Fizika kursi


qarshilikning harorat koeffitsienti



Download 2,6 Mb.
Pdf ko'rish
bet83/268
Sana11.01.2022
Hajmi2,6 Mb.
#348187
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   268
Bog'liq
fizika kursi

qarshilikning harorat koeffitsienti, sof metallar uchun: 

 

 



 

 

273



1

α



grad

-1

 



Termodinamik harorat T dan foydalanib (11.11)ni quyidagicha yozamiz: 

 

 



 

 

R = 

α

 R

0

 T 

 

 



(11.12) 

O‘tkazgichning  qarshiligi,  asosan,  solishtirma  qarshilikning  o‘zgarishi 

hisobiga  o‘zgaradi.  Agar  (11.11)  formulaga 

S

l

R

ρ

=



  va 

S

l

R

0

0



ρ

=

 



qiymatlari  qo‘yilsa,  solishtirma  qarshilikning  haroratga  bog‘lanishini 

ifodalovchi formula hosil bo‘ladi: 

)

1

(



0

t

α

ρ



ρ

+

=



 

 

 



(11.13) 

Binobarin,  solishtirma  qarshilik  ham  haroratga  chiziqli  bog‘langandir. 

Lekin  ayrim  sof  metallarning  solishtirma  qarshiligi  absolyut  nolga 

yaqin  haroratdayoq  keskin  nolga  aylanishi  ma’lum  bo‘ldi.  O‘ta 

o‘tkazuvchanlik  deb  nom  olgan  bu  hodisani  birinchi  marta  1911  yilda 

gollandiyalik fizik Kamerling-Onnes simobni suyuq geliyda sovutganda 

simobning  qarshiligi  dastlab  asta-sekin  kamayib,  so‘ngra  harorat  4,1  K 

ga yetganda sakrab birdaniga nolga tushib qolganiligini aniqlagan. 

 

Elektr  zanjiri  ko‘pincha  turli  usullar  bilan  ulangan  bir  necha 



qarshiliklardan  iborat  bo‘lishi  mumkin.  Qarshiliklar  zanjirga  o‘zaro 

ketma-ket va parallel ulanadi. 

 

Ketma-ket  ulangan  qarshiliklarning  umumiy  qarshiligi  alohida 



olingan qarshiliklarning algebraik yig‘indisiga teng, ya’ni: 


 

161


=

=



+

+

+



=

n

i

i

n

к

к

R

R

R

R

R

1

2



1

.

K



 

 

 (11.14) 



O‘zaro  parallel  ulangan  qarshiliklardan  tuzilgan  zanjir  qarshiligining 

teskari qiymati har bir alohida olingan qarshiliklar teskari qiymatlarining 

algebraik yig‘indisiga teng, ya’ni: 

 

 



=

=



+

+

+



=

n

i

i

m

R

R

R

R

R

1

2



1

1

1



......

1

1



1

 

   



(11.15) 


Download 2,6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   268




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish