga isitish uchun ketgan issiqlik miqdoriga aytiladi.


Download 6,57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   203




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish