Fizika va kimyo

Solishtirma issiqlik sig‘imi, J/grad.

Latun	0,389
Mis	0,381
Shisha	0,791
Suv	4,184
Probka	2,029
Simob va shisha	1,924

* - o‘lchami J/mol.grad. hisobida.

Jarayonning issiqlik effektini aniqlash

"K" va ∆t ni bilgan holda jarayonning issiqlik effekti hisob topiladi. Ko‘pchilik kalorimetrik o‘lchashlarda umumiylik bor. Ular shundan iborat:

• 
  kalorimetr reaksiyasida haroratning o‘zgarishi ∆t ni va kalorimetr sistemasining issiqlik sig‘imi K ni bilib olib, entalpiya o‘zgarishini
  

∆N=K·∆t

formuladan hisoblab, issiqlik effektlarini aniqlash

Q_p yoki

• 
  sistemaga ma’lum miqdorda issiqlik berib, haroratning o‘zgarishini kuzatib, issiqlik sig‘imlarini hisoblash
  

K=∆N /·∆t

(bitta noma’lum issiqlik sig‘imidan tashqari hammasi ma’lum bo‘lishi kerak).

Ish bajarish tartibi: Kalorimetrni to‘la yig‘ib, unga 400ml suv quyiladi va aralashtirgichni ishga solib, kalorimetrning hamma qismlari orasida harorat almashinuvi sodir bo‘lishi uchun 5-7minut kutiladi. So‘ngra bir xil muddatlarda (har 30 sekundda) harorat o‘zgarishi kuzatib boriladi. Vaqt sekundomer yordamida o‘lchanadi. Birinchi 10ta o‘lchov tajribani boshlang‘ich bosqichi hisoblanadi. Undan maqsad kalorimetrning haroratini o‘zgarishini aniqlash. Haroratning o‘zgarishi jadvalning bosh-langich davriga qayd etib boriladi.

Ikkinchi o‘lchov vaqtida kalorimetrda jarayoni ketadi, ya’ni yaxshilab maydalangan tekshirilayotgan 5g modda (tuz) kalorimetrga joylash-tiriladi (to‘kiladi) va tuzning erish issiqligi aniqlanadi. Uning uchun ham boshlang‘ich bosqichdagi kabi har 30 sekundda sistemaning harorati o‘zgarishini kuzatib borib, natijalar jadvalning ikkinchi qismiga yozib olinadi (5-7 ta o‘lchov). Undan keyin yana 10 marta haroratning qiymati o‘lchanib, yozib olinadi.

Ish hisoboti: Haroratning o‘zgarshi grafik usulda topiladi. Uning uchun olingan natijalarni tº=f(vaqt) grafigiga ko‘chiriladi. Moddaning erish issiqlik effekti quyidagi tenglamadan topiladi:



bu erda

∆H – integral erish issiqligi;